Επιτυχία ή αποτυχία? Ποιος έχει την ευθύνη για την πορεία του ελληνικού τουρισμού; Πολιτικοί, τουριστικοί φορείς, επιχειρηματίες; Στο παρακάτω άρθρο θα επιχειρήσουμε μία προσέγγιση.
Πολλά διαβάζουμε και ακούμε τα τελευταία χρόνια περί ευθύνης αλλά και απόδοσης ευσήμων στους εκάστοτε υπουργούς Τουρισμού ωσάν να τους αναλογεί μεγάλος μέρος της επιτυχίας η της αποτυχίας μίας σαιζόν.
Η πραγματικότητα είναι πως δεν τους ανήκει ούτε η επιτυχία, ούτε η αποτυχία και ο λόγος είναι απλός. Η επιτυχία έρχεται με τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και αυτός δεν χαράσσεται από πολιτικούς που έρχονται και παρέρχονται αλλά από οργανωμένες συντεχνίες που έχουν όνομα. ΣΕΤΕ, ΞΕΕ, ΠΟΞ, HATTA και ελάχιστες τοπικές τουριστικές ενώσεις. Εξάλλου ποιος υπουργός θα μπορούσε να υποκαταστήσει την εμπειρία και την γνώση των ίδιων των ανθρώπων της αγοράς, πόσο μάλλον όταν ΠΑΝΤΑ επιλέγονται με βάση πολιτικά κριτήρια και ποτέ τεχνοκρατικά. Στη θέση αυτή έχουμε δει κατά καιρούς ηθοποιούς, αθλητές, ιατρούς, παιδιά του κομματικού σωλήνα αλλά ΠΟΤΕ τεχνοκράτες που να σχετίζονται με το αντικείμενο. Όταν οι άνθρωποι του τουρισμού λοιπόν χαρακτηρίζουμε έναν υπουργό «καλό», είναι γιατί είναι αρωγοί μίας προσπάθειας που συμπλέει με την στρατηγική των εκπροσώπων μας και βοηθούν στην υλοποίηση της και όχι επειδή σε προσωπικό επίπεδο έκαναν κάποια διαφορά. Απλά δεν έβαλαν εμπόδια. Καρπώνονται πολιτικά την επικοινωνιακή επιτυχία και είτε αναβαθμίζονται, είτε καρατομούνται (η επιτυχία στη πολιτική, είναι και απειλή).
Επειδή όμως αναφερόμαστε σε επιτυχίες και αποτυχίες, ας εξετάσουμε ποια είναι η πραγματική κατάσταση της βιομηχανίας τουρισμού στη χώρα μας υποβάλλοντας σας ένα απλό ερώτημα. Αν ένας επιχειρηματίας κατασκευάσει μία ιδιωτική κλινική, μετατρέπεται αυτόματα σε γνώστη της Ιατρικής επιστήμης; Φυσικά όχι. Στη χώρα μας όμως αυτoβαπτίζονται ειδικοί του τουρισμού όσοι πρώην τσελιγκάδες, γαιοκτήμονες, εργολάβοι, έμποροι οικοδομικών υλικών και λοιποί, κατασκεύασαν ένα τουριστικό συγκρότημα. Βαπτίζονται ξενοδοχοϋπάλληλοι ανειδίκευτοι εργάτες που μαθαίνουν τη δουλειά στο πόδι και τη στρατηγική των προορισμών αναλαμβάνουν πολιτικοί και όχι τεχνοκράτες, με ότι αυτό συνεπάγεται. Προσθέστε και τον Ελληνικό ξερολισμό και έχουμε την πραγματική εικόνα της Ελληνικής Τουριστικής Βιομηχανίας.
Θα μου πείτε από την άλλη, κάνουν την δουλειά τους καλά από την στιγμή που ο τουρισμός μας σημειώνει επιτυχίες. Η απάντηση είναι απλή. Αφαιρέστε τον ήλιο, τη θάλασσα, την ιστορία του προορισμού και πείτε μου αν αυτός ο επιχειρηματίας θα μπορούσε να επιβιώσει. Φυσικά και όχι. Έχουμε την ευλογία η Ελλάδα να αποτελεί έναν branded προορισμό. Οποιοσδήποτε και να ανοίξει ξενοδοχείο η καντίνα σε Μύκονο η Σαντορίνη, η επιτυχία είναι βέβαιη. Αν όμως τους ίδιους επιχειρηματίες τους μεταφέρεις σε non branded προορισμούς, με μαθηματική ακρίβεια, είτε θα κλείσουν, είτε θα φυτοζωούν. Ελάχιστοι επιχειρηματίες (και κυρίως μεγάλοι επιχειρηματίες γνώστες του αντικειμένου) καταφέρνουν να δημιουργήσουν προορισμό και όχι το αντίστροφο. Ένα από τα παραδείγματα είναι το Costa Navarino. Η Πύλος έκανε το Costa Navarino ή το Costa Navarino τη Πύλο; Ξεκάθαρα το δεύτερο… Εκτός Ελληνικών συνόρων, παράδειγμα αποτελεί το Dubai που μέσα σε ελάχιστα χρόνια, μία έρημος μετατράπηκε σε top παγκόσμιο προορισμό. Και επειδή το θέμα των branded με τους non branded προορισμούς δεν αφορά μόνο χώρες αλλά και περιοχές ανά την Ελλάδα ας δούμε την κατάσταση που επικρατεί εκεί ειδικά στους πολλούς non branded προορισμούς.
Ποιοι χαράζουν την στρατηγική εκεί; Οι πολιτικοί. Είναι μακροπρόθεσμη; ΟΧΙ. Η διάρκεια της στρατηγικής διαρκεί όσο η θητεία ενός Δημάρχου η ενός Περιφερειάρχη και μετά το πέρας αυτής, οι επόμενοι μηδενίζουν τα ελάχιστα επιτεύγματα και ξεκινούν από την αρχή. Η ψήφος βλέπετε είναι πάντα ο απώτερος σκοπός ενός πολιτικού. Όλα τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα. Υπάρχουν εξαιρέσεις; Ασφαλώς, αλλά είναι ελάχιστες. Όσο αφορά στους τοπικούς τουριστικούς συνδέσμους οι οποίοι και αυτοί έχουν τεράστιο μερίδιο ευθύνης της επιτυχίας η της αποτυχίας, συνήθως είναι ελεγχόμενοι από τοπικούς πολιτικούς παράγοντες, εσωστρεφείς με καρεκλοκενταυρικές νοοτροπίες και με φόβο απέναντι σε πάσης μορφής ανάπτυξης που μπορεί να λειτουργήσει ανταγωνιστικά στις επιχειρήσεις τους.
Η πρόθεση του κράτους να στηρίξει τους προορισμούς μέσο DMO’s κινείται προς την σωστή κατεύθυνση. Όταν όμως τα μέλη των DMO’s θα απαρτίζονται από τους προαναφερθέντες πολιτικούς και τις προαναφερθείσες τουριστικές ενώσεις, δεν είμαι βέβαιος για το τελικό αποτέλεσμα.
Τελικά, η άποψη μου είναι πως η τουριστική βιομηχανία μας από την κορυφή μέχρι τη βάση, στηρίζεται σε ένα σαθρό υπόβαθρο το οποίο λειτουργεί κυρίως λόγω των όσων μας προίκισε η φύση και η ιστορίας. Οι ελάχιστοι ξενοδόχοι και επιχειρηματίες που τον εκπροσωπούν στα θεσμικά όργανα (δεν είναι πάνω από 300-400) είναι οι μόνοι που δίνουν μάχη για να βελτιωθεί το υπέδαφος αυτό. Πρέπει οι πολιτικοί να τους στηρίξουν και οι υπόλοιποι επαγγελματίες να τους υποστηρίξουν. Η κλιματική αλλαγή αλλά και η νέες τάσεις για βιώσιμη ανάπτυξη δεν μας έχουν εξασφαλίσει την αιώνια τουριστική ευημερία.
O Σπύρος Γεωργίου δραστηριοποιείται στο χώρο του τουρισμού από το 1987 όπου εργάστηκε σε διάφορα ξενοδοχεία και πόστα.
Το 2003 ασχολήθηκε με το κόμματι των ηλεκτρονικών πωλήσεων και υπήρξε ο πρώτος που προχώρησε σε απευθείας συνεργασία διάφορους ΟΤΑ’s όπως Booking.com, Expedia, Hotelbeds κ.α.
To 2007 ιδρύει εταιρεία, θυγατρική ξενοδοχειακού oμίλου, και αναλαμβάνει Γενικός Διευθυντής με αντικείμενο την διαχείριση των ηλεκτρονικών πωλήσεων για ξενοδοχεία, με 290 μέλη και γραφεία σε Αθήνα και Καζαμπλάνκα.
To 2011 αναλαμβάνει CCO σε γνωστή ξενοδοχειακή αλυσίδα έχοντας υπό την εποπτεία του τα τμήματα κρατήσεων, πωλήσεων, εκδηλώσεων, marketing και revenue.
Επί 7 χρόνια διατέλεσε Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Branch του IFITT. To 2021 ιδρύει τη Flydest.
To 2022 o Δήμαρχος Καρύστου Λευτέρης Ραβιόλος τον επέλεξε να αναλάβει την Τουριστική Στρατηγική του Δήμου Καρύστου.
