Με το άνοιγμα των εποχικών καταλυμάτων και τις πτήσεις στα περιφερειακά αεροδρόμια Ν. Αγχιάλου και Σκιάθου να ξεκινούν μόλις τον Ιούλιο, η προσέλευση ξένων επισκεπτών στην περιοχή σημείωσε σημαντική μείωση. Παρ'όλα αυτά και τηρουμένων των αναλογιών, η δυναμική της εύκολης οδικής πρόσβασης στη Θεσσαλία φαίνεται να ενδυνάμωσε εν μέρει την επισκεψιμότητα των προορισμών.
Η φετινή χρονιά, του 2020, ήταν η χειρότερη τουριστικά των τελευταίων 100 ετών, παγκοσμίως. Στην κυριολεξία “εκλεισε” ο τουρισμός. Από την αρχή της χρονιάς, και πάλι σκοπός μας ήταν να αφήσουμε δυνατό το στίγμα της Θεσσαλίας στις διεθνείς αγορές και να φθάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, να έχουμε μετρήσιμα αποτελέσματα, να αποδώσουν στο μέτρο του δυνατού όλες οι προωθητικές ενέργειες που πραγματοποιούμε για την ανάδειξη, διάδοση και προώθηση των τουριστικών προορισμών της Θεσσαλίας.
Η χρονιά ξεκίνησε με τις καλύτερες προοπτικές για τα τελευταία 15 χρόνια και με overbookings σε πολλά καταλύματα, αλλά και με κρατήσεις που αποδείκνυαν την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου σε όλους τους προορισμούς της Θεσσαλίας. Ήδη μέχρι τον Μάρτιο είχαμε συμμετάσχει σε εκθέσεις και σε workshops, με εξαιρετικά αποτελέσματα. Όμως από τον περασμένο Μάρτιο και μετά είχαμε να αντιμετωπίσουμε
- αεροδρόμια κλειστά
- τουριστικές επιχειρήσεις κλειστές
- σύνορα κλειστά
- πανδημία σε όλο τον κόσμο
Το συμπέρασμα, λοιπόν, είναι ότι δεν υπήρχε τουριστικό προϊόν. Αυτό σημαίνει συνοπτικά ότι ακυρώνεται όλο τουριστικό πλάνο που είχαμε σχεδιάσει για τη χρονιά. Και πρέπει άμεσα να πάρουμε αποφάσεις για:
- μέτρα στήριξης επιχειρήσεων
- πίεση προς πάσα κατεύθυνση για στήριξη των επιχειρήσεων
- ταχεία αναδιαμόρφωση στόχων
- νέα στόχευση αγορών
Τη συνεχόμενη ανοδική πορεία του τουρισμού διέκοψε η εξάπλωση της νόσου COVID-19, καθώς οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες και καταλυτικές με δυσμενείς επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.
Η εξάπλωση της νόσου σε αρκετές από τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης επισκεπτών στη χώρα μας όπως Ην. Βασίλειο, Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, ΗΠΑ κλπ, η εφαρμογή έκτακτων μέτρων και ταξιδιωτικών περιορισμών για την αντιμετώπιση της εξάπλωσής της, το αίσθημα αβεβαιότητας και ανασφάλειας μπροστά σε συνθήκες άγνωστες και πρωτόγνωρες, οδήγησαν σε μείωση της ζήτησης και τελικά σε κάμψη της τουριστικής κίνησης και στη χώρα μας.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, πτώση κατά 94,3%, με απώλειες ύψους περίπου 1,75 δισ. ευρώ – εξαιτίας των επιπτώσεων από την πανδημία- σημείωσε ο τζίρος των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην παροχή καταλύματος στη χώρα κατά το β τρίμηνο του 2020 σε σχέση με το αντίστοιχο του 2019 (104.682.448 ευρώ εφέτος από 1.846.435.467 ευρώ πέρσι).
Με βάση στοιχεία της STR (τμήμα του Ομίλου CoStar που παρέχει δεδομένα αγοράς για την ξενοδοχειακή βιομηχανία παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων δεδομένων προσφοράς και ζήτησης και μεριδίων αγοράς) η μείωση εσόδων ανά διαθέσιμο δωμάτιο το μήνα Μάρτιο του 2020 έφτασε στην Ελλάδα το 69,4% σε ετήσια βάση, ποσοστό μικρότερο μεν από της Ιταλίας (92,8%) αλλά μεγαλύτερο από της Γαλλίας (67,7%), της Πορτογαλίας (66%) ή της Τουρκίας (57,5%). Ενδεικτικά και μόνο, για το πρώτο τρίμηνο του 2020, αναφέρεται ότι η μείωση στην Αθήνα διαμορφώθηκε στο 32,5%, στη Θεσσαλονίκη στο 15,6% και στα τουριστικά θέρετρα στο 40,9%.
Κυλιόμενες έρευνες του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος αναφορικά με τις επιπτώσεις στα ξενοδοχεία από τον COVID-19 εκτιμούσαν πτώση τζίρου κατά 67% και μείωση της απασχόλησης κατά 35%. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία για την πληρότητα των ξενοδοχείων το διάστημα αυτό με τον Ιούνιο να καταγράφεται σχεδόν μηδενική πληρότητα, τον Ιούλιο να κυμαίνεται από 22% την πρώτη εβδομάδα έως 40% την τέταρτη, δηλαδή μέσος όρος πληρότητας περίπου 32%, και τις δύο πρώτες εβδομάδες του Αυγούστου να διαμορφώνεται γύρω στο 50%, οπότε και ξεκινά σταδιακή μείωση της ζήτησης.
Σημαντικές είναι οι επιπτώσεις στον τομέα των οργανωμένων ταξιδιών, της εστίασης, των μεταφορών, της κρουαζιέρας και άλλων συναφών κλάδων του ευρύτερου τομέα του τουρισμού. Σύμφωνα με στοιχεία του FedHATTA μειωμένος κατά 94% ήταν ο δείκτης κύκλου εργασιών στις δραστηριότητες των ταξιδιωτικών πρακτορείων, γραφείων οργανωμένων ταξιδιών, υπηρεσιών κρατήσεων και συναφών δραστηριοτήτων, ως αποτέλεσμα της αρνητικής επίδρασης που είχε η πανδημία στις τουριστικές ροές στη χώρα μας. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ ο αντίστοιχος δείκτης του 2019 για τα τουριστικά γραφεία παρουσίαζε αύξηση 11,6% σε σύγκριση με το δείκτη β’ τριμήνου του 2018, ενδεικτικό της ανοδικής πορείας που χάρασσε ο ελληνικός τουρισμός το 2019, προ κρίσης κορωνοϊού.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, μείωση κατά 59% περίπου υπήρξε και στον τζίρο των επιχειρήσεων στον κλάδο της εστίασης καθώς ανήλθε σε 592.729.473 ευρώ το β’ τρίμηνο εφέτος από 1.446.782.662 ευρώ το β’ τρίμηνο του 2019, σημειώνοντας απώλειες 854.000.000 ευρώ.
Για τη Θεσσαλία γενικότερα το 2020 ήταν μια δύσκολη χρονιά για τον τουρισμό σύμφωνα με εκτιμήσεις επαγγελματιών της περιοχής. Η επιβολή ταξιδιωτικών περιορισμών ως απόρροια κυβερνητικών πολιτικών διαφόρων κρατών για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης της νόσου και τα όσα ακολούθησαν όπως η εφαρμογή υγειονομικών πρωτοκόλλων, οι ακυρώσεις πτήσεων, αφίξεων κρουαζιερόπλοιων, εκδρομών και πακέτων διακοπών, το αίσθημα ανασφάλειας των πολιτών, το αρνητικό ψυχολογικό κλίμα, ήταν μια νέα πρωτόγνωρη πραγματικότητα με την οποία ήρθαν αντιμέτωποι δημόσιος και ιδιωτικός τομέας.
Συμμετέχοντας στο Περιφερειακό Συμβούλιο Τουρισμού υπό την ηγεσία του Υπουργείου Τουρισμού καταφέραμε να ενεργοποιήσουμς τα υγειονομικά πρωτόκολλα , να βρεθούν ξενοδοχεία καραντίνας, να έχουμε ένα μέτρο πίεσης για περαιτέρω μέτρα στήριξης και εργαζομένων και να θέσουμε νέες στρατηγικές για την μετά COVID-19 εποχή.
Με το άνοιγμα των εποχικών καταλυμάτων και τις πτήσεις στα περιφερειακά αεροδρόμια Ν. Αγχιάλου και Σκιάθου να ξεκινούν μόλις τον Ιούλιο, η προσέλευση ξένων επισκεπτών στην περιοχή σημείωσε σημαντική μείωση με πιο έντονες τις τάσεις σε περιοχές που εξαρτώνται κυρίως από το μαζικό τουρισμό.
Παρ’όλα αυτά και τηρουμένων των αναλογιών, η δυναμική της εύκολης οδικής πρόσβασης στη Θεσσαλία φαίνεται να ενδυνάμωσε εν μέρει την επισκεψιμότητα των προορισμών.
Ανάλυση πεπραγμένων στον τουρισμό 2020
Ο κ. Γιάννης Μπουτίνας είναι εντεταλμένος σύμβουλος Τουρισμού της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
