Παρ'όλο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις 18 Μαρτίου 2020, δημοσίευσε κατευθυντήριες γραμμές για τα δικαιώματα των επιβατών την εποχή του κορωνοϊού, οι Ενώσεις Καταναλωτών καταγγέλλουν, εκτός της παραπάνω περίπτωσης πολλές ακόμα παραβιάσεις των δικαιωμάτων των επιβατών.
Πολλοί τομείς της οικονομίας “χτυπήθηκαν”, από τον κορωνοϊό. Ο τομέας του τουρισμού είναι, ίσως, ο χειρότερα “χτυπημένος” τομέας. Πολλά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σκέφτονται να λάβουν μέτρα (προσωρινά), για να στηρίξουν τις εταιρείες τουρισμού, κυρίως τις αεροπορικές, ώστε να αποφευχθούν οι σοβαρές συνέπειες στον κλάδο αυτό. Αν και αναγνωρίζουμε την ανάγκη να υποστηριχθεί η βιωσιμότητα του κλάδου τουρισμού και να ανακάμψει όσο το δυνατό γρηγορότερα πρέπει, επίσης, να αναγνωρίσουμε το γεγονός ότι και πολλοί καταναλωτές “χτυπήθηκαν” οικονομικά από την κρίση του κορωνοϊού. Πολλοί έχασαν τακτικά εισοδήματα, πολλοί δυσκολεύονται να αποπληρώσουν δάνεια, ή αδυνατούν να πληρώσουν ενοίκια ή/και λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος. Όποια μέτρα θα ληφθούν, για τη στήριξη των αεροπορικών εταιρειών, πρέπει να ληφθούν, αφού γίνει αξιολόγηση των επιπτώσεών τους στους καταναλωτές και αφού ακουστούν οι απόψεις των Ενώσεων Καταναλωτών.
Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός για τα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών εταιρειών είναι σαφής: Όταν μια εταιρεία ακυρώνει μια πτήση, ο επιβάτης μπορεί να ζητήσει την επιστροφή όλου του ποσού που κατέβαλε, εφόσον δε λαμβάνει υπηρεσίες. Η επιστροφή, εκτός από μετρητά μπορεί να γίνει με χορήγηση κουπονιού, για μελλοντική πτήση εφόσον ο καταναλωτής το αποδέχεται. Ο Κανονισμός δίνει το δικαίωμα της επιλογής στον καταναλωτή.
Όμως, αρκετά κράτη-μέλη προτείνουν να υποχρεωθούν οι καταναλωτές να αποδέχονται το κουπόνι, για όσες πτήσεις ακυρώνονται, λόγω κορωνοϊού. Αυτή η επιλογή είναι σαφής παραβίαση και υποβάθμιση των δικαιωμάτων των καταναλωτών. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών (BEUC) απέστειλε επιστολή στην Adina-Ioana Vălean, Επίτροπο Μεταφορών, στην οποία αφού αναφέρει όλα τα παραπάνω, συνεχίζει με τους προβληματισμούς και τις απαιτήσεις των καταναλωτών:
“Η υποχρεωτική αποδοχή των κουπονιών, από τους καταναλωτές, στερεί πολλούς από αυτούς, από χρήματα που έχουν καταβάλλει, χωρίς να έχουν πάρει υπηρεσίες και τα οποία μπορεί να είναι απαραίτητα, τώρα και όχι μετά από μήνες, ειδικά σε αυτούς που έχουν χάσει εισοδήματα.
Ο Κανονισμός 261/2004 διασφαλίζει ένα υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών και δεν προβλέπει αναστολή του, σε περίοδο κρίσης. Πολλές αεροπορικές εταιρίες πιέζουν τους καταναλωτές να δεχτούν τα κουπόνια. Κάποιες μάλιστα έχουν κάνει υποχρεωτική την αποδοχή των κουπονιών, ή παραλείπουν να πληροφορήσουν τους καταναλωτές, για το δικαίωμά τους να επιλέξουν ανάμεσα, στην επιστροφή χρημάτων και στα κουπόνια. Αυτό αποτελεί παραβίαση άρθρων 8 (1)(α) και 7(3) του Κανονισμού 261/2004. Επίσης, οι αεροπορικές εταιρείες δεν έχουν υποχρέωση να ασφαλίζονται, για την περίπτωση της πτώχευσης. Τι θα γίνει, λοιπόν, αν η εταιρεία πτωχεύσει, πριν ο επιβάτης χρησιμοποιήσει το κουπόνι; Τουλάχιστον ας γίνει υποχρεωτική η ασφάλιση“.
Παρ’όλο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις 18 Μαρτίου 2020, δημοσίευσε κατευθυντήριες γραμμές για τα δικαιώματα των επιβατών την εποχή του κορωνοϊού οι Ενώσεις Καταναλωτών καταγγέλλουν, εκτός της παραπάνω περίπτωσης πολλές ακόμα παραβιάσεις των δικαιωμάτων των επιβατών:
- Πολλές αεροπορικές εταιρείες προσφέρουν δωρεάν την αλλαγή της ημερομηνίας πτήσης, για πτήσεις, που δεν ακυρώθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης αυτής, αλλά η νέα ημερομηνία είναι πολύ κοντινή, τις περισσότερες φορές, μέχρι το Δεκέμβριο του 2020. Για πολλούς καταναλωτές το μικρό χρονικό περιθώριο καθιστά αδύνατο το νέο σχεδιασμό ταξιδιού. Και, φυσικά, υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν πρέπει να πιέζουμε τους καταναλωτές να ταξιδέψουν όλοι μαζί, το καλοκαίρι του 2020. Η περίοδος, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα εισιτήριο, που άλλαξε η ημερομηνία πτήσης, πρέπει να είναι τουλάχιστον ένα έτος.
- Πολλές αεροπορικές ακυρώνουν τις πτήσεις “την τελευταία στιγμή”, αναγκάζοντας τους επιβάτες να ζητήσουν αλλαγή ημερομηνίας πτήσης. Σε περίπτωση που η νέα πτήση είναι ακριβότερη από την αρχική, οι επιβάτες υποχρεώνονται να πληρώσουν τη διαφορά. Αν η νέα πτήση είναι φθηνότερη, δεν υποχρεώνονται οι εταιρείες να επιστρέψουν τη διαφορά του ναύλου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να υποχρεώσει τις εταιρίες να επιστρέφουν, στην καταναλωτή τη διαφορά των ναύλων.
- Πολλές αεροπορικές εταιρείες απαιτούν, από τους επιβάτες να επικοινωνούν, μαζί τους, πριν την αρχική πτήση και να ορίζουν, αμέσως, την ακριβή ημερομηνία της επόμενης πτήσης. Όμως, αυτό, για αρκετούς καταναλωτές, είναι αδύνατο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να διασφαλίσει ότι στους επιβάτες θα δίνεται μια χρονική περίοδος με λογική διάρκεια, μέσα στην οποία θα μπορούν να επιλέξουν τη νέα ημερομηνία πτήσης. Και, φυσικά, οι επιβάτες πρέπει να έχουν το δικαίωμα να μεταβιβάσουν το εισιτήριο τους, σε άλλο όνομα.
- Κάποιες εταιρείες ακυρώνουν την πτήση της επιστροφής, χωρίς να έχουν ακυρώσει την πτήση της αναχώρησης, ή ακυρώνουν την πτήση της αναχώρησης χωρίς να ακυρώνουν την πτήση της επιστροφής, αλλά δε δίνουν καμία πληροφορία στους επιβάτες. Πολλοί επιβάτες αναγκάζονται, με αυτόν την τρόπο, να ακυρώσουν ολόκληρο εισιτήριο και έτσι, βρίσκονται αντιμέτωποι με σύνθετους, δυσνόητους όρους, που αφορούν την “ανωτέρα βία” και την καλή διάθεση των εταιρειών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να υποχρεώσει τις εταιρίες να ακυρώνουν ολόκληρο το εισιτήριο (όλες τις πτήσεις που περιλαμβάνονται σε ένα εισιτήριο) και να αποζημιώνουν τους επιβάτες.
- Οι ιστοσελίδες πολλών εταιρειών δε δίνουν ξεκάθαρη και κατανοητή πληροφόρηση για το τι δικαιούνται οι επιβάτες, όταν ακυρώνεται η πτήση τους, ή ποιά βήματα πρέπει να ακολουθήσουν, για να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματά τους. Για παράδειγμα, ενώ πολλές εταιρείες έχουν ειδικό κομμάτι, στην ιστοσελίδα τους, για τον κορωνοϊό, η φόρμα παραπόνων είτε είναι “κρυμμένη”, ή δεν υπάρχει, ή δε δίνουν αριθμούς τηλεφώνων επικοινωνίας κ.λπ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να ζητήσει, από τις αεροπορικές εταιρίες, να έχουν όλη την απαιτούμενη πληροφόρηση για τον κορωνοϊό, διαθέσιμη σε ένα σημείο στην ιστοσελίδα τους.
Το ΚΕ.Π.ΚΑ. – Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών συμμερίζεται τις απόψεις της BEUC και ζητά από την ελληνική κυβέρνηση να προστατέψει και τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.
Η συντακτική ομάδα του TravelDailyNews Greece & Cyprus διαθέτει πάνω από 35 χρόνια εμπειρία σε Β2Β τουριστική ειδησεογραφία καθώς επίσης και σε θέματα marketing και επικοινωνίας.
