ΕΞΑ-Α: Ο προορισμός Αθήνα φθίνει συνεχώς

Με ιδιαίτερα αρνητικά αποτελέσματα “έκλεισε” το τουριστικό 2009 για την Αθήνα -Αττική σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η Ένωση Ξενοδόχων της<...> Αθήνας-Αττικής (ΕΞΑ-Α) κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που έδωσε σε κεντρικό αθηναϊκό ξενοδοχείο. Η εντυπωσιακή μείωση που παρατηρείται για το 2009 σε όλες τις βασικές παραμέτρους της τουριστικής κίνησης που ερευνώνται, εκφράζεται με αρνητικά πρόσημα σε όλους τους αριθμούς (μέσης πληρότητας καταλυμάτων, μέσης τιμής δωματίου, εσόδων, απασχόλησης κ.λπ.) και αποτελεί -όπως δήλωσαν οι ξενοδόχοι της Αθήνας/Αττικής – “κακό οιωνό” και για το 2010. Παράλληλα, καταδεικνύει ότι ο προορισμός φθίνει συνεχώς και “χάνει έδαφος που είχε για κατάκτηση” κι αυτό, τελικά δεν μπορεί να θεωρείται αποτέλεσμα της όποιας συγκυρίας ή της τωρινής διεθνούς οικονομικής κρίσης. Είναι προϊόν της διαιώνισης πολλών αδυναμιών και ελλείψεων, που σε συνδυασμό με την καθυστέρηση σημαντικών έργων και δράσεων υπονομεύουν και τον προορισμό αλλά και τη φήμη του, εν μέσω κρίσης -και έναντι του ανταγωνισμού.

Όπως παρουσίασε στην ομιλία του ο πρόεδρος της ΕΞΑ-Α κ. Γιάννης Ρέτσος, “η σταθμισμένη μείωση της πληρότητας όλων των ξενοδοχείων της Αττικής για το 2009 έφτασε το -10,2%, με τη μέση πληρότητα να διαμορφώνεται στο 60,9%. Η σταθμισμένη διαφορά στην πτώση της μέσης τιμής ανά δωμάτιο για το σύνολο των ξενοδοχείων της Αττικής έφτασε το -8,3%, με το ARR να διαμορφώνεται στα 112,32 ευρώ, ενώ τα τελικά έσοδα των ξενοδοχείων το 2009 παρουσίασαν μείωση που έφτασε το -17,6%, σε σχέση με το 2008 και με τα ξενοδοχεία 5* να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη υστέρηση (-19,7%)”. (η αντίστοιχη μείωση εσόδων ξενοδοχείων σε πανελλαδική βάση σύμφωνα με τα στοιχεία της ΠΟΞ φτάνει το 16%).

“Η όποια αρνητική συγκυρία στον τουρισμό της πρωτεύουσας, πέρα από τη σημειολογία της, έχει και πάρα πολύ μεγάλη και ουσιαστική επίπτωση στο συνολικό τουριστικό αποτέλεσμα σε επίπεδο χώρας”, επεσήμανε ο κ. Ρέτσος, εξηγώντας πως η απώλεια των ξενοδοχείων της Αττικής, αντιστοιχεί στο 14% περίπου της συνολικής πτώσης για όλη την Ελλάδα, τη στιγμή που τα 34.000 περίπου δωμάτια της Αττικής αντιστοιχούν στο 5% του συνολικού δυναμικού των 650.000 δωματίων της χώρας.

Η δυνητική απώλεια δε, θέσεων εργασίας για τα ξενοδοχεία της Αττικής το 2009, σύμφωνα με μελέτη της GBR Consulting, αλλά και διεθνείς παραδοχές του WTTC, “μεταφράζεται” από 3.580 έως 3.750 άτομα, (αριθμός που αντιστοιχεί στο 25% περίπου του συνόλου των εργαζομένων στα ξενοδοχεία της περιοχής). Η Αττική είναι ένας προορισμός που ποτέ δεν επιδοτήθηκε για τη δημιουργία κλινών και οι ξενοδόχοι ζητούν απΆτο Υπουργείο Απασχόλησης να εξετάσει -και να αποφασίσει- την ένταξη του προορισμού στο καθεστώς επιδότησης της εργασίας, αλλά και να προχωρήσει σε μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων έτσι ώστε να ενισχυθεί η απασχόληση.

Ο πρόεδρος της ΕΞΑ-Α έδωσε επίσης απλά παραδείγματα δράσεων/αποφάσεων που θα ενίσχυαν την ανταγωνιστικότητα του προορισμού και θα έφερναν περισσότερους τουρίστες στην πόλη: Εξήγησε π.χ. πως με την άρση του καμποτάζ, η Αθήνα θα μπορούσε άμεσα, την ίδια χρονιά, να υποδεχθεί 300.000 επιβάτες κρουαζιέρας, από τους οποίους θα προέκυπτε ένα επιπλέον ξενοδοχειακό έσοδο της τάξης των 45.000.000 Ευρώ (αντιστοιχεί στο 1/3 περίπου της φετινής πτώσης και σε 1.200 επιπλέον θέσεις εργασίας μόνο για τα ξενοδοχεία).

Ο κ. Ρέτσος αναφέρθηκε επίσης στη συνάντηση της ΕΞΑ-Α με το γενικό γραμματέα Ολυμπιακής Αξιοποίησης, παρουσία του προέδρου του ΕΟΤ, αλλά και συμβούλου του υπουργού Πολιτισμού & Τουρισμού, όπου ανακοινώθηκε η ματαίωση της ΣΔΙΤ που ήταν σε εξέλιξη και η διενέργεια ενός ενιαίου διαγωνισμού για τη μετασκευή και τη λειτουργία του περιβόητου μητροπολιτικού συνεδριακού κέντρου. “Αυτό μας βρίσκει απόλυτα σύμφωνους και είναι κάτι που από την αρχή είχαμε ζητήσει εδώ και χρόνια. Το project θα ενταχθεί στο σχέδιο συνολικής ανάπλασης του Φαληρικού όρμου και θα συνχρηματοδοτηθεί από την Πολιτεία. Στη φάση αυτή εξετάζεται το ύψος της κρατικής συμμετοχής. Μολονότι μας δόθηκε χρονοδιάγραμμα, δεν επιθυμώ να σταθώ σε αυτό, διότι το παρελθόν έως τώρα μας έχει διαψεύσει οικτρά. Δεν μπορώ όμως να μη σχολιάσω το θετικό κλίμα της συνάντησης και τη σιγουριά και υπευθυνότητα που εισπράξαμε από τους μετέχοντες σε αυτή”, δήλωσε σχετικά ο κ. Ρέτσος. Στη συνέχεια επεσήμανε την αναγκαιότητα “έξυπνων” δράσεων (όπως π.χ. στην αξιοποίηση του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης, ή τον εορτασμό των 2.500 χρόνων από τη Μάχη του Μαραθώνα) για τη διεθνή προβολή της χώρας, όπως και δράσεων στοχευμένης προβολής του προορισμού μέσω μίας μακροπρόθεσμης στρατηγικής ενίσχυσης του brand name “Αθήνα” για την ανάδειξή του σε έναν σημαντικό πανευρωπαϊκό προορισμό city break. (σημ. 35 εκατ. ταξίδια city break πραγματοποιούνται ετησίως στην Ευρώπη).

Τέλος, εστίασε στο πάγιο αίτημα της ΕΞΑ-Α για ενίσχυση του κλίματος ασφάλειας στην πόλη, ώστε να μη διασύρεται η φήμη του προορισμού διεθνώς από φαινόμενα βίας που ολοένα και αυξάνονται -και σε αναγκαίες παρεμβάσεις για καλύτερο περιβάλλον.

Ακολουθούν τα αναλυτικά στατιστικά στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα και παρακολουθεί /συγκεντρώνει /αναλύει για λογαριασμό της ΕΞΑ-Α η εταιρεία GBR Consulting:

• Οι πληρότητες των ξενοδοχείων 5*, 4 *και 3* μειώθηκαν κατά -11,5%, -7,8% και -9,5% αντίστοιχα, κλείνοντας στο 57% για τα ξενοδοχεία πολυτελείας, στο 66,1% για τα ξενοδοχεία 4* και στο 67,7% για τα ξενοδοχεία 3*. Η σταθμισμένη μείωση της πληρότητας όλων των ξενοδοχείων της Αττικής για το 2009 έφτασε το -10,2%, με την πληρότητα να διαμορφώνεται στο 60,9%.
• Αντίστοιχη είναι η εικόνα όσον αφορά την μέση τιμή/τιμές ανά δωμάτιο (ARR), οι οποίες διαμορφώθηκαν σε 144.62 ευρώ για τα ξενοδοχεία 5*, σε 71,30 ευρώ για τα 4* και σε 50,63 ευρώ για τα 3*, παρουσιάζοντας μείωση σε σχέση με το 2008 κατά -9,3%, -10,8% και -3,2% αντίστοιχα. Η σταθμισμένη διαφορά στην πτώση της μέσης τιμής ανά δωμάτιο για το σύνολο των ξενοδοχείων της Αττικής έφτασε το -8,3%, με το ARR να διαμορφώνεται στα 112,32 ευρώ.
• Συνέπεια των ανωτέρω ήταν τα τελικά έσοδα των ξενοδοχείων το 2009 να παρουσιάσουν μείωση σε σχέση με το 2008 που έφτασε το -17,6%, με τα ξενοδοχεία 5* να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη υστέρηση (-19,7%), ακολουθούμενα από τα 4* (-17,7%) και τα 3* (-12,3).

European Benchmarking της GBR
Μελετώντας τα στοιχεία του European Benchmarking της GBR, παρατηρούμε ότι η Αθήνα παρουσίασε τη δεύτερη χειρότερη πληρότητα ανάμεσα στις έντεκα πόλεις του δείγματος, με μόνη χειρότερη τη Μαδρίτη η οποία ήταν και ο αρνητικός πρωταγωνιστής τη χρονιά που μας πέρασε. Το ARR των ξενοδοχείων της Αθήνας ήταν το έκτο υψηλότερο του δείγματος των έντεκα, ενώ το RevPAR το πέμπτο χαμηλότερο.

Εντυπωσιάζουν τα στοιχεία της Κωνσταντινούπολης, η οποία έχοντας καταστεί το βασικό “hub” της κρουαζιέρας της Ανατολικής Μεσογείου αλλά και με τα τρία συνεδριακά κέντρα των 150.000, 145.000 και 50.000 τετραγωνικών μέτρων αντίστοιχα, παρουσίασε το δεύτερο υψηλότερο ARR (142.15 ευρώ) μετά το Παρίσι (167.23 ευρώ) και το τρίτο υψηλότερο RevPAR (90.98 Ευρώ) μετά το Παρίσι και το Λονδίνο.

Από τα υπόλοιπα στοιχεία αξίζει να σχολιάσουμε την καλύτερη πληρότητα του 2009 για τα ξενοδοχεία του Λονδίνου (80.5%), αλλά και τα απογοητευτικά στοιχεία για τις δύο Ισπανικές πόλεις, τη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη, ο τουρισμός των οποίων υπέστη συντριπτικά πλήγματα από τη διεθνή οικονομική κρίση. Επιχειρώντας σε συνεργασία με τη GBR μία καλύτερη αποτύπωση των ποσοστών της πτώσης αλλά και το συσχετισμό της με την απασχόληση, προκύπτουν τα ακόλουθα σημαντικά ευρήματα:

Τα συνολικά έσοδα των ξενοδοχείων για το 2009 κυμάνθηκαν σε ένα εύρος από 781.922.596 – 816.829.000 ευρώ. Τα αντίστοιχα έσοδα του 2008 κυμάνθηκαν σε ένα εύρος από 919.540.973 – 960.590.904 ευρώ. Με βάση τα ανωτέρω, η πτώση του -17,6% αντιστοιχεί σε ένα νούμερο που κυμαίνεται από 137.618.377 – 143.761.904 ευρώ.

Το 2010 δεν αναμένεται να αλλάξουν σημαντικά τα δεδομένα. Τα πρώτα ανεπίσημα στοιχεία του Ιανουαρίου δείχνουν ότι η χρονιά μπορεί να παρουσιάσει οριακή αύξηση των πληροτήτων, η οποία όμως σε συνδυασμό με την αναμενόμενη περεταίρω μείωση των ARR θα οδηγήσουν σε νέα υστέρηση εσόδων. Επειδή το πρώτο δίμηνο του 2010 δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι ενδεικτικό της υπόλοιπης χρονιάς, -δεδομένου ότι η σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό δεν είναι αξιόπιστη λόγω των τραγικών γεγονότων του Δεκεμβρίου του 2008 και των όσων ακολούθησαν- τα αποτελέσματα του τριμήνου Μάρτιος, Απρίλιος, Μάιος 2010 θα καθορίσουν σε σημαντικό βαθμό το υπόλοιπο της χρονιάς.