Απόψεις
Επιμήκυνση Τουριστικής Περιόδου
του Πυθαγόρα Κόσιβα
Επί μισό και πλέον αιώνα επανέρχεται, κατά περιόδους, από παράγοντες του τουρισμού, το ζήτημα της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου. Τελευταία, επανήλθε και πάλι περιληπτικά, σε θεματική Επιτροπή του Εθνικού Συμβουλίου Τουρισμού.
Κατ΄ αρχήν είναι απαραίτητο να προσδιοριστεί η έννοια της εποχικής δραστηριότητας.
Υψηλή περίοδος για τα Yachts, εκτός των ιστιοπλοϊκών, είναι η ίδια, με αυτή των Ξενοδοχείων και των Resorts, δηλαδή, High Season θεωρούνται οι μήνες Ιούλιος και Αύγουστος. Μέση περίοδο αποτελούν οι μήνες Μάιος, Ιούνιος και μέρος του Σεπτεμβρίου και τέλος, Χαμηλή περίοδος θεωρούνται όλοι οι υπόλοιποι μήνες, που δεν πρέπει, κατά την προσωπική μου άποψη, να διεκδικούν το οτιδήποτε.
Το θέμα της επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου για το Yachting, με την σημερινή δομή της χώρας μας, αποτελεί ζήτημα καθαρά θεωρητικό. Εάν παρά ταύτα, επιμείνει ο οποιοσδήποτε στο παρακινδυνευμένο δίπτυχο ‘Ήλιος και Θάλασσα’, όσον αφορά στο εισαγόμενο τουλάχιστον σκέλος του, θα βρεθεί ενώπιον πολλών ανατροπών και παραμέτρων, με κυριότερη αυτή των καλών καιρικών συνθηκών, των οποίων εκ των πραγμάτων, είναι αδύνατη η εξασφάλιση.
Αισιοδοξώντας όμως, συμπληρώνω ότι, παρ` ότι δεν μπορεί να προβλεφθεί η κακοκαιρία και η εξ αυτής απορρέουσα δυνατότητα κίνησης των σκαφών, αυτό, δεν σημαίνει ότι, υπό άλλες προϋποθέσεις, παύει να λειτουργεί ο θαλάσσιος τουρισμός. Ιδιαίτερα σ΄ ότι αφορά στο ιδιωτικό Σκάφος, η αναβολή κάποιου ταξιδιού, οπωσδήποτε συνεπάγεται και ανατροπή πλάνου. Εφ’ όσον όμως, ο Χρήστης του σκάφους βρίσκεται μέσα σε μια νέου ύφους Μαρίνα, μπορεί να πραγματοποιήσει, με κεντρικό πυρήνα πάντοτε την ίδια την Μαρίνα, πολλά άλλα ενδιαφέροντα πράγματα, που ενδεχομένως θα επιθυμούσε, ίσως μάλιστα και πιο ευχάριστα από ένα ταξίδι, αλλά είχε αναβάλλει κατά την διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου.
Εκεί που αναμφίβολα, δημιουργείται θέμα με οποιαδήποτε ακινητοποίηση, εξ αιτίας δυσμενών καιρικών συνθηκών, είναι στα Επαγγελματικά σκάφη. Επειδή, όμως, οι ακυρώσεις στην κατηγορία αυτή των πλοίων, συμβαδίζουν και με αντίστοιχα οικονομικά ζητήματα και ρήτρες, αυτές οι απόψεις είναι καλύτερα να ακουσθούν, εφ΄ όσον αναζητηθούν, από τούς ίδιους τους ενδιαφερομένους.
Εις επίρρωσιν της αναγκαιότητας Επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου, όσον αφορά στις συνόλου του εργατικού δυναμικού, απασχολείται στον τουρισμό.
Επιπρόσθετα, από το 2002 και εντεύθεν, ένας νέος φορέας, το French Riviera Convention Bureau, κατευθύνει με επιστημονικό τρόπο τις εξελίξεις, υπαγόμενος πάντοτε στο CRT.
Ας μην διαφεύγει ότι, επί δύο σχεδόν αιώνες, η περιοχή μετεξελίσσεται σταθερά, απομακρυνόμενη από την κλασική και παραδοσιακή αντίληψη της εποχικής και μόνο εκμετάλλευσης. Δεν πράξαμε όμως, εμείς τα ίδια με την Αιδηψό, τις Σπέτσες, Λουτράκι και λοιπά θέρετρα, αφήνοντας τα να φθαρούν και να παρακμάσουν, προϊόντος του χρόνου.
Μαρίνες νέου ύφους ή style, κρίνεται σκόπιμο να αναζητηθεί η εμπειρία που έχει καταγραφεί σε άλλες γεωγραφικές περιοχές του πλανήτη.
Έτσι ως σημείο αναφοράς για τις αναγκαίες συγκρίσεις, χρησιμοποιούμε μια χώρα που αναμφισβήτητα αποτελεί πρότυπο και δεν είναι άλλη από την Γαλλική Ριβιέρα.
Συγκεκριμένα στην περιοχή του Alpes-Maritimes (ΑΜ), εκτός της περιοχής του Var, (St.Tropez, St.Maxime κ.λ.π.), επισκέπτονται ετησίως 9,5 εκατ. τουρίστες, με 70 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις συνολικά. Το δια ταύτα είναι 5,5 δισ. ευρώ έσοδα και, το σημαντικότερο, η ύπαρξη των 33 σύγχρονων Μαρίνων!
Εκεί, λειτουργούν, περίπου 100 Μουσεία και άνω των 150 art galleries, εξασφαλίζοντας έτσι, την δεύτερη θέση στην Ευρώπη στον τομέα της τέχνης, μετά το Παρίσι.
Στο Alpes-Maritimes (AM), σύμφωνα με στοιχεία του CRT (αντίστοιχου του Ε.Ο.Τ.), το 41% του συνόλου του εργατικού δυναμικού, απασχολείται στον τουρισμό.
Επιπρόσθετα, από το 2002 και εντεύθεν, ένας νέος φορέας, το French Riviera Convention Bureau, κατευθύνει με επιστημονικό τρόπο τις εξελίξεις, υπαγόμενος πάντοτε στο CRT.
Ας μην διαφεύγει ότι, επί δύο σχεδόν αιώνες, η περιοχή μετεξελίσσεται σταθερά, απομακρυνόμενη από την κλασική και παραδοσιακή αντίληψη της εποχικής και μόνο εκμετάλλευσης. Δεν πράξαμε όμως, εμείς τα ίδια με την Αιδηψό, τις Σπέτσες, Λουτράκι και λοιπά θέρετρα, αφήνοντάς τα να φθαρούν και να παρακμάσουν, προϊόντος του χρόνου.
Στη ευρύτερη περιοχή του Alpes-Maritimes (ΑΜ) μάλιστα, λειτουργούν 9 χιονοδρομικά κέντρα και 12 γήπεδα golf 18 οπών. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει μείωση ενδιαφέροντος, των ίδιων ανθρώπων κατά τους χειμερινούς μήνες. Τους Γάλλους αντέγραψαν, εν πολλοίς, και οι γείτονές τους Ισπανοί και, είναι γεγονός, ότι τα κατάφεραν με επιτυχία.
Στην Palma de Mallorca εγκαινιάσθηκε φέτος η έβδομη Μαρίνα (Alboran), κι΄ έτσι όλη η περιοχή πια του Paseo Maritimo, καλύφθηκε από Μαρίνες! Θα πρέπει να προστεθούν ακόμη και επίσης οι δύο Taragona και Forum που εγκαινιάζονται μέσα στο 2006 στη μητροπολιτική Ισπανία.
Ας μην ξεχνάμε ότι, το Ελληνικό ενδιαφέρον δεν υστέρησε ποτέ, μετά την μεταπολίτευση. Όπως έχει άλλωστε ξαναγραφεί, συγκροτήθηκε τότε Επιτροπή του Ε.Ο.Τ. και άλλων παραγόντων και μετέβησαν στην Ριβιέρα, προκειμένου αυτοί να μελετήσουν, επί τόπου, την λειτουργία των εκεί Μαρίνων. Οι Γάλλοι, ήδη είχαν αρχίσει να παραχωρούν την εκμετάλλευση των Μαρίνων τους σε ιδιώτες επιχειρηματίες, εκτός των Μονεγάσκων, τις οποίες μέχρι και σήμερα ακόμη, διαχειρίζεται το ίδιο το κρατίδιο επιτυχώς.
Κορυφαίο μέτρο σύγκρισης και, μάλιστα, ικανό προς αντιγραφή αποτελούν τα ολοχρόνια πολιτιστικά και αθλητικά γεγονότα (Events). Στις Κάνες, μεσούντος του Φεβρουαρίου, λαμβάνει χώρα το International Digital Film Forum και, αμέσως μετά, το International Games Festival de Cavalaire. Τον Απρίλιο τα MIP TV Awards.
Στη συνέχεια, το Palm Beach International Film Festival. Τον Μάιο, πραγματοποιείται το γνωστό μας, Φεστιβάλ Κινηματογράφου και στις αρχές Ιουνίου, το International Horse jumping, το οποίο για το 2006 διεξάχθηκε στο Μονακό. Στο Μονακό μέχρι και τον Απρίλιο διεξάγονται διάφορα κοσμοπολίτικα γεγονότα και στη συνέχεια ένα σημαντικότατο γεγονός, που αφορά στο Τένις, το International Tennis Master, λίγο προτού διεξαχθεί στην Βαρκελώνη, το αυτό περίπου διάστημα ο μεγάλος αγώνας του International Tennis Gold.
Αυτό που επισημαίνεται στο συγκεκριμένο άρθρο, δεν είναι η γνωστή σε όλους απαρίθμηση γεγονότων, αλλά οι χώροι, όπου αυτά διαδραματίζονται. Στις Κάνες, για παράδειγμα, αυτά πραγματοποιούνται στο Palais des Festival, δηλαδή στον ευρύτερο χώρο της Μαρίνας ‘Vieux -Port’.
Στο Monaco, το Grand Prix, Formula 1, διέρχεται και τερματίζει μέσα στη Μαρίνα, ενώ τα προσδεδεμένα σκάφη αποτελούν, μια συνέχεια της εξέδρας θεατών!
Στη Μαρίνα του Αntibes, Μάρτιο και Απρίλιο, πραγματοποιούνται οι διεθνείς εκθέσεις Antiquite -Brocante & Antique fair, ενώ στις αρχές Οκτωβρίου το Festival de l’ Image Sous-Marine (underwater images).
Σε όλες τις περιπτώσεις, δηλαδή, οι Μαρίνες βρίσκονται, κατ΄ αυτόν τον τρόπο, στο επίκεντρο των γεγονότων, ή στη καρδιά της πόλης.
Πρόθεση μας, σίγουρα δεν είναι να διαφημιστεί ο Γαλλικός τουρισμός, που, ούτως
ή άλλως αποτελεί την πρώτη τουριστική δύναμη στον κόσμο, ούτε όμως και η περιοχή της Ριβιέρας, που εκ των πραγμάτων δεν το έχει ανάγκη, αλλά να επισημανθούν οι όποιες προοπτικές εφαρμογής της εν λόγω εμπειρίας, στη χώρα μας.
Στον θαλάσσιο τουρισμό, το διεθνές ενδιαφέρον για το Yachting βρίσκεται στο ζενίθ του.
Κυριαρχούν νέα ρεκόρ παραγγελιών megayachts και αγοροπωλησιών, παρά την ακρίβεια του πετρελαίου. Η χώρα μας, κάτω απ΄ αυτές τις ευνοϊκές συγκυρίες, σαφώς δύναται να μετεξελιχθεί τόσο στη διαχείριση και στη λειτουργία της ολοχρόνιας χρήσης Μαρίνων, εφ΄ όσον, βεβαίως προϋπάρξει πολιτική βούληση, και σύμφωνα, πάντα με τους κανόνες του σύγχρονου marketing και lifestyle.
Οι Γάλλοι τόλμησαν τις υπερβάσεις τους εδώ και αρκετές δεκαετίες, γι΄ αυτό και πέτυχαν απολύτως τους στόχους τους. Κατά συνέπεια δεν είναι τυχαία κυρίαρχοι του τουριστικού παιχνιδιού και, σε κάθε περίπτωση αποτελούν μοναδικό παράδειγμα.
Γενικότερα θα λέγαμε ότι, το θέμα της τουριστικής επιμήκυνσης, δεν είναι σημερινό. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’60, τα τότε Κρουαζιερόπλοια και Ξενοδοχεία, προσπαθούσαν να παρατείνουν τη λειτουργία τους, η οποία μετά βίας άγγιζε την 15η Οκτωβρίου, ενώ η έναρξή τους προσδιοριζόταν, λίγο μετά την 1η Απριλίου.
Αν επιχειρηθεί μια κάποια προσέγγιση για το τι έφταιξε και αυτή δεν προχώρησε από τότε ή πώς θα γίνει ένα νέο, επιστημονικής αντίληψης και μελέτης ξεκίνημα, είναι πολύ πιθανό στο να έλθει σε οξεία σύγκρουση, ποικίλης μορφής και αιτιολογίας και με σοβαρό τον κίνδυνο να ελλοχεύει, αυτόν του όποιου διασυρμού.
Όλες οι πλευρές διαθέτουν τα επιχειρήματά τους, και μάλιστα με ιδιαίτερη ευκολία φορτώνουν το φταίξιμο η μία στην άλλη.
Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες ικανότητες για να βγουν συμπεράσματα μιας κακώς κείμενης πραγματικότητας. Η καθημερινή κίνηση και συμπεριφορά μας σε κάθε δραστηριότητά μας, από τις ανθρώπινες σχέσεις μας, την επαφή μας με τις Αρχές τις θεμιτές ή αθέμιτες διαμαρτυρίες μας, τις συναλλαγές μας, τον τρόπο οδήγησης κ.ο.κ. δίνουν τις απαραίτητες απαντήσεις.
Δεν θα αναφερθώ σε διαπιστώσεις διεθνών Οργανισμών, όπως αυτές της Παγκόσμιας Τράπεζας και του IFC, που ομιλούν για πρωταθλητισμό στη Φοροδιαφυγή και τη ‘Μίζα’. Όλη αυτή η νοοτροπία που μας διέπει, είναι αυτονόητο ότι, επεκτείνεται και στην τουριστική μας στάση.
Από την άλλη η Πολιτεία δεν επιθυμεί, ποτέ, να έλθει σε κάποια ουσιαστική ρήξη ή τομή, προκειμένου να διορθωθούν τα πράγματα. Συνήθως υποχωρεί, με σχετική ευκολία, σε συντεχνιακές υποδείξεις που όμως, βρίσκονται πολύ μακριά από τους κανόνες και τις υποδείξεις της αγοράς, και σε κάθε περίπτωση, με ιδιαίτερα νοσηρά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
Επί πλέον και αυτός ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης, είναι εξ΄ ίσου αρνητικός σε οποιασδήποτε μορφής ανάπτυξη. Πάρα πολλοί μάλιστα, ισχυρίζονται και αποδίδουν κάθε τουριστική οπισθοδρόμηση της χώρας στην τοπική αυτοδιοίκηση, για χίλιους δυο λόγους!
Δημοσιεύματα, όπως αυτό της Ελευθεροτυπίας, (3/6/ 2006), που ουδόλως αμφισβητείται, δεν βοηθούν καθόλου την οποιαδήποτε προσπάθεια. Είναι βέβαιο ότι, η συγκεκριμένη καταγγελία, διόλου δεν υπερέβαλλε. Δυστυχώς όμως, το περιστατικό αυτό με το Σουηδικό θεραπευτικό Ινστιτούτο είχε ως συνέπεια να δοκιμασθεί διεθνώς η τουριστική μας αξιοπιστία.
Επιπλέον, αδιάσειστοι μάρτυρες της εκάστοτε σημαντικής έλλειψης είναι κάθε χρόνο και οι μαθητές του Λυκείου, με τις πενθήμερες ανοιξιάτικες εκδρομές τους.
Δεν αποτελεί όμως, η Κέρκυρα την εξαίρεση στον κανόνα. Μεγάλος αριθμός ξενοδοχειακών μονάδων, στα ανά την χώρα θέρετρα μας, στερούνται κεντρικής θέρμανσης.
Το περιστατικό προκαλεί πρόσθετο προβληματισμό και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με αυτή την καλή πρόταση, που είχε εισηγηθεί στο Εθνικό Συμβούλιο Τουρισμού ο πρώην Γ.Γ. του Ε.Ο.Τ., κ. Κώστας Πυλαρινός, και αφορούσε στην προώθηση πλάνου προσέλκυσης Βορειοευρωπαίων κατοίκων, Τρίτης Ηλικίας, καλής οικονομικής κατάστασης, προκειμένου αυτοί να επισκέπτονται την ήπιου χειμερινού κλίματος χώρα μας, κατά τα πρότυπα των Βόρειων και Νότιων Πολιτειών των Η.Π.Α.
Στον θαλάσσιο τουρισμό τα πράγματα καθίστανται πολύ πιο σύνθετα και δύσκολα.
Ο μεγάλος πρόλογος του άρθρου, καθώς και τα παραδείγματα της Γαλλικής Ριβιέρας, δίνουν τις απαντήσεις εν λόγω στο ζήτημα. Παρά ταύτα, κατατίθενται για άλλη μια φορά.
Είναι απαραίτητο λοιπόν, κατ΄ αρχάς, η δημιουργία μιας μεγάλης και σύγχρονης Μαρίνας, στην Αθήνα, με παράλληλο εκσυγχρονισμό των ήδη υπαρχόντων.
Αυτή η μεγάλη Μαρίνα του κέντρου, θα πρέπει να διαθέτει ένα μεγάλο αριθμό berths και slips για σκάφη τύπου Megayachts. Να διαθέτει αλυσίδες ποιοτικών πολυκαταστημάτων, Τράπεζες, γυμναστήρια και SPA, restaurants, cafe, parking και κέντρα πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Παράλληλα να λειτουργούν επιμελημένα γήπεδα Τένις, πισίνες κ.λ.π.
Ένας παρόμοιος χώρος θα μπορούσε, με κάποια επιμελημένη προσπάθεια να κατασκευασθεί, όπως έχει επαναπροταθεί, άλλωστε, από τον γράφοντα, στο Δέλτα Φαλήρου.
Μεταξύ των άλλων μεγαλόπνοων έργων που ακούγονται για τη συγκεκριμένη περιοχή και αποτελούν τα συν στο όλο project, είναι και η ανέγερση της νέας Εθνικής Λυρικής Σκηνής(;).
Οι λόγοι της γεωγραφικής αυτής επιλογής είναι προφανείς και τους γνωρίζουν πολύ καλά όσοι ασχολούνται σοβαρά με τον τουρισμό. Κατά την προσωπική μου αίσθηση, χωρίς ίχνος μάλιστα υπερβολή, είναι ότι, τα επόμενα 50 χρόνια η Αττική θα έχει τον πρώτο λόγο στα τουριστικά πράγματα της χώρας και εάν δώσουμε τη δέουσα προσοχή και, σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο.
Στην πρωινή τηλεοπτική εκπομπή της ΝΕΤ (23/6/2006), ακούσθηκαν οι απόψεις του διευθύνοντος συμβούλου των Ολυμπιακών Ακινήτων Α.Ε. σχετικά με την αξιοποίηση της εν λόγω περιοχής. Όλες ήσαν κατά την άποψή μου, χρήσιμες εκτός αυτής της εμπλοκής του με την τοπική αυτοδιοίκηση της περιοχής.
Η καλύτερη μελλοντικά τουριστικά αξιοποιήσιμη περιοχή είναι η Πελοπόννησος. Τόσο ο φυσικός της πλούτος όσο και η ιστορία της είναι ισάξια των προβεβλημένων Βαλεαρίδων, Κορσικής, Σικελίας και Σαρδηνίας. Αγαπημένος προορισμός του αείμνηστου Εθνάρχη μας, ο οποίος μαζί με την Κρήτη και την Χαλκιδική τους θεωρούσε το μέλλον του ελληνικού τουρισμού. Την ίδια άποψη για την Πελοπόννησο εξέφραζαν και αρκετοί Γάλλοι διανοούμενοι και πολιτικοί.
Είναι γεγονός ότι η Πελοπόννησος δεν είναι αξιοποιημένη. Χρειάζεται διεθνές αεροδρόμιο και απαλλαγή από τα Εθνικά ‘μονοπάτια’, που εμείς αποκαλούμε δρόμους. Για δε τον θαλάσσιο τουρισμό, αναμφίβολα, χρειάζονται αρκετά μοντέρνα τουριστικά καταφύγια.
Αυτό όμως που οφείλουμε σ΄ αυτήν συλλήβδην ως λαός, κατ΄ ελάχιστον μάλιστα, είναι η Έδρα της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, καθώς και ένα Μουσείο για τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Δεν ζητούμε την μόνιμη τέλεση των Αγώνων εκεί, κάτι που ακουγόταν ευρέως την δεκαετία του ’70. Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, όχι όμως και βολεμένοι μόνο με την τελετή της Αφής’ και με μόνιμες έδρες της στην Ελβετία.
Είναι άδικο και ταυτόχρονα παράλογο, στην ευρύτερη περιοχή της Ολυμπίας να μην πραγματοποιούνται όλα τα Συνέδρια της ΔΟΕ και κάθε άλλη εκδήλωση που έχει να κάνει με την αθάνατη ιδέα του ‘Ολυμπισμού’. Δυστυχώς όμως, εν προκειμένω, έχουμε απεμπολήσει όλα τα ‘ιερά’ μας δικαιώματα.
Κλείνοντας με αυτές τις σκέψεις, που επί του παρόντος, υφίστανται δυστυχώς μόνο στα χαρτιά, φρονώ ότι όλο το βάρος θα πρέπει να πέσει σ΄ αυτή τη χρονική στιγμή στην εξεύρεση τρόπων δραστηριοποίησης και συστράτευσης διακεκριμένων προσωπικοτήτων της χώρας μας, προκειμένου αυτοί να αξιοποιήσουν, τις σημαντικές διεθνείς φιλίες τους, με σκοπό τη δημιουργία επαναλαμβανόμενων διεθνών events στον τόπο μας, στους ευρύτερους τομείς της Τέχνης της Μόδας, των ευγενών αθλημάτων και οποιουδήποτε άλλου γεγονότος βρίσκει απήχηση στον σύγχρονο κόσμο μας!
