Στα ξενοδοχεία η μουσική μπορεί να δημιουργήσει ευχάριστη ατμόσφαιρα στους κοινόχρηστους χώρους, όπως το lobby και το μπαρ.
Κατά την περίοδο 10-13/2/2023 επισκεφθήκαμε τη HORECA 2023. Για μια ακόμα φορά απολαύσαμε τη διοργάνωση και δώσαμε συγχαρητήρια στους διοργανωτές. Κατά την περιήγησή μας είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με εκθέτες και επισκέπτες, επαγγελματίες του χώρου, από όλη την Ελλάδα και να συζητήσουμε για τάσεις, προοπτικές, αλλά και προβλήματα που απασχολούν τον κλάδο. Ανάμεσα σε αυτά διέκρινα ένα θέμα με το οποίο δεν έχω ασχοληθεί ως τώρα στην αρθρογραφία την τελευταία δεκαετία, ίσως γιατί παλιότερα δεν είχε αναδειχθεί ή τουλάχιστον δεν είχε τις σημερινές διαστάσεις ώστε να με απασχολήσει: πρόκειται για το θέμα της δημόσιας εκτέλεσης μουσικής σε όλες τις πτυχές του, όπως αυτό απασχολεί σήμερα τα ξενοδοχεία, την εστίαση, και γενικά κάθε είδους κατάστημα που επιλέγει να την προσφέρει στους πελάτες του.
Για τη σημασία της προσφοράς μουσικής στις παραπάνω επιχειρήσεις δεν νομίζουμε ότι υπάρχει κάποιος που θα διαφωνούσε, είτε ως επιχειρηματίας είτε ως πελάτης. Η μουσική πράγματι αποτελεί σημαντικό στοιχείο για πολλές επιχειρήσεις εστίασης, ξενοδοχεία και καταστήματα λιανικής πώλησης. Η προσφορά μουσικής στους πελάτες μπορεί να δημιουργήσει μια ευχάριστη ατμόσφαιρα και να βελτιώσει την εμπειρία τους. Για παράδειγμα, σε ένα εστιατόριο ή καφέ, η μουσική μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία χαλαρωτικής ατμόσφαιρας και να επιτρέψει στους πελάτες να απολαύσουν το φαγητό ή τον καφέ τους. Επιπλέον, μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία θετικής εικόνας του εστιατορίου ή του καφέ στη συνείδηση των πελατών.
Επίσης, στα ξενοδοχεία η μουσική μπορεί να δημιουργήσει ευχάριστη ατμόσφαιρα στους κοινόχρηστους χώρους, όπως το lobby και το μπαρ. Η μουσική σε ένα ξενοδοχείο αποτελεί σημαντικό μέρος της εμπειρίας των επισκεπτών κατά τη διάρκεια της διαμονής τους. Το ξενοδοχείο πρέπει να παρέχει διαφορετικά είδη μουσικής σε κάθε χώρο, ανάλογα με την ώρα της ημέρας και τη θεματική της βραδιάς. Για παράδειγμα, στο μπαρ του ξενοδοχείου μπορεί να παίζει τζαζ μουσική κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ το βράδυ μπορεί να αλλάξει σε πιο χορευτική μουσική για να δημιουργήσει μια διαφορετική ατμόσφαιρα. Είναι ακόμα σημαντικό το να παρέχονται επιλογές μουσικής για χαλάρωση και διασκέδαση ανάλογα με τις ηλικίες του πελατολογίου. Μια λίστα με μουσική χαλάρωσης -για παράδειγμα- μπορεί να περιλαμβάνει ambient και chillout μουσική, ενώ μια λίστα με μουσική διασκέδασης μπορεί να περιλαμβάνει πιο ενεργητικά είδη, όπως pop και rock.
Παρόλα αυτά, δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως η προσφορά μουσικής στις επιχειρήσεις εστίασης και λιανικής πώλησης πρέπει να γίνεται με προσοχή και να λαμβάνονται υπόψη οι προτιμήσεις του κοινού και οι αξίες του καταστήματος. Επίσης, πρέπει να γίνεται σεβαστή η ησυχία των γειτόνων και η μουσική να μην είναι υπερβολικά δυνατή ή εκνευριστική για τους περαστικούς.
Τηρουμένων αυτών των προϋποθέσεων, η μουσική μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία μιας συγκεκριμένης ατμόσφαιρας στο κατάστημα, ανάλογα με το είδος της μουσικής που παίζει. Για παράδειγμα, ένα εστιατόριο που προσφέρει εθνική κουζίνα μπορεί να παίξει μουσική που αντιστοιχεί στη χώρα της κουζίνας για να δώσει μια αυθεντική αίσθηση στους πελάτες. Επίσης, το είδος της μουσικής που θα ακούγεται σε ένα ξενοδοχείο θα πρέπει να είναι σύμφωνο με τον τύπο του ξενοδοχείου και το προφίλ των πελατών του. Υπάρχουν διάφορα είδη μουσικής που μπορούν να παιχτούν σε διαφορετικούς τύπους ξενοδοχείων, όπως:
- Κλασική μουσική: Ένα ξενοδοχείο πολυτελείας ή μια βίλα με στοιχεία αρχιτεκτονικής και τέχνης που αναφέρονται σε παραδοσιακές αξίες μπορεί να επιλέξει κλασική μουσική. Αυτό μπορεί να διαμορφώσει μια ατμόσφαιρα πολυτέλειας και κομψότητας στο ξενοδοχείο.
- Τζαζ μουσική: Το ξενοδοχείο με έμφαση στον πολιτισμό και στον τουρισμό μπορεί να επιλέξει τζαζ μουσική για το μπαρ του. Αυτό μπορεί να δώσει μια χαλαρωτική ατμόσφαιρα στους επισκέπτες και να συντελέσει στην αύξηση του πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
- Ποπ/Ροκ μουσική: Τα ξενοδοχεία με στόχο τη νεολαία και τους επισκέπτες που θέλουν να διασκεδάσουν μπορούν να επιλέξουν ποπ/ροκ μουσική. Αυτό θα δημιουργήσει μια δυναμική ατμόσφαιρα και θα βοηθήσει στη διατήρηση του ενδιαφέροντος αυτών των πελατών του ξενοδοχείου.
- Μουσική ελαφρού τόνου: Ένα ξενοδοχείο που απευθύνεται σε οικογένειες ή σε ηλικιωμένους επισκέπτες μπορεί να επιλέξει μουσική ελαφρού τόνου. Αυτό μπορεί να προσφέρει μια χαλαρωτική ατμόσφαιρα και να βοηθήσει στην προαγωγή της χαλάρωσης και της αναψυχής των πελατών.
Επιπλέον, σε ένα ξενοδοχείο που έχει πολλαπλούς χώρους, όπως εστιατόριο, μπαρ, πισίνα, γυμναστήριο, κ.λπ., μπορεί να επιλεγεί διαφορετική μουσική για κάθε χώρο, ανάλογα με τη χρήση του χώρου και την ώρα της ημέρας. Για παράδειγμα, στο εστιατόριο μπορεί να παίζεται ρομαντική μουσική τη νύχτα, ενώ στην πισίνα μπορεί να παίζεται πιο δυνατή μουσική την ημέρα. Τέλος, μπορούν να δημιουργηθούν λίστες αναπαραγωγής με διαφορετικά είδη μουσικής, ούτως ώστε οι πελάτες να μπορούν να επιλέξουν το είδος μουσικής που θέλουν να ακούσουν, ανάλογα με τη διάθεσή τους ή το είδος της βραδιάς που οργανώνει το ξενοδοχείο. Με αυτό τον τρόπο, η μουσική μπορεί να αποτελέσει ένα από τα στοιχεία που θα κάνουν τη διαμονή των πελατών πιο ευχάριστη και άνετη και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως ένας τρόπος για να προσελκύσει η επιχείρηση νέους πελάτες και να διατηρήσει τους υφιστάμενους πελάτες ευχαριστημένους, παίζοντας το είδος μουσικής που αντιστοιχεί στο κοινό της.
Τέλος, η προσφορά μουσικής στην επιχείρηση μπορεί να βελτιώσει την παραγωγικότητα των εργαζομένων. Ειδικότερα, επειδή η μουσική μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση των ανθρώπων, οι εργαζόμενοι στην επιχείρηση ενδέχεται να είναι πιο ευχάριστοι και παραγωγικοί όταν ακούν μουσική κατά τη διάρκεια της εργασίας τους. Επομένως, αν ο επιχειρηματίας σκέπτεται να προσφέρει μουσική στην επιχείρησή του, αξίζει να εξετάσει τις διάφορες επιλογές που υπάρχουν και τα οφέλη που μπορούν αυτές να προσφέρουν.
Επειδή ο άμεσος αντίλογος εδώ είναι τα δικαιώματα δημόσιας εκτέλεσης μουσικής και το συνακόλουθο κόστος, που πράγματι είναι μεγάλο και απασχολεί έντονα τους επαγγελματίες, ας δούμε το καθεστώς που ισχύει αναφορικά με τα δικαιώματα αυτά, όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια.
Μετά την αναστολή λειτουργίας της ΑΕΠΙ, η κατάσταση σχετικά με τα δικαιώματα μουσικής έχει γίνει αρκετά πολύπλοκη. Πλέον υπάρχουν 3 οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων, οι οποίοι βάσει νόμου δικαιούνται να εισπράττουν για χρήση δικαιωμάτων δημόσιας εκτέλεσης μουσικής από τα καταστήματα. Πιο συγκεκριμένα, είναι οι ΕΔΕΜ (πρώην ΑΕΠΙ), Αυτοδιαχείριση (Autodia), που εισπράττουν τα πνευματικά δικαιώματα, και ο GEA (Grammo, Ερατώ, Απόλλων), που εισπράττει τα συγγενικά δικαιώματα (δισκογραφικές, τραγουδιστές, οργανοπαίκτες).
Ο κάθε οργανισμός διαθέτει δικό του εισπρακτικό μηχανισμό και -φυσικά- δική του τιμολογιακή πολιτική, έχοντας -με αυτόν τον τρόπο- διπλασιάσει -στην καλύτερη περίπτωση- το κόστος των καταστημάτων για την δημόσια εκτέλεση της μουσικής. Και πέρα από αυτό, πρόσφατα ψηφίστηκε και νόμος που επιτρέπει στους οργανισμούς αυτούς να διεκδικούν και αναδρομικά για τα προηγούμενα έτη. Αν προσθέσουμε σε όλα αυτά και τους ελέγχους που κάνει ο οργανισμός Grammo σε συνεργασία με το ΣΔΟΕ ως προς τη νομιμότητα κτήσης της μουσικής στα καταστήματα, τότε τα ποσά που πρέπει να πληρώνει κάθε επαγγελματίας για να έχει μουσική στην επιχείρησή του γίνονται δυσβάσταχτα. Σύμφωνα δε και με τον νόμο 2121/93 προβλέπονται αστικές και ποινικές κυρώσεις για όσους καταστηματάρχες δεν κάνουν νόμιμη χρήση της μουσικής.
Υπάρχουν βέβαια τρόποι ώστε οι επιχειρήσεις να μειώσουν το κόστος για τα δικαιώματα της μουσικής. Σύμφωνα με απόφαση του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας του Υπουργείου Πολιτισμού, οι επιχειρήσεις μπορούν να μεταδίδουν μουσική που δεν εκπροσωπείται από τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης. Φυσικά πρόκειται για άγνωστα μουσικά θέματα, που δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ένα club ή σε ένα κατάστημα όπου είναι απαραίτητη π.χ. η ελληνική μουσική. Είναι όμως πολύ καλή μουσική ως background σε ένα εστιατόριο, take away coffee, lobby ξενοδοχείου, κ.α. Αυτό που πρέπει να προσέξει ο επιχειρηματίας στην προκειμένη περίπτωση είναι να απευθυνθεί σε πιστοποιημένο πάροχο, που θα του εξασφαλίσει τη νόμιμη απαλλαγή από δικαιώματα, και βέβαια να κάνει χρήση αποκλειστικά αυτής της μουσικής. Ένας άλλος τρόπος μείωσης των εξόδων της επιχείρησης για πνευματικά δικαιώματα είναι η μετάδοση εμπορικού ρεπερτορίου πιστοποιημένου είτε από την ΕΔΕΜ είτε από την Αυτοδιαχείριση. Με αυτόν τον τρόπο θα πληρώσει για πνευματικά δικαιώματα μόνο στον έναν από τους δύο οργανισμούς διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων.
Ελπίζουμε να δώσαμε κάποιες απαντήσεις στους φίλους επαγγελματίες που μας εξέθεσαν το πρόβλημά τους αυτές τις μέρες. Ο τουρισμός και γενικά η επιχειρηματικότητα χρειάζονται στήριξη και συμβουλευτική, ιδιαίτερα σε δύσκολες περιόδους, όπως αυτή που διανύουμε. Με τιμάτε που παρακολουθείτε τις αναρτήσεις και την αρθρογραφία μου από το 2010 στο φιλόξενο αυτό χώρο. Θα είμαι πάντα στη διάθεσή σας!
Ο Φώτης Παντόπουλος είναι επικοινωνιολόγος, ερευνητής Στρατηγικής Επικοινωνίας & Οργανωσιακής Συμπεριφοράς και Σύμβουλος Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων Επιχειρήσεων. Είναι δημιουργός του έργου Innovatebiz στην Ολλανδία και της εταιρείας INVESTIMA στις ΗΠΑ, όπου και δραστηριοποιείται σε πεδία που άπτονται της Επικοινωνίας. Ακόμη, ερευνητής στο Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, διευθυντής Ασφαλείας, Ψηφιακού Μετασχηματισμού & Εκπαίδευσης του Ινστιτούτου Διαχείρισης Ανθρωπογενών και Φυσικών Καταστροφών (ΙΔΑΦΚ) και επιστημονικός υπεύθυνος του “Σχολείου Διδακτικής”.
