'Warning!!!! Terrible!!! Avoid at all costs! Worst place in all of Greece!' (σχόλιο για εστιατόριο).
Στη Μύκονο, όπου εργάστηκα τη δεκαετία του ’90 στον κλάδο της διασκέδασης, τα πράγματα ήναν πολύ διαφορετικά από ό,τι σήμερα. Δεν υπήρχαν βίλες, σαμπάνιες των 7.000 ευρώ και βανάκια με πριβέ τουρίστες, επισης δεν υπήρχαν τουριστες με ιδιωτικά τζετ. Διάσημοι και πάμπλουτοι υπήρχαν και τότε, αλλά η επίδειξη με τη σημερινή της μορφή δεν υπήρχε. Υπήρχαν εξαιρετικά ξενοδοχεία για όλα τα εισοδήματα και φυσικά κάποια ήταν υψηλότατης ποιότητας.
Σήμερα το νησί δέχεται πολλούς τουρίστες με διαφορετικά εισοδήματα, μια ειδική κατηγορία είναι και οι πολύ πλούσιοι, αυτοί όμως δεν γεμίζουν το νησί. Το μέλλον του τουρισμού της Μυκόνου είναι η μεσαία τάξη μαζικού τουρισμού.
Μαζί με την ανάπτυξη υπάρχει και η αισχροκέρδεια, η οποία όσο αυξάνεται το μέσο εισόδημα των τουριστών τόσο ακολουθεί κι και αυτή. Το πρόβλημα όμως δεν είναι τι πληρωνει κάποιος, αλλά όταν τα όρια ξεφεύγουν σε άνομα. Παρακάτω υπάρχουν ανάλογα παραδείγματα:
“Ηλιοβασίλεμα”
Δύο φιλικά ζευγάρια ήρθαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, συγκεκριμένα από το Σαν Φρανσίσκο και επισκέφθηκαν τη Μύκονο. Πήγαν στη μικρή Βενετία και όταν έκατσαν λίγο πριν το ηλιοβασίλεμα, τους είπαν πως το τραπέζι έχει ελάχιστη κατανάλωση… 500 ευρώ. Έφυγαν…
“Γύρος και παγωτά”
Υπήρξαν και εδώ καταγγελίες για αισχροκέρδεια. Μια μερίδα γύρου για 23 ευρώ, και μια μπάλα παγωτό για 7 ευρώ… Το τυλιχτό σουβλάκι σε τιμή 5 ευρώ, ενώ κάποιοι επαγγελματίες της εστίασης μπορεί να χρεώσουν διπλή τιμή, αν ο πελάτης είναι ξένος. Νεαρός υποστήριξε ότι μία κρέπα των 5 ευρώ για τους Έλληνες πήγε στα 10 ευρώ όταν ο πελάτης μίλησε αγγλικά. Το σοκαριστικό είναι πως για μία μερίδα γύρο στη Μύκονο ο πελάτης μπορεί να πληρώσει από 17 έως 23 ευρώ, για μία μπάλα παγωτό από 5 έως 7 ευρώ, ενώ υπήρχαν περιπτώσεις όπου το μικρό μπουκάλι νερό κόστιζε 2 ευρώ.
“Καβγάς”
Μαζικός καβγάς ξέσπασε σε beach bar της Μυκόνου, όταν “μπόξερ αντιμετώπισε μεθυσμένους”… Ένας πρώην επαγγελματίας πυγμάχος φέρεται να ενεπλάκη σε καυγά σε κατάσταση μέθης μεταξύ δύο ομάδων σε beach bar στο ελληνικό νησί της Μυκόνου, περιστατικό που οδήγησε σε τρεις συλλήψεις Ένας πρώην επαγγελματίας πυγμάχος φέρεται να ενεπλάκη στον καυγά. Ας μην ξεχάσουμε και τη δολοφονία Αμερικανού τουρίστα στη Ζάκυνθο.
“Στρείδια μύδια και καβούρια”
Εστιατόριο έκρυβε και 14 αδήλωτες πισίνες. Μετά τα καβουροπόδαρα των 700 ευρώ, το εστιατόριο χρέωσε 400 ευρώ τα “χρυσά” στρείδια σε πελάτες, Καναδούς νεόνυμφους. Εκκρεμούν μηνύσεις και αγωγές έως σήμερα αμφοτέρων και η επιχείρηση υποστηρίζει ότι οι καταγγέλοντες είναι “ψώνια” και καταγγέλλουν για να προβληθούν (ο εστιάτορας αναλύει και αυτός την άποψή του). Ένας άλλος καταγγέλλων πλήρωσε τον λογαριασμό επειδή, όπως λέει, υπέκυψε σε εκφοβισμό.
Το πρόβλημα όμως δεν είναι ουσιαστικά τα ανωτέρω… Τέτοιοι επιχειρηματίες υπάρχουν παντού. Το πρόβλημα είναι ότι πολλές ξένες εφημερίδες διίνουν μεγάλη έμφαση στις καταγγελίες. Σταδιακά θα αναπτυχθεί επικοινωνιακό πρόβλημα και ο προορισμός θα “απολυθεί”. Εδώ πρέπει να επέμβουν οι τοπικές αρχές. Ήδη δημοσιογράφοι ανταποκριτές από το εξωτερικό μεταδίδουν την σημερινή κατάσταση σε όλα τα νησιά και ειδικά στη Μύκονο. Ο προορισμός απειλείται ή όχι;
Μέχρι τη δεκαετία του ’90 το Βαθύ της Σάμου ή η Πόλη της Σάμου είχε περίπου ένα χιλιόμετρο παραλίας. Τοτε πραγματοποιήθηκε ένα μεγάλο έργο και όλη η παραλία έγινε δρόμος. Έτσι, το Βαθύ από δυτικά έχασε κάθε παραλία. Τότε έγινε και χωροθέτηση του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων σε λάθος τοποθεσία, με αποτέλεσμα να υπολειτουργεί, κυρίως λόγω προβλημάτων των αντλιών μεταβίβασης των λυμάτων, μια και ο βιολογικός είναι σε υψηλότερο σημείο από την πόλη. Αποτέλεσμα είναι η πόλη της Σάμου να μην έχει κοντινή παραλία και επισης να μυρίζει λύματα για πολλά χρόνια. Η κοντινότερη παραλία πλέον είναι στα 2 χιλιόμετρα που πλέον, λόγω λειτουργίας του βιολογικού, είναι αξιόλογη (μέχρι και φώκιες μπορεί να δει κανείς). Με λίγα λόγια, ο προορισμός επλήγη ανεπανόρθωτα για πολλά χρόνια. Επανήλθε όμως, με δουλειά την δημοτικών αρχών.
Ο δρ. Δημήτρης Προκοπίου είναι οικονομολόγος, συμβασιούχος πανεπιστημιακός καθηγητής και εκπαιδευτής ενηλίκων, Ναυτιλιακών Σπουδών και Τουριστικών και Ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Είναι σύμβουλος Τουρισμού στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Έχει εργαστεί για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σάμου, τον Δήμο Ικαρίας και τον Δήμο Πόρου. Το 2019 εργάστηκε στον Δήμο Πάρου. Είναι επιστημονικός συνεργάτης του Wessex Institute, στο Southampton της Βρετανίας.
Ο δρ. Δημήτρης Προκοπίου είναι εκπαιδευτής ενηλίκων, Ναυτιλιακών Σπουδών και Τουριστικών και Ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Είναι σύμβουλος τουρισμού στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
