-
Ο Olivier Jankovec, γενικός διευθυντής της ACI Europe, στο RACE 2023, που διεξάγεται στα Χανιά. -
Ο διευθύνων σύμβουλος της Fraport Greece, Alexander Zinnel στο RACE 2023.
Τα περιφερειακά αεροδρόμια συνεχίζουν με δυναμικές επιδόσεις, από την αρχή του έτους, έχοντας ανακτήσει σχεδόν το 93% του όγκου επιβατών πριν από την πανδημία.
Στην ετήσια συγκέντρωση των περιφερειακών αεροδρομίων της Ευρώπης και των επιχειρηματικών τους εταίρων που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στα Χανιά της Κρήτης, παρουσιάστηκε η τελευταία ανάλυση του κλάδου από την ACI Europe, η οποία περιγράφει την επίδοση της αγοράς, για το φετινό καλοκαίρι, προειδοποιώντας για τις συνεχείς προκλήσεις.
Το 14ο Ετήσιο Συνέδριο και Έκθεση Περιφερειακών Αεροδρομίων ACI Europe – που φιλοξενείται από τη Fraport Greece παρέχει την ευκαιρία να επανεξεταστούν οι συνθήκες συναλλαγών και να αντιμετωπιστούν οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα περιφερειακά αεροδρόμια στην παροχή βιώσιμης αεροπορικής συνδεσιμότητας.
Θετικές αλλά ανόμοιες προοπτικές κίνησης και αυξανόμενος ανταγωνισμός
Τα περιφερειακά αεροδρόμια συνεχίζουν με δυναμικές επιδόσεις, από την αρχή του έτους, έχοντας ανακτήσει σχεδόν το 93% του όγκου επιβατών πριν από την πανδημία (2019) – έναντι 87% για τους κόμβους και άλλα μεγαλύτερα αεροδρόμια. Αυτό αντανακλά τη δυναμική της κυκλοφορίας που εξακολουθεί να καθοδηγείται από την αναψυχή και τη ζήτηση VFR (Visiting Friends & Relatives), ενισχυμένη από την επέκταση των εταιρειών Ultra-Low Cost Carriers και βασιζόμενη κυρίως στην ενδοευρωπαϊκή αγορά, τη Βόρεια Αφρική και την υπερατλαντική αγορά.
Απευθυνόμενος στις άμεσες προοπτικές κυκλοφορίας, ο Olivier Jankovec, γενικός διευθυντής της ACI Europe σχολίασε: «Η θερινή περίοδος αναμένεται πολύ θετική για τα περιφερειακά αεροδρόμια, καθώς οι αεροπορικές αυξάνουν τις θέσεις στα προ – πανδημικά επίπεδα, κάτι που δεν ισχύει ακόμη για μεγαλύτερα αεροδρόμια. Η ζήτηση επιβατών συνεχίζει να αψηφά τις πληθωριστικές πιέσεις, ιδίως τις αυξήσεις ρεκόρ των αεροπορικών ναύλων. Ταυτόχρονα, οι κίνδυνοι διαταραχής σε όλο το αεροπορικό “οικοσύστημα” έχουν υποχωρήσει. Αυτό είναι αποτέλεσμα παλαιότερου σχεδιασμού, μαζικών προσλήψεων και βελτιωμένων μισθών – αν και η ικανότητα διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας (ATM) και οι κοινωνικές αναταραχές παραμένουν σημαντικός παράγοντας ανησυχίας σε ορισμένες χώρες».
Ωστόσο, ο Jankovec, προειδοποίησε για τη μονιμότητα των σημαντικών κενών στην απόδοση τόσο των εθνικών αγορών, όσο και στα μεμονωμένα αεροδρόμια. «Η ανάκαμψη της κυκλοφορίας ήρθε με μεγαλύτερη αστάθεια και επίσης μεγαλύτερη ανισότητα. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον πολύ αυξημένο ανταγωνισμό των αεροδρομίων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς η αγορά στρέφεται προς λιγότερες και ολοένα ισχυρότερες αεροπορικές εταιρείες – με τις εταιρείες χαμηλού κόστους να υπαγορεύουν πλέον πολύ τη μοίρα των περιφερειακών αεροδρομίων».
Πρόκληση οικονομικής βιωσιμότητας
Η επίτευξη οικονομικής βιωσιμότητας αποτελούσε πάντα πρόκληση για τα μικρότερα περιφερειακά αεροδρόμια λόγω ορισμένων διαρθρωτικών ζητημάτων, όπως η εποχικότητα της κυκλοφορίας και η ανισορροπία της ζήτησης καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, καθώς και το υψηλότερο πάγιο κόστος και η έλλειψη οικονομιών κλίμακας που επιτυγχάνονται από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια. Ωστόσο, οι τεράστιες απώλειες, που συσσωρεύτηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σε συνδυασμό με την ανανεωμένη αγοραστική δύναμη των αεροπορικών εταιρειών που οδηγεί σε στάσιμα έσοδα από τις επιβατικές χρεώσεις, σημαίνει ότι οι προοπτικές για βελτιωμένη οικονομική βιωσιμότητα είναι θολές – ειδικά για αεροδρόμια με λιγότερους από 1 εκατ. επιβάτες ετησίως.
«Τα τέλη χρήσης που επιβάλλονται από τα περιφερειακά αεροδρόμια μειώνονται σταθερά τα τελευταία 3 χρόνια και σήμερα, σε προσαρμοσμένους με τον πραγματικό πληθωρισμό όρους είναι 13,4% χαμηλότερα από το 2019. Εν τω μεταξύ, οι ναύλοι των αεροπορικών εταιρειών έχουν αυξηθεί κατά 26% μέχρι στιγμής φέτος. Αυτό δεν είναι βιώσιμο προς τα εμπρός – ειδικά δεδομένου του τρόπου με τον οποίο το τρέχον πληθωριστικό περιβάλλον και οι αυξήσεις των επιτοκίων επιβαρύνουν το κόστος μας. Αυτό που διακυβεύεται είναι η ικανότητα των αεροδρομίων να συνεχίσουν να επενδύουν στη βιωσιμότητα, την ψηφιοποίηση και τη χωρητικότητα. Και ενώ θα χρειαστεί να διατηρήσουμε τις ευελιξίες που παρέχονται από τους ισχύοντες κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, χρειαζόμαστε επίσης τις αεροπορικές εταιρείες να πληρώνουν μια δικαιότερη τιμή για τη χρήση των εγκαταστάσεων μας», δήλωσε ο Jankovec.
Προχωρώντας ταχύτερα στην περιφερειακή αεροπορική συνδεσιμότητα Net Zero
Η τήρηση της αρχής «ο χρήστης πληρώνει» σχετίζεται επίσης με τη βιωσιμότητα και ιδίως την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Ένα ρεκόρ 207 περιφερειακών αεροδρομίων σε όλη την Ευρώπη είναι πλέον πιστοποιημένα για διαχείριση και μείωση του άνθρακα στο πλαίσιο του Airport Carbon Accreditation5 – το θεσμικά εγκεκριμένο παγκόσμιο πρότυπο – σε σύγκριση με 146 πριν από ένα χρόνο. Πέρα από τη μείωση των εκπομπών του εύρους 1 και 2 και την τήρηση των σχετικών στόχων καθαρού μηδενικού CO2, τα αεροδρόμια εξετάζουν επίσης όλο και περισσότερο τη στήριξη και τη μείωση των εκπομπών του πεδίου 36.
Αλλά δεν μπορεί να διαφευχθεί το γεγονός ότι θα χρειαστούν περισσότεροι πόροι και συνοδευτικά μέτρα για την ταχύτερη πρόοδο, ιδίως ενόψει των φιλοδοξιών και του περιεχομένου των προσεχών Κανονισμών της ΕΕ. Τα περιφερειακά αεροδρόμια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στον αντίκτυπο του FIT FOR 55 – καθώς όλα τα σχετικά μέτρα ισχύουν πλήρως για τις ενδοευρωπαϊκές διαδρομές στις οποίες βασίζονται. Έρευνα της Oxera δείχνει ότι η ζήτηση επιβατών θα μειωθεί κατά σχεδόν 20% στα περιφερειακά αεροδρόμια – αναπόφευκτα θέτοντας σε κίνδυνο τη συνδεσιμότητα που παρέχουν στις κοινότητές τους.
Η ACI Europe δημοσίευσε την έκθεσή της, “European Regional Airports: Sustainably Connecting People, Places and Products“, η οποία εξηγεί τον βασικό ρόλο που διαδραμάτισαν τα περιφερειακά αεροδρόμια στην Ευρώπη, ιδίως κατά τη διάρκεια της ανάκαμψης του COVID, μαζί με βασικά δεδομένα επιβατών και κίνησης. Η έκθεση διερευνά επίσης ορισμένα από τα βασικά ρυθμιστικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα περιφερειακά αεροδρόμια και τα πλαίσια πολιτικής που πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή για την αντιμετώπιση των αναγκών τους, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης της απαλλαγής τους από τον άνθρακα.
Στην πρώτη γραμμή της ενημέρωσης, δημοσιογράφος σε καθημερινές e-εφημερίδες και απόφοιτη του τμήματος δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
