Κατετέθη το νομοσχέδιο για το Νέο Μουσείο Ακρόπολης

Ο Υπουργός Πολιτισμού κ. Μιχάλης Λιάπης επισκέφθηκε προχτές, Τρίτη, το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, όπου και ενημερώθηκε για την εξέλιξη της υλοποίησης του εκθεσιακού προγράμματος<...>του Μουσείου:

• Τοποθέτηση των μεγάλων αρχαϊκών αετωμάτων πάνω στα προσωρινά τους βάθρα στην αρχαϊκή αίθουσα.
• Τοποθέτηση των σημαντικότερων γλυπτών της αρχαϊκής εποχής στις θέσεις τους.
• Παρουσίαση του αγάλματος της Αθηνάς του Αγγέλιτου για πρώτη φορά πάνω στον αρχαίο ενεπίγραφο κίονα που ήταν το βάθρο του κατά την αρχαιότητα.
• Πειραματική τοποθέτηση των γλυπτών του Ερεχθείου σε μεγάλο βάθρο.
• Τελική θέση των γλυπτών του Ναού της Αθηνάς Νίκης.
• Συντήρηση και αποκατάσταση των γλυπτών του Θωρακείου της Αθηνάς Νίκης.
• Εν εξελίξει αντικατάσταση των εκμαγείων από τα γλυπτά του Παρθενώνα με τα πρωτότυπα έργα.

Ο κ. Λιάπης στο τέλος της επίσκεψης δήλωσε: «Είμαστε μέσα στο χρονοδιάγραμμα που έχουμε βάλει για την αποπεράτωση του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης. Για αυτό το λόγο βρίσκομαι εδώ, προκειμένου να επιβλέψω και τις τελευταίες εργασίες που είναι σε εξέλιξη. Μέσα στο αμέσως επόμενο διάστημα, πολύ σύντομα θα ανοίξουμε τις πύλες για το κοινό.

Ταυτόχρονα σήμερα κατέθεσα στη Βουλή το νομοσχέδιο για το νομικό πρόσωπο του μουσείου, το οποίο θα συζητηθεί την επόμενη εβδομάδα. Ένα σύγχρονο μουσείο, πρωτοποριακό, όπως αυτό, χρειάζεται να είναι σύγχρονο στη λειτουργία του, αποτελεσματικό και ευέλικτο. Ελπίζω και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να συναινέσουν σε αυτή τη λογική που περιγράφει το νομοσχέδιο έξω από ιδεολογικές αγκυλώσεις».

Σημειώνεται ότι ήδη έχει προχωρήσει δημόσιος διεθνής διαγωνισμός για την προβολή των εγκαινίων του μουσείου, προϋπολογισμού 6 εκατομμυρίων ευρώ. Η προβολή δεν αφορά μόνο στην τελετή των εγκαινίων. Θα περιλαμβάνει εκδηλώσεις σε διεθνές επίπεδο με στόχο την προβολή του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης στη διεθνή κοινότητα. Η προγραμματισμός για την προβολή θα περιλαμβάνει τρία στάδια: πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την τελετή εγκαινίων.

ΠΑ.ΣΟ.Κ.: Η νομική μορφή του Μουσείου δεν είναι το κύριο θέμα

Η πολιτική εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. για θέματα Πολιτισμού, κα Μαρία Δαμανάκη, σχετικά με το Νομοσχέδιο, που έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργείο Πολιτισμού, για το νέο Μουσείο της Ακρόπολης, έκανε την ακόλουθη δήλωση: “Δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα από τον υπουργό Πολιτισμού, εσπευσμένα και με χρονοδιάγραμμα να έχει ψηφιστεί από τη Βουλή στο άψε – σβήσε (μέσα σε 15μέρες), το Νομοσχέδιο για το νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Ωστόσο, η έναρξη της λειτουργίας του νέου Μουσείου παίρνει παράταση για το μέλλον. Σύμφωνα με σημερινές δηλώσεις του υπουργού, μετατίθεται «πιθανότατα (;) – για τον Μάρτιο του 2009». Η διαδικασία προκαλεί εύλογες ανησυχίες.

Το κύριο, όμως, είναι η ουσία. Η Ελλάδα περιμένει πολλά από το νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Το νέο Μουσείο αξίζει – και αντικειμενικά μπορεί – να καθιερωθεί ως ένα από τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου. Για να συμβεί αυτό, το ΠΑΣΟΚ πιστεύει πως είναι αναγκαίο το νέο Μουσείο της Ακρόπολης να προικισθεί με σοβαρές επιστημονικές, διοικητικές και οικονομικές προϋποθέσεις, που θα εξασφαλίζουν σύγχρονες συνθήκες λειτουργίας και ποιότητα στελέχωσής του σε όλα τα επίπεδα. Η θετική πορεία του Μουσείου στο μέλλον θα εξαρτηθεί επίσης από την άμεση λειτουργική του σχέση με την πηγή του – τον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης – από την ικανότητα που θα αναπτύξει να παρακολουθεί και να εναρμονίζεται με τη σύγχρονη διεθνή πραγματικότητα, τις δυνατότητες να ενσωματώνει νέα δεδομένα στην εξέλιξή του, αλλά και να αναπτύσσει συνεργασίες με αντίστοιχους φορείς στο εξωτερικό.

Το νομοσχέδιο που κατέθεσε σήμερα το Υπουργείο Πολιτισμού δεν προικοδοτεί το νέο Μουσείο με τα απαραίτητα παραπάνω προσόντα. Αντίθετα, προδιαγράφει ένα Μουσείο:

• με απολύτως υπουργοκεντρικό μοντέλο διοίκησης και προσδοκόμενο εμφανές αποτέλεσμα τον ασφυκτικό κυβερνητικό έλεγχο κάθε δράσης και προοπτικής του,
• ξεκομμένο και χωρίς λειτουργική σχέση με τον αρχαιολογικό χώρο του Ιερού Βράχου της Ακρόπολης, χωρίς ειδικές προδιαγραφές λειτουργίας και στελέχωσής του, αλλά και χωρίς κανένα προσοντολόγιο, ακόμη και για τα πιο υψηλόβαθμα στελέχη του,
• με γενικόλογες αναφορές σε πηγές χρηματοδότησης και ασαφείς προοπτικές για ανάπτυξη συνεργασιών με αντίστοιχους φορείς της Ευρώπης και του κόσμου.

Όλα αυτά, επιχειρείται να αποκρυβούν από τον υπουργό Πολιτισμού, πίσω από την προτεινόμενη νομική μορφή του νέου Μουσείου ως Ν.Π.Δ.Δ., που διαφημίζεται ως πρόταση ρηξικέλευθη και καινοτόμος. Αυτά δεν ισχύουν. Εφόσον εξασφαλίζεται ο δημόσιος έλεγχος και η σχέση του νέου Μουσείου με τον Ιερό Βράχο, η νομική μορφή του Μουσείου δεν είναι το κύριο θέμα. Το κύριο θέμα είναι το νέο Μουσείο να ανοίξει τα φτερά του με δυνατότητες επιστημονικής επάρκειας, υψηλής ποιότητας υπηρεσιών και πνεύμα ανοικτό στους πολίτες του κόσμου. Η νομική μορφή, που το ΠΑΣΟΚ έχει προτείνει, ειδικά για το νέο Μουσείο της Ακρόπολης είναι αυτή της Ειδικής Αποκεντρωμένης Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, που θα περιλαμβάνει το Μουσείο, αλλά και τον Αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης.

Με αυτό το πνεύμα, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. θα τοποθετηθεί και σε όλα τα άλλα συγκεκριμένα προς ρύθμιση ζητήματα του σχεδίου Νόμου. Θα λάβουμε υπ΄όψη και όλες τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί από φορείς και πολίτες, κατά τη σχετική διαβούλευση που από την περασμένη άνοιξη έχουμε ξεκινήσει, όπως και τις προτάσεις που κατατίθενται στη διαδικτυακή πλατφόρμα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.”.

ΣΥΝ: Προβληματική η διοικητική διάρρηξη της ενότητας Μουσείου και αρχαιολογικού χώρου

Σχετικά με το Σχέδιο Νόμου που κατέθεσε ο υπουργός Πολιτισμού κ. Μ. Λιάπης και το οποίο προβλέπει την αυτονόμηση του νέου Μουσείου Ακροπόλεως από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και τη μετατροπή του σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, το Τμήμα Πολιτισμού του Συνασπισμού έχει επισημαίνει (ήδη πριν από το καλοκαίρι) τα εξής:

1. Το Μουσείο Ακροπόλεως και ο αρχαιολογικός χώρος της Ακρόπολης και των κλιτύων της αποτελούν μια αδιάσπαστη ενότητα, αφού στο πρώτο στεγάζονται αρχαιολογικοί θησαυροί που προέρχονται από το χώρο αυτό και είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με τα αρχιτεκτονικά μνημεία του. Συνεπώς, η διοικητική διάρρηξη της ενότητας Μουσείου και αρχαιολογικού χώρου, με ό,τι συνεπάγεται και για την ουσιαστική αποσύνδεσή τους, κρίνεται με επιστημονικά, αλλά και λειτουργικά κριτήρια, ως εξόχως προβληματική.
2. Η μετατροπή του Μουσείου σε ΝΠΔΔ δεν λύνει προβλήματα γραφειοκρατικής δυσκαμψίας. Αντίθετα, η ύπαρξη δύο διακριτών, λειτουργικά και νομικά, φορέων διαχείρισης των κινητών και ακίνητων ευρημάτων της Ακρόπολης μπορεί να αποβεί εις βάρος της αναγκαίας λειτουργικής ευελιξίας. Για παράδειγμα, ποιος θα αποφασίζει πότε και ποια νέα ευρήματα θα εκτεθούν;
3. Η ανάθεση του Μουσείου σε ένα Διοικητικό Συμβούλιο άμεσα διορισμένο από τον Υπουργό, χωρίς διοικητική σχέση με την Αρχαιολογική Υπηρεσία και, κυρίως, χωρίς να ορίζονται σαφώς τα επιστημονικά κριτήρια που θα πρέπει να πληρούν τα μέλη του, κάθε άλλο παρά εγγυάται την επιστημονική αναβάθμιση του Μουσείου.
4. Τέλος, θεωρεί ότι το νέο Μουσείο, καλώς ή κακώς, εντάσσεται πλέον σε ένα ευρύτερο σύνολο που περιλαμβάνει μνημεία του παρελθόντος αλλά και σύγχρονα (περίπατος Διον. Αρεοπαγίτου, πολυκατοικία Κουρεμένου κοκ), με τα οποία οφείλει να συνομιλήσει και όχι να τα εξαφανίσει για να προβληθεί το ίδιο.

“Εναλλακτικές προτάσεις” σημειώνει ο ΣΥΝ, “υπάρχουν, όπως για παράδειγμα η πρόταση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων για τη δημιουργία Ειδικής Περιφερειακής Υπηρεσίας (Εφορία Μνημείων Ακροπόλεως), η οποία θα υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομίας και θα έχει ως αρμοδιότητα την προστασία, αποκατάσταση, διαχείριση των μνημείων του αρχαιολογικού χώρου και του νέου Μουσείου της Ακρόπολης (αρμοδιότητες που σήμερα μοιράζονται πέντε φορείς), καθώς και τη δημιουργία Ειδικού Ταμείου Πόρων και Προβολής των Μνημείων Ακρόπολης, το οποίο θα διαχειρίζεται το σύνολο των εσόδων του χώρου-μουσείου”.

Με βάση τα παραπάνω, ο Συνασπισμός αντιτίθεται στο εν λόγω Σχέδιο Νόμου. “Το νέο Μουσείο” καταλήγει “θα είναι εκ των πραγμάτων ένα από τα σημαντικότερα μουσεία της χώρας μας, και σίγουρα το πιο προβεβλημένο στο εξωτερικό. Είναι κρίμα που ο Υπουργός Πολιτισμού δεν εμπιστεύεται την Αρχαιολογική Υπηρεσία και τους ανθρώπους της, ότι μπορούν σε ένα αναβαθμισμένο διοικητικό περιβάλλον να αναδείξουν το νέο Μουσείο της Ακρόπολης σε ένα από τα καλύτερα μουσεία της Ευρώπης (υπό την προϋπόθεση επίσης ότι θα τους παρασχεθούν οι απαραίτητες υποδομές και πόροι και επαρκές εξειδικευμένο μόνιμο προσωπικό), αλλά επιλέγει να ακολουθήσει την οδό της «απευθείας ανάθεσης» δημιουργώντας έτσι περισσότερα προβλήματα από αυτά που ισχυρίζεται ότι λύνει”.