Η ανάπτυξη του κτίματος θα έπρεπε να ακολουθεί δύο βασικές αρχές. Ο σεβασμός στην ιστορία, το περιβάλλον και την κοινωνία, πράγμα που σημαίνει διάσωση των κτιρίων, ανάδειξη όλων των ιστορικών και πολιτιστικών στοιχείων, προστασία και ανάπτυξη του φυσικού περιβάλλοντος, ισορροπία μεταξύ της Πάρνηθος και του κτήματος, προσβασιμότητα και ανάπτυξη χρήσεων για όσο γίνεται περισσότερο.
Ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ενέταξε την αποκατάσταση και αξιοποίηση του πρώην βασιλικού κτήματος Τατοΐου στις εμβληματικές παρεμβάσεις. Από εκεί και πέρα το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού έλαβε την εντολή να συντονίσει όλο το έργο, τον Αύγουστο του 2019.
“Από το 2003, οπότε η πρώην βασιλική περιουσία περιήλθε στο Ελληνικό Δημόσιο, είχαν γίνει κάποια πράγματα στο Τατόι αλλά ήταν αρκετά αποσπασματικά. Από τον Αύγουστο του 2019, εκτός από το σχέδιο το οποίο στο Υπουργείο Πολιτισμού εκπονήσαμε με τις υπηρεσίες μας για το αντικείμενο που αφορά το Υπουργείο, δηλαδή την αποκατάσταση των κτηρίων μνημείων, τη συντήρηση, καταγραφή και τεκμηρίωση των κινητών αντικειμένων που βρίσκονταν στοιβαγμένα τα περισσότερα μέσα σε κούτες που δεν είχαν ανοίξει ποτέ τα τελευταία 50 χρόνια. Αλλά αυτή είναι η δουλειά που κάνει κατά την αρμοδιότητά του το Υπουργείο Πολιτισμού”, λέει η υπουργός Πολιτισμού & Αθλητισμού κα Λίνα Μενδώνη.
“Στο πλαίσιο του συντονιστικού μας ρόλου ξεκινήσαμε την εκπόνηση της μελέτης βιωσιμότητας, αναζητώντας καταρχήν για να κερδίζουμε χρόνο ένα χορηγό. Η μελέτη πράγματι είναι χορηγία του Ιδρύματος Αθανασίου Λασκαρίδη, εκπονήθηκε από διεπιστημονική ομάδα, όχι απλώς διαφορετικών ειδικοτήτων αλλά και από μεικτή ιδιωτών και στελεχών του δημοσίου υπό την ευθύνη και εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού και αποσκοπεί στη διαμόρφωση μιας οριστικής πρότασης για την ανάπτυξη του κτήματος Τατοΐου, ώστε να αποτελέσει ένα σημαντικό προορισμό σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο, ελκυστικό σε όλες τις ηλικίες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους μέσα από φιλικές προς το περιβάλλον υποδομές και δραστηριότητες και εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη βιωσιμότητά του.
Η μελέτη αξιοποίησε αξιόλογες προτάσεις που είχαν διατυπωθεί και στο παρελθόν, είτε από ιδιωτικούς, είτε από δημόσιους φορείς. Το 2003, αμέσως δηλαδή μόλις η περιουσία δηλαδή η πρώην βασιλική περιουσία περιήλθε στο δημόσιο η τότε ΕΤΑΜ είχε εκπονήσει μία πρώτη μελέτη. Στη συνέχεια ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Αθήνας το 2012 και το 2015 εκπόνησε μία προμελέτη και στη συνέχεια μία μελέτη.
Και το 2014 η Ελληνική Εταιρεία συνέταξε τη δική της μελέτη. Επειδή λοιπόν αυτές οι μελέτες είχαν αξιόλογα και σημαντικά στοιχεία θεωρήσαμε ότι προφανώς πρέπει να συμπεριληφθούν μάλλον πρέπει να ληφθούν υπόψη στη σύνταξη της παρούσας μελέτης. Οι μελέτες λοιπόν αυτές επανεξετάστηκαν με σκοπό να προσαρμοστούν στις σημερινές και μελλοντικές συνθήκες και προοπτικές προωθώντας τα θετικά τους σημεία, εμπλουτίστηκαν με νέες ιδέες και δεδομένα που αντλήθηκαν αφενός από καλές πρακτικές παραδειγμάτων αντιστοίχων προγραμμάτων του εξωτερικού και αφετέρου από συζητήσεις με παράγοντες της αγοράς, με τη συνδρομή εμπειρογνωμόνων ανά θεματική περιοχή.
Οι νέες αυτές προτάσεις σέβονται το υφιστάμενο περιβαλλοντικό υπόβαθρο, την ταυτότητα του ακινήτου και το πολεοδομικό καθεστώς που αξιοποιούν τα σύγχρονα πολεοδομικά εργαλεία για την υλοποίηση του οράματος”.
Χωρικός περιορισμός του κτήματος
Πρόκειται για μία έκταση 42.000 περίπου στρεμμάτων, δασική έκταση. Εδώ περιλαμβάνεται ο ιστορικός πυρήνας που είναι περίπου 1.600 στρέμματα και περίπου 1.200 στρέμματα είναι οι καλλιέργειες. Το κτήμα αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας. Απέχει 21 χλμ. από το κέντρο της Αθήνας και εντός του διέρχεται Λεωφόρος Δεκελείας Αγίου Μερκουρίου, είναι τμήμα της παλιάς οδού Αθηνών-Χαλκίδας που το συνδέει με την Εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας και η σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών-Θεσσαλονίκης-Χαλκίδας.
Στο κτήμα υπάρχει ένας συνολικός αριθμός κτιρίων, που αριθμούν 55. Το κτηριακό απόθεμα αυτό είναι περίπου 15.085 τ.μ. Από τα 55 αυτά κτίρια τα 27 είναι κηρυγμένα μνημεία από το 2003 με ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων και απόφαση του τότε Υπουργού Πολιτισμού.
“Η στρατηγική κατεύθυνση την οποία εμείς δώσαμε στους μελετητές είναι το όραμά μας. Τι θέλουμε για το κτήμα του Τατοΐου; Θέλουμε να καταστεί ένας χώρος λκυστικός για όλες τις ηλικίες σε όλη τη διάρκεια του χρόνου μέσω ανάπτυξης βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον υποδομών και δραστηριοτήτων”, αναφέρει η υπουργός.
“Η ανάπτυξη του κτήματος θα έπρεπε να ακολουθεί δύο βασικές αρχές. Είναι ο σεβασμός στην ιστορία, το περιβάλλον και την κοινωνία, πράγμα που σημαίνει διάσωση των κτιρίων, ανάδειξη όλων των ιστορικών και πολιτιστικών στοιχείων, προστασία και ανάπτυξη του φυσικού περιβάλλοντος, ισορροπία μεταξύ της Πάρνηθος και του κτήματος, προσβασιμότητα και ανάπτυξη χρήσεων για όσο γίνεται περισσότερο.
Η δεύτερη αρχή είναι η οικονομική βιωσιμότητα. Ένας ισχυρός χαρακτήρας με ταυτότητα και συνοχή που θα μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης για τους επισκέπτες είτε είναι οι Αθηναίοι είτε είναι Έλληνες, είτε είναι ξένοι. Αξιοποίηση του κτήματος σε όλη τη διάρκεια του έτους. Αποδοτική και αποτελεσματική λειτουργία και διαχείριση. Δυνατότητα εξασφάλισης πιθανών επιδοτήσεων και δωρεών για τη χρηματοδότηση. Βιωσιμότητα επιμέρους δράσεων και ανταποδοτικότητας προς το δημόσιο, Επάρκεια συνολικών χρηματοροών για τη συντήρηση ολόκληρου του κτήματος. Γιατί το μείζον δεν είναι να αποκατασταθεί το κτήμα. Ας πούμε ότι τα κονδύλια τα οποία απαιτούνται βρίσκονται. Το πρόβλημα είναι πώς το ίδιο το κτήμα θα είναι από μόνο του βιώσιμο, πώς η βιωσιμότητά του θα εξασφαλίζεται με ίδια έσοδα και θα δημιουργούνται θέσεις εργασίας”.
Οι θεματικές κατευθύνσεις για την ανάπτυξη και οικονομικές δραστηριότητες
“Καταλήξαμε σε 5 θεματικές κατευθύνσεις, 5 δραστηριότητες οι οποίες μπορούν να αναπτυχθούν άνετα στο κτήμα: Ιστορία και πολιτισμός. Υπαίθρια άθληση και αναψυχή. Αγροτική οικονομία, έρευνα και γνώση, ευεξία και ηρεμία. Οι παραπάνω θεματικές εντάσσονται σε ζώνες χρήσεων γης σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Οι γενικές κατηγορίες χρήσεων που προτείνονται αφορούν σε χρήσεις δασικής αναψυχής, ελεύθερων χώρων αστικού πρασίνου, τουρισμό αναψυχής και αγροτικής χρήσης, που είναι οι υφιστάμενες και σήμερα χρήσεις για το κτήμα”.
Όσον αφορά στα έσοδα και αν θα υπάρχουν έσοδα για τον ΟΠΑΔ, “αυτό θα εξαρτηθεί εν τέλει από τις προτάσεις της εταιρίας και από το τελικό διαχειριστικό σχήμα. Το βέβαιον είναι ότι το Υπουργείο Πολιτισμού θα έχει την εποπτεία και την αρμοδιότητα στους χώρους τους μουσειακούς του ιστορικού πυρήνα. Από εκεί και πέρα εάν τα χρήματα, τα έσοδα από τα καφέ, από τα πωλητήρια, θα πηγαίνουν στον ΟΠΑΔ ή στην ίδια την εταιρεία της διοίκησης του κτήματος, αυτό είναι κάτι το οποίο θα το δούμε στην πορεία. Την εταιρία ειδικού σκοπού θα την εποπτεύουν τα συναρμόδια υπουργεία, δηλαδή το Υπουργείο Πολιτισμού και χθες ο Πρωθυπουργός επανέλαβε ότι ο συντονιστικός ρόλος για το όλο εγχείρημα θα είναι του Υπουργείο Πολιτισμού. Θα είναι λοιπόν το Υπουργείο Πολιτισμού, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, διότι έχει το δάσος, και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο είναι στην αρμοδιότητά του το κομμάτι της παραγωγής”, είπε η κα Μενδώνη.
Τέλος, προκειμένου να είναι βιώσιμο το κτήμα, οι επενδύσεις μπορεί να κυμαίνονται από 97-98 έως 130 εκατ. ευρώ.
Η μελέτη βιωσιμότητας του πρώην βασιλικού κτήματος Τατοΐου.
Η συντακτική ομάδα του TravelDailyNews Greece & Cyprus διαθέτει πάνω από 35 χρόνια εμπειρία σε Β2Β τουριστική ειδησεογραφία καθώς επίσης και σε θέματα marketing και επικοινωνίας.
