Βαβλίτης: Ατμομηχανή της κυπριακής οικονομίας ο τουρισμός

Τουριστικό Φόρουμ με θέμα «Το Μέλλον της Τουριστικής Οικονομίας και ο Ρόλος της Πολιτείας» διοργάνωσε φέτος, με την ευκαιρία των δέκα χρόνων ζωής του και σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων – ΟΕΒ, ο Σύνδεσμος<...>Τουριστικών Επιχειρήσεων Κύπρου – ΣΤΕΚ.

Χαρακτηρίζοντας ως αδιαμφισβήτητη τη κυρίαρχη θέση του τουρισμού στην οικονομία ο πρόεδρος του ΣΤΕΚ, κ. `Ακης Βαβλίτης, τόνισε πως ο τουρισμός αποτελεί διεθνώς, αλλά ακόμη περισσότερο για την Κύπρο, καταλυτικό παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής ευημερίας και συνοχής. “Η μεγάλη δυναμική του τουρισμού” εξήγησε “εστιάζεται στη δημιουργία θέσεων εργασίας, την εισροή ξένου συναλλάγματος και τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας”.

Σύμφωνα με το World Travel & Tourism Council (στοιχεία 2005), η τουριστική οικονομία διεθνώς αντιπροσωπεύει περίπου το 11% του ΑΕΠ και απασχολεί 220 εκατ. εργοδοτουμένους, δηλαδή 8% του συνόλου. Στην Κύπρο, το ποσοστό συνεισφοράς της ευρύτερης τουριστικής οικονομίας στο ΑΕΠ είναι διπλάσιο από τον παγκόσμιο μέσο όρο και ανέρχεται στο 22%. Παράλληλα, σχεδόν το 29% του εργατικού δυναμικού της χώρας απασχολείται άμεσα ή έμμεσα στον τομέα του τουρισμού. “Ο τουρισμός δηλαδή” όπως σχολίασε ο κ. Βαβλίτης, “ήταν και είναι η ατμομηχανή της οικονομίας μας γιατί η τουριστική δαπάνη έχει επίσης την ιδιότητα να διαχέεται σε όλη την οικονομία”.

Το αν θα συνεχίσει ο τουρισμός να είναι και στο μέλλον ο ακρογωνιαίος λίθος της οικονομίας εξαρτάται, κατά τον πρόεδρο του ΣΤΕΚ, τόσο από την εκάστοτε κρατική πολιτική, τις δράσεις, καθώς και τις πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν σε μακροοικονομικό κυρίως επίπεδο, αλλά και από την επιχειρηματικότητα του ιδιωτικού τομέα.

Όπως είναι γνωστό, ο κυπριακός τουρισμός διέρχεται περίοδο ύφεσης με το μεγάλο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας να διευρύνεται ολοένα και περισσότερο. Από το 2001 παρατηρείται μείωση των αφίξεων, των εσόδων και της μέσης κατά κεφαλή δαπάνης σε πραγματικούς όρους, ενώ ταυτόχρονα διευρύνεται η εποχικότητα. Η κατάσταση για τη ξενοδοχειακή βιομηχανία είναι ακόμα πιο δυσμενής με τη αυξημένη παραξενοδοχία εξαιτίας τώρα και της αφθονίας παραθεριστικών κατοικιών, μείωση των διανυκτερεύσεων και πληροτήτων και την επακόλουθη συρρίκνωση της επικερδότητας.

“Οι λόγοι για τη σημερινή κατάσταση του τουρισμού μας είναι πολλοί, πολυδιάστατοι και χρόνιοι” ανέφερε ο κ. Βαβλίτης, εξηγώντας: “Παρά το ότι σ’ αυτή την εξέλιξη συνέτειναν οι εξωγενείς παράγοντες με κυριότερο τον αμείλικτο ανταγωνισμό από ταχύτατα αναπτυσσόμενους γειτονικούς προορισμούς, ευθύνη έχουν και οι ενδογενείς αδυναμίες μας. Αναφέρομαι ενδεικτικά για σκοπούς κοινού προβληματισμού στη ραγδαία αύξηση κάθε είδους κλινών, το ψηλό λειτουργικό κόστος, τη μειωμένη παραγωγικότητα αλλά και την καθυστέρηση και αναβλητικότητα στην προώθηση και υλοποίηση βασικών έργων τουριστικής υποδομής και ανωδομής. Ως γνωστόν, ζούμε σε μια εποχή όπου η ταχύτητα επιβάλλει τους δικούς της όρους επιτυχίας, και το πρόβλημα της γραφειοκρατίας είναι ένας από τους ανασταλτικότερους παράγοντες επίτευξης προόδου στον τόπο.

Η ευθύνη βαραίνει όλους. Τόσο τον κρατικό όσο και τον ιδιωτικό τομέα. Όμως, ο Τουρισμός αποτελεί υπόβαθρο και κινητήρια δύναμη στην ανοδική πορεία της εθνικής οικονομίας και γι’ αυτό ο σχεδιασμός της δημοσιονομικής και γενικότερα της οικονομικής πολιτικής των εκάστοτε Κυβερνήσεων θάπρεπε ν’ αντανακλά κατά τρόπο χειροπιαστό και έμπρακτο τη βαρύτητα και τη συνεισφορά του τομέα στην αναπτυξιακή πορεία της οικονομίας. Η κύρια αιτία εστιάζεται στο γεγονός ότι πολιτικές και δράσεις για τον τουρισμό εξαρτώνται από τους εκάστοτε Υπουργούς, οι οποίοι ελέγχουν όχι περισσότερο από το ένα τρίτο των θεμάτων που επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα το σημαντικό αυτό τομέα της κυπριακή οικονομίας. Επίσης, δεδομένου ότι οι Υπουργοί έρχονται και παρέρχονται, δεν υπάρχει στον Τουρισμό συνέχεια, συνέπεια και αποτελεσματικότητα και γι’ αυτό ο ΣΤΕΚ έχει από καιρό προτείνει τη δημιουργία του Εθνικού Συμβουλίου Τουρισμού, ενός ολιγομελούς τεχνοκρατικού σώματος με επίλεκτη ιδιωτική συμμετοχή”.

Παρόλα αυτά όμως τα μηνύματα για τον κυπριακό τουρισμό είναι αισιόδοξα, δεδομένων των ευοίωνων προοπτικών που παρουσιάζουν οι παγκόσμιες τάσεις. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού προβλέπει ότι το 2020 έξι από τις δέκα μεγαλύτερες χώρες – πηγές προέλευσης τουριστών θα είναι στην Ενωμένη Ευρώπη και θα αποτελούν περίπου το 30% των συνολικών ταξιδιωτών παγκοσμίως, με πρώτη τη Γερμανία.

Είναι λοιπόν απαραίτητο να αξιοποιήσει έγκαιρα η Κύπρος αυτή τη δυναμική του διεθνούς τουρισμού. Και για να γίνει τούτο γρήγορα και σωστά χρειάζεται, κατά τον πρόεδρο του ΣΤΕΚ, η συλλογική εργασία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Μόνο η μικτή συνεργασία μπορεί να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα για μίαν αειφόρο ανάπτυξη του κυπριακού τουρισμού. Να θέτει δηλαδή η Κυβέρνηση στέρεες βάσεις για τη δημιουργία ενός σύγχρονου χωροταξικού, οικονομικού και κοινωνικού πλαισίου, αλλά λαμβάνοντας πάντοτε σοβαρά υπόψη την τεχνογνωσία, εμπειρία, ταχύτητα και τις καινοτόμες προσεγγίσεις που ο επιχειρηματικός ιδιωτικός τομέας μπορεί κατεξοχήν να προσφέρει.

Αξιολογώντας τις νέες τάσεις και τα νέα άκρως ανταγωνιστικά δεδομένα του τουρισμού, ο ΣΤΕΚ έχει διαμορφώσει κείμενο που περιέχει τέσσερις βασικούς πυλώνες τουριστικής πολιτικής, οι οποίοι σε πολύ αδρές γραμμές είναι:

1. Η αναβάθμιση και διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος.


2. Δυναμικό, στοχευμένο και αποτελεσματικό μάρκετινγκ.


3. Επίτευξη επικερδότητας και ανταγωνιστικότητας.


4. Ριζικές θεσμικές τομές.

Ο στόχος της ανάκαμψης και της δημιουργίας αειφόρου τουρισμού δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί. Μόνο με συλλογική προσπάθεια είναι εφικτό. Ο ΣΤΕΚ ευελπιστεί, δεδομένων των επερχόμενων πολιτικών εκλογών, η νέα Κυβέρνηση να προβεί με αποφασιστικότητα σε καινοτόμες πρωτοβουλίες για τα τουριστικά δρώμενα της χώρας μας, νοουμένου ότι θα εξασφαλισθεί μια στενότερη συνεργασία και συντονισμός με τους εταίρους του τουριστικού ιδιωτικού τομέα.

“Για να πάρουμε τον τουρισμό μπροστά” ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Βαβλίτης, “πρέπει να οικοδομηθεί μεταξύ Κράτους και ιδιωτικού τομέα μια ισχυρή σχέση, βασισμένη σε ειλικρίνεια, αμοιβαία εμπιστοσύνη και αλληλοκατανόηση. Υπάρχουν αρκετοί τομείς στους οποίους μπορεί η μικτή συνεργασία να φέρει θετικά αποτελέσματα, όπως για παράδειγμα στην υλοποίηση έργων υποδομής, στο μάρκετινγκ, στην έρευνα και ανάπτυξη, στην εκπαίδευση και βέβαια σε θέματα γενικότερης τουριστικής πολιτικής καθώς και θέματα μείζονος σημασίας όπως είναι η αντιμετώπιση κρίσεων που επηρεάζουν τον τουρισμό είτε πρόκειται για πολιτικές αναταραχές είτε για τις κλιματικές αλλαγές”.