Δέσμευση κομμάτων για μια εθνική τουριστική πολιτική ζητά η ΠΟΞ

Ελληνικοί

Την επιτακτική ανάγκη χάραξης εθνικής πολιτικής για τον τουρισμό και εθνικής στρατηγικής επί τομέων που παίζουν σοβαρό ρόλο στην ανάπτυξή του, οι οποίες θα πρέπει να τύχουν ευρείας πολιτικής συναίνεσης και να υλοποιούνται διαχρονικά, αρχής γενομένης από την κυβέρνηση που θα προκύψει την επομένη των εκλογών της 16ης Σεπτεμβρίου…

Την επιτακτική ανάγκη χάραξης εθνικής πολιτικής για τον τουρισμό και εθνικής στρατηγικής επί τομέων που παίζουν σοβαρό ρόλο στην ανάπτυξή του, οι οποίες θα πρέπει να τύχουν ευρείας πολιτικής συναίνεσης<...>και να υλοποιούνται διαχρονικά, αρχής γενομένης από την κυβέρνηση που θα προκύψει την επομένη των εκλογών της 16ης Σεπτεμβρίου επεσήμανε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ), σε υπόμνημα της προς τους αρχηγούς όλων των κομμάτων.

Πεποίθηση του τουριστικού κόσμου είναι ότι τα τελευταία χρόνια, ο τομέας τουρισμού έτυχε μεγαλύτερης προσοχής από την πλευρά της Πολιτείας και αναβαθμίστηκε εντός των κυβερνητικών σχεδιασμών. Η ανασύσταση του υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, δημιούργησε έναν αυτοδύναμο πόλο σχεδιασμού και παραγωγής τουριστικής πολιτικής και θέσπισε ένα σημείο αναφοράς, μία σταθερή βάση επαφής και συνεργασίας μεταξύ της κυβέρνησης και των τουριστικών φορέων. Αρκετά χρόνια ζητήματα του τουριστικού κλάδου τέθηκαν σε νέο επίπεδο συνεννόησης και επιλύθηκαν ή οδεύουν προς επίλυση. Για πρώτη φορά δε, δοκιμάστηκε στην πράξη η έννοια της «διυπουργικότητας», που παραμένει διαδικασία κομβικού χαρακτήρα για την αντιμετώπιση κρίσιμων θεμάτων που απασχολούν τον τουριστικό κόσμο.

Ωστόσο, τα επί σειρά ετών συσσωρευμένα προβλήματα και οι αγκυλώσεις που αναπτύχθηκαν εξαιτίας τους και επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα τον τουριστικό τομέα, δεν έχουν ακόμη όλως ξεπεραστεί. Συνεπώς, τονίζει η ΠΟΞ, απαιτούνται περισσότερες και γενναιότερες τομές και μεταρρυθμίσεις και συνέχεια των διαρθρωτικών αλλαγών, προκειμένου να θωρακιστεί ικανοποιητικά ο κλάδος και να διασφαλιστεί η συνέχεια της αναπτυξιακής του πορείας.

Μέσω του υπομνήματος της η ΠΟΞ, ζητά τη δέσμευση από την πλευρά των πολιτικών κομμάτων επί των βασικών αξόνων μιας εθνικής πολιτικής για τον Τουρισμό, που θα χαρακτηρίζεται από συνέχεια και αποτελεσματικότητα, ανεξαρτήτως πολιτικών εξελίξεων και κυβερνητικών αλλαγών. Οι άξονες αυτοί έχουν ως ακολούθως:

Πολεοδομικές Εκκρεμότητες Ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων: Η τακτοποίηση πολεοδομικών εκκρεμοτήτων ξενοδοχειακών καταλυμάτων, που ξεκίνησε με το Νόμο 2160/1993 και δεν ολοκληρώθηκε, γιατί το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. δεν προχώρησε σε ανάλογη ρύθμιση, είχε ως αποτέλεσμα η συγκεκριμένη εκκρεμότητα να έχει επιφέρει πολλές δυσλειτουργίες στα ξενοδοχεία. Εγκυμονεί δε σοβαρότατους κινδύνους για τον Τουρισμό, σε περίπτωση εκδήλωσης κάποιου ατυχούς περιστατικού σε ξενοδοχείο που δεν διαθέτει Σήμα Λειτουργίας λόγω κάποιου είδους πολεοδομικής εκκρεμότητας. Το υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης σε συνεννόηση με το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ και με συνεχείς διαβουλεύσεις με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων επεξεργαζόταν (σε προχωρημένο, μάλιστα, στάδιο) σχέδιο νομοθετικής ρύθμισης για τη χορήγηση προσωρινού Ειδικού Σήματος Λειτουργίας στα συγκεκριμένα ξενοδοχεία, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν ανεγερθεί με πολεοδομική άδεια και πληρούν τις προδιαγραφές ασφαλείας και υγιεινής. Το Σήμα αυτό θα κάλυπτε λειτουργικά τα ξενοδοχεία μέχρις ότου καταστεί δυνατή η οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος. Η ψήφιση αυτής της ρύθμισης κρίνεται ως ύψιστης προτεραιότητας και απολύτως απαραίτητη τόσο για την εύρυθμη λειτουργία χιλιάδων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων της χώρας όσο και για την διατήρηση της θετικής εικόνας του Ελληνικού τουρισμού σε Ελλάδα και εξωτερικό.

Επενδυτικό Περιβάλλον- Χωροταξικός Σχεδιασμός: Καθολικό αίτημα του τουριστικού κόσμου είναι να υπάρξει συνέχεια των μεταρρυθμίσεων για: ευέλικτο και φιλικό επενδυτικό πλαίσιο, διευκόλυνση της υλοποίησης μεγάλων επενδύσεων, ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, και ορθολογικό χωροταξικό σχεδιασμό. Η πρόσβαση των τουριστικών επιχειρήσεων στον Αναπτυξιακό Νόμο και στα Επιχειρησιακά Προγράμματα και η ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης των επενδυτικών τους σχεδίων έχουν σαφώς βελτιωθεί, αλλά ακόμη δεν έχουν επιτύχει τα προσδοκώμενα επίπεδα. Οι διαδικασίες υποδοχής και αδειοδότησης μεγάλων τουριστικών επενδυτικών σχεδίων, πρέπει να απλουστευθούν περαιτέρω και να διεκπεραιώνονται από έναν φορέα. Η δημόσια διαβούλευση για το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο Τουρισμού, θα πρέπει να συνεχιστεί διεξοδικά και απρόσκοπτα, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι μεταβολές και τροποποιήσεις που έχουν εισηγηθεί οι τουριστικοί φορείς και που κρίνονται απαραίτητες για την αποτελεσματική οριστικοποίηση αυτής της βαρυσήμαντης τομής. Το Περιβάλλον είναι το εθνικό μας κεφάλαιο, είναι το πολυτιμότερο εφόδιο του Ελληνικού Τουρισμού και η τουριστική ανάπτυξη πρέπει να διέπεται από συγκεκριμένους κανόνες και συγκεκριμένες προβλέψεις εντός του πλαισίου της αειφορίας.

Δημόσια Διοίκηση – Γραφειοκρατία: Μολονότι έχει καταβληθεί αξιόλογη προσπάθεια για τον περιορισμό της γραφειοκρατίας και της αποτελεσματικότητας της Δημόσιας Διοίκησης προς όφελος της επιχειρηματικότητας, το σύστημα δημόσιων υπηρεσιών της χώρας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από ποικίλες αγκυλώσεις, δημοσιονομικά προβλήματα και ανελαστικότητα. Ακόμα και σε περιπτώσεις ζητημάτων διαδικαστικού χαρακτήρα όπου επιτυγχάνεται διυπουργική συμφωνία και σύμπραξη, π.χ. αδειοδότηση κολυμβητικών δεξαμενών τουριστικών καταλυμάτων, η εφαρμογή στην πράξη των σχετικών αποφάσεων εξακολουθεί να συναντά γραφειοκρατικά προσκόμματα. Πρέπει να ολοκληρωθεί η απλούστευση των διαδικασιών εξυπηρέτησης των επιχειρήσεων προς την κατεύθυνση του «ενός φορέα διεκπεραίωσης» καθώς και η επέκταση των «ηλεκτρονικών υπηρεσιών» στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ειδικά για την περίπτωση των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, απαιτείται η θεσμοθέτηση της ενσωμάτωσης όλων των αδειών στο Ειδικό Σήμα Λειτουργίας, σε συνέχεια της δραστικής μείωσης των δικαιολογητικών που απαιτούνται για τη χορήγηση Ειδικού Σήματος Λειτουργίας που θεσπίστηκε με τις διατάξεις του Ν. 3498 / 2006.
Επειγόντως θα πρέπει, επίσης, να επέλθει περαιτέρω βελτίωση στη διαδικασία χορήγησης θεωρήσεων (Visa) και στη αναδιοργάνωση των προξενικών μας αρχών, κυρίως στις χώρες της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών, σε άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (εκτός Schengen) και της Aπω Ανατολής. Η χώρα μας, είναι αδιανόητο, να χάνει εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο όπως και εκατοντάδες εκατομμυρίων ευρώ σε έσοδα, εξαιτίας των προβληματικών καταστάσεων που επικρατούν στα προξενεία ορισμένων χωρών, είτε λόγω ανεπαρκούς στελέχωσης, είτε λόγω ευτελέστερων δυσχερειών, π.χ. επειδή απαιτείται η χρονοβόρος και αναχρονιστική διαδικασία της δια χειρός επικόλλησης αρκετών χαρτοσήμων σε κάθε Visa. Όπως απεδείχθη στην περίπτωση της Ρωσίας, η βελτίωση στη διαδικασία των θεωρήσεων είχε ισχυρό θετικό αντίκρισμα στην τουριστική κίνηση.

Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις: Όπως γενικότερα στην οικονομία, έτσι και στον τουρισμό και ιδίως στον ξενοδοχειακό κλάδο, η πλειονότητα των επιχειρήσεων είναι μικρού και μεσαίου μεγέθους. Αυτές οι επιχειρήσεις είναι η ραχοκοκαλιά της τουριστικής οικονομίας. Και πρέπει να βοηθηθούν κατά προτεραιότητα και ουσιαστικά, προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν αφενός μεν, στις αυξημένες απαιτήσεις της αγοράς για παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου, αφετέρου δε στον εντεινόμενο ανταγωνισμό που επικρατεί τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Κυριότερα προβλήματα για τις επιχειρήσεις αυτές παραμένουν η δυσχέρεια πρόσβασής τους στις κατάλληλες πηγές χρηματοδότησης καθώς και η ανεπάρκεια τεχνογνωσίας προς υιοθέτηση σύγχρονων εργαλείων διαχείρισης και marketing. Απαιτείται ταχύτατη προσαρμογή του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος αλλά και των σχετικών διαδικασιών του Αναπτυξιακού Νόμου και του νέου Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα στις νέες κατευθύνσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής που αφορούν στις καινοτόμες λύσεις χρηματοδότησης και ενίσχυσης των ΜΜΕ, όπως αυτές προσδιορίστηκαν στο άτυπο Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας (Λισσαβόνα 21/07/07).

Μεταφορές: Οι Μεταφορές αποτελούν τομέα υψίστης κρισιμότητας για την ανάπτυξη του τουρισμού. Στο πλαίσιο αυτό, άμεσα, απαιτείται: Πρώτον, συνέπεια του κράτους ως προς την ολοκλήρωση, τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση δημόσιων έργων και υποδομών και τη διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας τους. Δεύτερον, η χάραξη στοχευμένης στρατηγικής για τους τομείς των αερομεταφορών και των θαλάσσιων συγκοινωνιών. Τα ελληνικά αεροδρόμια πρέπει να καταστούν ελκυστικότερα, από πλευράς κόστους και παροχής υπηρεσιών (και κατά τους μήνες μη αιχμής), προς τους αερομεταφορείς και ειδικά για τις εταιρίες χαμηλού κόστους, οι οποίες αποκτούν ολοένα σημαντικότερο ρόλο σήμερα στη διεθνή τουριστική αγορά. Αντιστοίχως, ανάλογο πλαίσιο λειτουργίας χρειάζεται για τα λιμάνια, ενώ περαιτέρω βελτίωσης χρήζει και το δίκτυο ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών.
Τρίτον, η επίσπευση της ολοκλήρωσης των νέων μεγάλων εθνικών και περιφερειακών οδικών αξόνων και της διασύνδεσής τους με τους διεθνείς οδικούς άξονες. Σημειώνεται ότι ο αριθμός των επισκεπτών που επισκέπτονται την Ελλάδα οδικώς εμφανίζει ισχυρή ανοδική τάση τα τελευταία χρόνια και οι μεθοριακοί σταθμοί εισόδου- εξόδου της χώρας δεν ανταποκρίνονται σήμερα στις αυξημένες απαιτήσεις.

Δημόσιες Επενδύσεις: Πέραν των δημόσιων υποδομών που άπτονται του τομέα Μεταφορών, υπάρχουν οι υποδομές και υπηρεσίες ευρύτερου δημόσιου ενδιαφέροντος. Τα δίκτυα ύδρευσης, ηλεκτροδότησης και τηλεπικοινωνιών, τα δίκτυα αποχέτευσης και διαχείρισης αποβλήτων και απορριμμάτων, πρέπει να ανταποκρίνονται πλήρως στις αυξημένες ανάγκες που δημιουργούνται από την τουριστική δραστηριότητα. Όλες οι τουριστικές περιοχές πρέπει να αποκτήσουν συστήματα βιολογικών καθαρισμών και διαχείρισης των φυσικών πόρων. Οι δε επενδύσεις ξενοδοχειακών επιχειρήσεων σε φιλικές προς το περιβάλλον εφαρμογές θα πρέπει να ενισχύονται με γενναιότερα κίνητρα (χρηματοδοτικά, φορολογικά κ.λπ.).

Marketing – Προβολή: Ο ελληνικός τουρισμός χρειάζεται συστηματική, στοχευμένη και εξειδικευμένη προβολή με επαρκή και διασφαλισμένα, ετησίως, κονδύλια καθώς και νέα στρατηγική marketing για τη χώρα συνολικά και για κάθε περιφέρεια ειδικά. Αυτό που πρέπει να διασφαλιστεί εν προκειμένω, είναι η έγκαιρη προετοιμασία και υλοποίηση της νέας διαφημιστικής εκστρατείας και των πάσης φύσεως ενεργειών προβολής, καθώς, τον Οκτώβριο, ξεκινούν τα προγράμματα διαφήμισης και δημοσίων σχέσεων των περισσότερων ανταγωνιστικών μας χωρών εν όψει της νέας περιόδου. Επείγει επίσης η ολοκλήρωση και υλοποίηση της εκπόνησης του στρατηγικού σχεδίου marketing και του branding system. Τελευταία καταγράφεται ανακατανομή του τουριστικού ρεύματος μεταξύ των αγορών προέλευσης τουριστών, αναδυόμενων και παραδοσιακών, φαινόμενο που πρέπει να αναλυθεί και να αξιολογηθεί εις βάθος.

Τοπική Αυτοδιοίκηση: Διαχρονικό αίτημα του τουριστικού κλάδου είναι η ανάγκη υπεύθυνης και αποτελεσματικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αρωγού στην τουριστική δραστηριότητα. Αν η Τοπική Αυτοδιοίκηση της χώρας, κάθε Νομαρχιακή και Δημοτική Αρχή, δεν αποκτήσει «τουριστική συνείδηση», τότε ο Τουρισμός πολλών περιοχών θα παραμένει εγκλωβισμένος σε ένα αδιέξοδο προβλημάτων και αρνητικών εντυπώσεων και επιπτώσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, απαραίτητες γενικές προϋποθέσεις είναι ο καλός σχεδιασμός και ο συστηματικός προγραμματισμός σε επίπεδο υλοποίησης πολιτικών και διαχείρισης προορισμού (destination management) σε αγαστή συνεργασία και συνεννόηση μεταξύ ΟΤΑ και φορέων, η υπεύθυνη και ορθολογική διαχείριση πόρων και κονδυλίων, ο περιορισμός της γραφειοκρατίας, η ομαλή λειτουργία και ευπρεπής εικόνα δημόσιων υποδομών και κοινόχρηστων χώρων, η διασφάλιση της νομιμότητας και η προστασία των πολιτών και των επισκεπτών.
Μείζον ζήτημα για τον Ξενοδοχειακό κλάδο, παραμένει η διασφάλιση της ανταποδοτικότητας των εσόδων των ΟΤΑ από τα τέλη που καταβάλλουν οι τουριστικές επιχειρήσεις και ο δικαιότερος επιμερισμός της σχετικής επιβάρυνσης και σε άλλες κατηγορίες δραστηριοτήτων που ευνοούνται από την τουριστική δραστηριότητα. Ύστερα από διεξοδικές διαβουλεύσεις μεταξύ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων και της ηγεσίας του υπουργείου Εσωτερικών, προωθήθηκε προς επεξεργασία σχέδιο σύμφωνα με το οποίο μία σειρά Τελών που ισχύουν σήμερα υπέρ ΟΤΑ θα αντικατασταθούν με ένα ενιαίο Τέλος επιτηδεύματος το οποίο θα καλύπτει το σύνολο της επιχειρηματικής δραστηριότητας βάσει αντικειμενικών κριτηρίων ανταποδοτικότητας. Η μονομερής μέχρι σήμερα εισπρακτική λογική θα αντικατασταθεί με ένα μοντέλο ισομερισμού των επιβαρύνσεων, που πρακτικά σημαίνει και περισσότερα έσοδα για τους ΟΤΑ.
Επισημαίνεται ότι ο ξενοδοχειακός κλάδος σε ετήσια βάση εκτιμάται ότι αποδίδει στους ΟΤΑ περί τα 60 εκατ. ευρώ (μόνον μέσω του Τέλους Παρεπιδημούντων 2% και μόνον από τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, χωρίς δηλαδή να υπολογίζονται τα αντίστοιχα μερίδια από τις επιχειρήσεις σίτισης και τις επιχειρήσεις ενοικιαζομένων δωματίων).

Ανθρώπινο Κεφάλαιο: Επίσπευση της ίδρυσης Πανεπιστημιακών Σχολών Τουρισμού. Συνέχεια, διεύρυνση και περαιτέρω ενίσχυση των προγραμμάτων επιμόρφωσης στελεχών και επαγγελματιών του τουρισμού και άλλων κλάδων.

Οι πυρκαγιές που έπληξαν το τελευταίο διάστημα ορισμένες περιοχές της χώρας δοκιμάζουν τις αντοχές υποδομών και ανθρώπων. Ο τουριστικός κλάδος ο οποίος έχει αποδείξει την ανθεκτικότητά του σε αρκετές, αντίστοιχες περιπτώσεις του πρόσφατου παρελθόντος δημιουργεί την πεποίθηση στην ΠΟΞ ότι ενάντια και σε αυτή την αντιξοότητα θα αποτελέσει την ατμομηχανή της Ελληνικής Οικονομίας ξεπερνώντας με επιτυχία αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων εκφράζει την οδύνη της και αποτίει τον ύστατο φόρο τιμής στον συνάδελφο-ξενοδόχο της, ο οποίος με αυξημένο το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και αλληλεγγύης ανταποκρίθηκε στην έκκληση βοήθειας που απηύθυναν δύο συνάνθρωποί μας, με αποτέλεσμα να εγκλωβιστεί σε εστία φωτιάς στην περιοχή του Νέου Οίτυλου Λακωνίας και να χάσει τη ζωή του, όπως επίσης σε όλους τους συνανθρώπους μας οι οποίοι επλήγησαν, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, από το κακό που βρήκε το τελευταίο διάστημα τον τόπο μας.

Αποτελεί κοινή διαπίστωση, σημειώνει η ΠΟΞ, ότι ο ελληνικός τουρισμός βρίσκεται σήμερα σε μία ιδιαίτερα δυναμική και σταθερά αναπτυξιακή πορεία. Είναι αλήθεια ότι η δυναμική αυτή έχει ενταθεί τα τελευταία τρία χρόνια και έχει αποδώσει πολύτιμους καρπούς ως προς τα βασικά μεγέθη της τουριστικής αγοράς – αφίξεις και έσοδα – διαμορφώνοντάς τα στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών. Οι μεν αφίξεις έφθασαν σε περίπου 15,7 εκατ. το 2006 (συμπεριλαμβανομένων των κρουαζιέρων), με σαφείς ενδείξεις περαιτέρω αύξησης κατά το τρέχον έτος, τα δε έσοδα διαμορφώθηκαν στα 11,4 δις ευρώ και σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία, εμφανίζουν και αυτά περαιτέρω αύξηση.
Αντίστοιχα, αξιοσημείωτη είναι και η αύξηση της συνεισφοράς του τουρισμού στην Εθνική Οικονομία, καθώς σήμερα αντιπροσωπεύει:

Ποσοστό άνω του 18,2% στο ΑΕΠ.

Ποσοστό άνω του 19% επί του συνόλου των απασχολούμενων της χώρας, δηλαδή περίπου 850.000 θέσεις εργασίας.

Επιπρόσθετα, είναι πλέον τεκμηριωμένη η άμεση διασύνδεση όλων των κλάδων τουριστικής δραστηριότητας με την παραγωγή και κατανάλωση πληθώρας προϊόντων και τη χρήση ποικίλων υπηρεσιών, με εμφανή ευεργετικά αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων: