Των φρονίμων τα παιδιά, πριν πεινάσουν…
Των φρονίμων τα παιδιά, πριν πεινάσουν …
Τα δεδομένα της φετινής χρονιάς δεν αλλάζουν,
η επόμενη όμως δεν έχει ακόμη αρχίσει
Ο μήνας αιχμής της τουριστικής σαιζόν (Αύγουστος) τελείωσε ήδη, και η γενική εντύπωση είναι ότι ήτανε ίσως λιγότερο άσχημος από ότι αναμενόταν, με βάση την συνολική εκτίμηση, αν και πολλές περιοχές της Ελλάδας έχουν αντιμετωπίσει επίπεδα τουριστικής ζήτησης που ποτέ δεν περίμεναν ότι θα ήσαν τόσο χαμηλά. Λίγοι εμφανίζονται ευχαριστημένοι και πολλοί δυσαρεστημένοι.
Δεν ξέρω, οι επόμενοι μήνες θα οριστικοποιήσουν τα δεδομένα του πόσο χαμηλότερα ήταν η κίνηση και οι εισπράξεις της φετινής χρονιάς. Αλλά είναι βέβαιο ότι αντί να μοιρολατρήσουμε, πρέπει να ανασκουμπωθούμε και να εξετάσουμε τα δεδομένα και να προγραμματιστούμε για το άμεσο μέλλον, για την επόμενη χρονιά, για την μεθεπόμενη, και για αυτές που θα ακολουθήσουν.
Η Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού είναι την Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου. Εορτάζεται από το 1980 σε όλο τον κόσμο και τα τελευταία χρόνια δίδεται και μία ιδιαιτερότητα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, με την επιλογή συγκεκριμένης χώρας για τον επίσημο εορτασμό, ενώ φέτος που είναι η 30ή Επέτειος η χώρα εορτασμού είναι η Γκάνα της Αφρικής.
Στην Ελλάδα η μέρα αυτή ήταν υποτονική μέχρις ότου ο ΗΑΤΤΑ ξεκίνησε μια πρωτοβουλία πιο επίσημου εορτασμού – και βέβαια είναι αξιέπαινη η ενεργοποίηση του. Από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού η επιλογή της χώρας για τον εορτασμό κάνει μία κυκλική ροή (αποφασισμένη στην Γενική Συνέλευση του 2003). Η προηγούμενη Ευρωπαϊκή χώρα εορτασμού ήταν η Πορτογαλία (το 2006). Ίσως είναι ευκαιρία να εγγραφούμε σαν χώρα, για τον επόμενο εορτασμό, και να αξιοποιήσουμε την προβολή αυτή.
Όμως η Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού θα μπορούσε να είναι και «Ημέρα Τουριστικού Συλλογισμού» και αξιολόγησης και της σημασίας που έχει για την Ελλάδα, την οικονομία της και τους κατοίκους της. Η Ημέρα του Τουρισμού μπορούσε να είναι και η εναρκτήρια ημέρα ενός εποικοδομητικού και όχι επικριτικού, forum συζήτησης μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας, των επαγγελματιών αλλά και τουριστών, για τις εμπειρίες της προηγούμενης περιόδου και για τις προσδοκίες της επόμενης.
Μία τέτοια αρχή θα μπορούσε και να καθιερωθεί και να αποτελέσει βάση τουριστικής εξόρμησης. ¶λλωστε τον Οκτώβριο παραδοσιακά ξεκινάμε την περίοδο των τουριστικών εκθέσεων στις οποίες, όπως γνωρίζουμε, επενδύουμε πολλά, και από τις οποίες αντίστοιχα προσδοκούμε και πολλά.
Στην Ελλάδα ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος για πολλές περιοχές είναι μήνες που έχουν ακόμη αρκετή τουριστική κίνηση, και αρκετοί τουρίστες επωφελούνται και από την σχετική καλοκαιρία. Όμως, συγχρόνως, ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος είναι και μήνες προετοιμασίας και έναρξης της προσπάθειας για την επόμενη χρονιά, και φέτος, πολύ περισσότερο από άλλες χρονιές, αυτοί οι μήνες δεν πρέπει να πάνε χαμένοι.
Τι σημαίνει όμως προετοιμασία για την επόμενη χρονιά, που μπορεί να συνδυάζεται με το προτεινόμενο forum.
Πιστεύω ότι τρεις είναι οι τομείς που πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο προετοιμασίας:
(1) αξιολόγηση της πρόσφατης περιόδου, όχι για γκρίνιες του τι δεν κάναμε, αλλά για επισήμανση του πως και τι μπορούμε να κάνουμε καλύτερα
(2) εκτίμηση της διεθνούς και Ευρωπαϊκής κατάστασης και των προβλέψεων και των καταστάσεων στις ανταγωνιστικές χώρες και αγορές
(3) με βάση τα δύο προηγούμενα, η επικαιροποίηση/ συμπλήρωση/ διόρθωση των ενεργειών ανάπτυξης/ προβολής/ προώθησης (που υποτίθεται πως έχουμε από την μέσο-μακροπρόθεσμη τουριστική στρατηγική μας) της περιόδου που θα ακολουθήσει.
Το πρώτο το κάνουμε, ίσως και σε υπέρτατο βαθμό, το δεύτερο όμως και το τρίτο …
Πιστεύω ότι οι ανταγωνίστριες χώρες «μας» και αυτές βρίσκονται σε σχεδιαστικό αναβρασμό για το πώς θα κινηθούν τις επόμενες χρονιές, αν και για μερικές από αυτές τα προβλήματα ήταν λιγότερα από τα δικά μας. Η Ελλάδα είναι, ως γνωστό, ένας ώριμος, προορισμός, αλλά με πολλές δυνατότητες επέκτασης της προσφοράς της, στοιχεία που έχουν επανειλημμένα συζητηθεί και επισημανθεί και στη θεωρία και στην πράξη.
Οι κατευθύνσεις που πρέπει να ακολουθηθούν έχουν τυπικά αναφερθεί από όλες τις πλευρές και έχουν ουσιαστικά πιστεύω αναγνωριστεί και από τις πολιτικές παρατάξεις, ενώ διαφέρουν μόνο οι τρόποι και οι μέθοδοι αντιμετώπισης, αλλά κυρίως η απαιτούμενη ταχύτητα αντίδρασης.
Ενδεικτικά οι κατευθύνσεις περιλαμβάνουν τα εξής θέματα:
- Προβολή της χώρας
- Στρατηγική τουριστικής ανάπτυξης / υποστήριξη αναβάθμισης εγκαταστάσεων και υπηρεσιών
- Βελτίωση και αναβάθμιση του τουριστικού ανθρώπινου δυναμικού
- Συνεργασίες με τουριστικές επιχειρήσεις
- Συνεργασία μεταξύ των συναρμόδιων υπουργείων
- Στήριξη ειδικών μορφών τουρισμού
- Ανάπτυξη / εκμετάλλευση δυνατοτήτων διεθνών συνεργασιών στον τομέα του τουρισμού
- Βελτίωση της ποιότητας και της εικόνας της ποιότητας
Η παρούσα περίοδος είναι μεγάλη ευκαιρία, γιατί η όποια Νέα Ηγεσία του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης θα έχει την δυνατότητα αλλά και την υποχρέωση στα πλαίσια της πολιτικής της αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, να ενεργοποιηθεί δυναμικά και στον κλάδο του τουρισμού, που είναι αναμφισβήτητα κινητήριος μοχλός της Ελληνικής οικονομίας.
Μήπως για τη Ελλάδα, η κρίση θα είναι η αφορμή, και η Ημέρα Τουρισμού τώρα θα αρχίσει να ανατέλλει;
Ο Χρήστος Πετρέας είναι συνεργάτης Σύνταξης – Special Features Editor του Travel Daily News Media Network. Ως επιστημονικός / επιχειρησιακός / τουριστικός / στρατηγικός / εκπαιδευτικός / σύμβουλος σε υπουργεία, φορείς δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και επιχειρήσεις, επαγγελματικά ασχολείται με θέματα στρατηγικής επιχειρηματικής, τουριστικής και περιφερειακής ανάπτυξης και μάρκετινγκ προορισμών καθώς και ειδικών – εναλλακτικών μορφών, με υπέρ 25ετή εμπειρία στην Ελλάδα και σε ξένες χώρες (Βαλκάνια, Ευρώπη, ΗΠΑ, Αφρική, Μεσόγειο). Έχει σπουδάσει στις ΗΠΑ και έχει εκτεταμένο επιστημονικό, συγγραφικό και αρθρογραφικό έργο, από το 1988 (>200 συγγραφές – εργασίες – δημοσιεύσεις), στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα.