Τα τροχαία ατυχήματα παραμένουν σοβαρό ζήτημα, με τεράστιες επιπτώσεις στην υγεία και την κοινωνία, ιδιαίτερα σε φτωχότερες χώρες.
Στις περισσότερες περιοχές του κόσμου, πιο συγκεκριμένα σε αυτές που οι κάτοικοι έχουν χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα, ο μολώχ της ασφάλτου εξακολουθεί να εξαπλώνεται. Όσον αφορά τις πλούσιες χώρες, παρά τη μείωση των θανατηφόρων “ατυχημάτων”, υπάρχει τεράστια επιβάρυνση με δαπάνες υγείας και, επιπλέον, περιορισμοί δημοσίων επιχορηγήσεων μετά από τραυματισμούς, δηλαδή μια κοινωνικά απάνθρωπη πολιτική, αδιανόητη για τους πολίτες. Πολύ σημαντικό ζήτημα είναι οι οικονομικές συνέπειες, δηλαδή ο υπολογισμός της “χαμένης ζωής”, ιδιαίτερα όταν περιγράφεται με όρους ποιότητας ζωής, όπως ο στατιστικός δείκτης της Υπολειπόμενης ζωής με αναπηρία, DALY (Disability-adjusted life years). Από εκεί και πέρα, τα ατυχήματα και τα θανατηφόρα περιστατικά στο οδικό δίκτυο, τα οποία θεωρούνταν μέχρι τώρα παραδοσιακά ως τυχαία, πλέον δεν είναι. Είναι πρόβλημα δημόσιας υγείας, το οποίο μπορεί να περιγραφεί μέσω της μελέτης των συγκρούσεων, κάτι που δεν γινόταν τις προηγούμενες δεκαετίες. Οι τροχαίες συγκρούσεις και οι παράγοντες που εμπλέκονται σε αυτές επιζητούν όλο και περισσότερο την προσοχή αυτών που αποφασίζουν για την παγκόσμια ασφάλεια στον χώρο της δημόσιας υγείας.
Τα αίτια των ατυχημάτων είναι είτε λάθη είτε εκούσιες παρανομίες στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Στην Ελλάδα, μέχρι και οι δράστες θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων, δηλαδή οι μεθυσμένοι και άλλοι που με δόλια λάθη σκοτώνουν κόσμο, δεν τιμωρούνται επαρκώς.
Το οδικό δίκτυο της Ρόδου κατασκευάστηκε από τους Ιταλούς, όπως και πολλές άλλες υποδομές. Η εθνική οδός, μέσα σε τριάντα χρόνια, έφτασε μέχρι τα Κολύμπια. Όμως, σε περιοχές όπως οι Καλλιθιές, είναι αστικός δρόμος, χωρίς κανένα παράδρομο. Ίσως εδώ θα έπρεπε να υπογειοποιηθεί. Σημαντικά έργα που έγιναν από το κράτος είναι ο δρόμος Τσαΐρι-Αεροδρόμιο, χωρίς νησίδα, και η διαπλάτυνση του δρόμου από το Λιμάνι, που ακόμα δεν έχει τελειώσει.
Στη Ρόδο, οι κάτοικοι είναι 120.000, ενώ οι τουρίστες στην υψηλή τουριστική περίοδο φτάνουν τους 250.000, συνολικά περίπου 400.000 άτομα στο νησί. Χιλιάδες ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα με τουρίστες, χιλιάδες επαγγελματίες οδηγοί και χιλιάδες εργαζόμενοι κυκλοφορούν καθημερινά. Μήπως στη Ρόδο καθημερινά κινούνται 50.000 αυτοκίνητα;
Οδηγώντας στη Ρόδο, όπως και παντού αλλού, χρειάζεται προσοχή. Στη Ρόδο, τα μηχανάκια προσπερνούν διαρκώς από δεξιά. Αν το κάνεις αυτό στην Αθήνα, απλά σκοτώνεσαι. Οι τουρίστες κάνουν ό,τι θέλουν, αναμφίβολα. Οι ντόπιοι βιάζονται να πάνε στη δουλειά, ενώ πολλοί επαγγελματίες νομίζουν ότι οδηγείς παπάκι αντί για βανάκι. Οδηγοί κάνουν τρελές προσπεράσεις από δεξιά, ενώ βανάκια κόβουν κάθετα τις λεωφόρους. Οι νεαροί τρέχουν σαν τρελοί το βράδυ από και προς την πόλη και την Ιαλυσό, γκαζώνοντας, ενώ τα μηχανάκια πετάγονται από παντού.
Το πώς θα βελτιωθεί η οδήγηση παραμένει δύσκολη έννοια. Δεν αρκεί η αστυνόμευση, καθώς δεν υπάρχουν αρκετά περιπολικά και αστυνομικοί. Κανονικά χρειάζονται σεμινάρια μέσω κινητών τηλεφώνων σε ντόπιους και τουρίστες. Όσο για τους κατόχους επαγγελματικού διπλώματος, τον χειμώνα χρειάζεται κάτι περισσότερο, ίσως με τη μορφή ενημερωτικών μηνυμάτων μέσω κινητών.
Στο νοσοκομείο, οι ήρωες εργαζόμενοι και νοσηλευτές καθημερινά αντιμετωπίζουν τροχαία που, αναμφίβολα, θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν πρόσεχαν οι οδηγοί. Ο ανάπηρος δύσκολα θεραπεύεται και η ζωή δεν ξανάρχεται.
Στη Ρόδο, τουλάχιστον, υπάρχει ανεπτυγμένο οδικό δίκτυο. Σε πολλά νησιά, όμως, η κατάσταση είναι σαφώς χειρότερη. Ας σκεφτούμε λοιπόν τι συμβαίνει στους δρόμους.
Ο δρ. Δημήτρης Προκοπίου είναι εκπαιδευτής ενηλίκων, Ναυτιλιακών Σπουδών και Τουριστικών και Ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Είναι σύμβουλος τουρισμού στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
