Ο αθηναϊκός τουρισμός διέρχεται την πιο κρίσιμη ίσως περίοδο στην ιστορία του των τελευταίων δεκαετιών με τα ξενοδοχεία της πόλης να δέχονται πολλαπλές πιέσεις από διαφορετικά μέτωπα: Μείωση της ζήτησης, κάμψη της τουριστικής κίνησης με πτώση…
Ο αθηναϊκός τουρισμός διέρχεται την πιο κρίσιμη ίσως περίοδο στην ιστορία του των τελευταίων δεκαετιών με τα ξενοδοχεία της πόλης να δέχονται πολλαπλές πιέσεις<…> από διαφορετικά μέτωπα: Μείωση της ζήτησης, κάμψη της τουριστικής κίνησης με πτώση των πληροτήτων κατά 20% -τουλάχιστον- τους τρεις πρώτους μήνες του 2009, πτώση των εσόδων κατά 25% και καθήλωση των τιμών -με τάσεις ποσοστιαίας μείωσή τους κατά 5% περίπου.
Με πτώση της μέσης πληρότητας των ξενοδοχείων της Αθήνας κατά 26% τον μήνα Ιανουάριο, κατά 13,1% τον μήνα Φεβρουάριο και κατά 15,7% τον μήνα Μάρτιο επιβεβαιώνεται η θέση της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών Αττικής, σύμφωνα με την οποία πρέπει να παρθούν άμεσα μέτρα στήριξης της τουριστικής κίνησης της Αθήνας.
Πιο συγκεκριμένα, από την επεξεργασία των μηνιαίων δελτίων κινήσεων ξενοδοχείων προκύπτει εντυπωσιακή μείωση της πληρότητας σε όλες τις κατηγορίες ξενοδοχείων. Σ’ό,τι αφορά στην Αθήνα και στις ανταγωνίστριες πόλεις, από το European Benchmark (το οποίο διενεργεί για λογαριασμό της ΕΞΑ-A η εταιρεία GBR Consulting και τα στοιχεία του αφορούν πληρότητες – σε δωμάτια σε ξενοδοχεία 5*, 4*και 3*) το α΄ Τρίμηνο του 2009, προκύπτει πτώση της μέσης πληρότητας κατά 17,5 % έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2008, πτώση της μέσης τιμής δωματίου κατά 3,1% και των εσόδων ανά διαθέσιμο δωμάτιο κατά 20,1%. Πτώση πληρότητας παρατηρήθηκε σε όλες τις πόλεις / ανταγωνιστές ωστόσο ορισμένες (όπως η Κωνσταντινούπολη) κατάφεραν να αυξήσουν τις τιμές τους.
Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το υψηλό λειτουργικό κόστος των μονάδων (οι οποίες στην Αθήνα λειτουργούν καθ’όλη τη διάρκεια του έτους), την έλλειψη ρευστότητας, την πίεση από πλευράς των τραπεζών, τον ανταγωνισμό από άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αλλά και τα χρόνια “κενά” στην οργάνωση και στο «νοικοκύρεμα» του προορισμού (βλέπε λειτουργία του Συνεδριακού Κέντρου της Αθήνας, ωράρια μουσείων, πάταξη εγκληματικότητας κ.λπ.), έχουν δημιουργήσει ένα ζοφερό και ασφυκτικό -ανέλπιδο σχεδόν- περιβάλλον για τα ξενοδοχεία της Αθήνας –Αττικής, αφού τίποτα δεν δείχνει να ευνοεί την τόνωση της τουριστικής κίνησης στην περιοχή της πρωτεύουσας, αλλά και τίποτα δεν προμηνύει διέξοδο και ανάκαμψη -εν μέσω γενικότερης και διεθνούς χαρακτήρα οικονομικής κρίσης.
Παράλληλα -το βασικότερο- και με βάση το ρυθμό μείωσης των αφίξεων επισκεπτών κατά 20% (όπως περίπου αυτός εκδηλώθηκε στο διάστημα μεταξύ Δεκεμβρίου 2008 και Μαρτίου 2009) αναμένονται δυσάρεστες εξελίξεις σε ό,τι αφορά στην απασχόληση στην Αθήνα που μεταφράζονται σε απώλεια 10.774 έως και 14.365 συνολικά θέσεων εργασίας αλλά και σε απώλεια εισοδήματος στην πρωτεύουσα από 414.788.424 έως και 553.051.233 ευρώ. (Πηγή στοιχείων: GBR Consulting, ΕΞΑ-Α, ΕΣΥΕ, WTTC – Ανάλυση: GBR Consulting)
Τα παραπάνω τονίστηκαν μεταξύ άλλων στην συνέντευξη Τύπου που έδωσε χθες το απερχόμενο Δ.Σ της ΕΞΑ-Α. (σημ. οι εκλογές για το νέο Δ.Σ της Ένωσης Ξενοδόχων Αθήνας –Αττικής έχουν προγραμματιστεί για σήμερα, Τετάρτη 29/4/2009).
Όπως επεσήμανε στην ομιλία του ο πρόεδρος της ΕΞΑ-Α, κ. Γεώργιος Α. Τσακίρης, «η βιωσιμότητα πολλών τουριστικών επιχειρήσεων απειλείται και απαιτείται αφενός δυναμική «έξοδος» του προϊόντος στις διεθνείς αγορές και αφετέρου άρση των όποιων αντικινήτρων και περιορισμός όλων των νομικών δυσκολιών ή δυσλειτουργιών που βαραίνουν δράσεις και επιχειρήσεις». Πιο συγκεκριμένα και σε ό,τι αφορά στην προβολή της Αθήνας, ο κ. Τσακίρης ζήτησε από το ΥΠΤΑΝ “στοχευμένες ενέργειες προώθησης του τουριστικού προϊόντος της Αττικής σε συγκεκριμένες αγορές, οι οποίες αποτελούν και τις βασικές `δεξαμενές` άντλησης πελατών για την περιοχή, έτσι ώστε να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα των ενεργειών σε μία περίοδο κατά την οποία η οποιαδήποτε δαπάνη θα πρέπει να είναι απόλυτα ελεγχόμενη”.
Από τα λοιπά και συναρμόδια υπουργεία ο πρόεδρος της ΕΞΑ-Α ζήτησε να επιληφθούν καίριων για την επιβίωση των επιχειρήσεων θεμάτων -όπως για παράδειγμα από το υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης την ενίσχυση της Απασχόλησης τουριστικών επιχειρήσεων για το έτος 2009 -στα πλαίσια της εφαρμογής του 14ου από τα μέτρα που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός για τον Τουρισμό και την Εξάμηνη αναστολή και διευθέτηση καταβολής Ασφαλιστικών Εισφορών Ξενοδοχειακών επιχειρήσεων Αθηνών – Αττικής.
Η Αθήνα δεν είναι ακριβή πόλη
Ο γενικός γραμματέας της ΕΞΑ-Α κ. Γιάννης Α. Ρέτσος, ζήτησε την αρωγή της πολιτείας και όλων των εμπλεκομένων φορέων για την ανατροπή του αρνητικού κλίματος και την αποτελμάτωση του αθηναϊκού τουρισμού.
Κατ’ αρχήν, επεσήμανε την ανάγκη να σταματήσει να δυσφημίζεται η Αθήνα ως `ακριβή πόλη` και υπενθύμισε ότι -μεταξύ των δέκα βασικών ανταγωνιστών της- εντάσσεται στους τρεις φθηνότερους προορισμούς από το 2003 έως και σήμερα, έχοντας από την άλλη πλευρά το πλέον σύγχρονο ξενοδοχειακό δυναμικό (Πηγή στοιχείων: GBR Consulting, ΕΞΑ-Α). Τόνισε δε, ότι η συνεχής αναφορά σε ακριβές τιμές σε πανελλαδικό επίπεδο, το μόνο που καταφέρνει είναι να στοχοποιεί τους ξενοδόχους ως κλάδο, να τους μειώνει τη διαπραγματευτική θέση εν όψει της υπογραφής των συμβολαίων της επόμενης χρονιάς και σε κάθε περίπτωση να αποπροσανατολίζει τους πάντες από το οξύ πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο χώρος και την εξεύρεση αποτελεσματικών λύσεων. Επίσης, ζήτησε ενισχυτικά μέτρα υπέρ του Συνεδριακού Τουρισμού και θεματικών υποπροϊόντων, όπως ο τουρισμός πόλεων (city break) και επέμεινε στην ανάγκη να απεμπλακούν άμεσα οι διαδικασίες από τα όποια εμπόδια καθυστερούν την δημιουργία και λειτουργία του Συνεδριακού Κέντρου της Αθήνας. “Η πρώην Ολυμπιακή εγκατάσταση του ΤΑΕ ΚΒΟ ΝΤΟ παραμένει ένας χώρος κατάλληλος αλλά ανεκμετάλλευτος σε πείσμα κάθε εξαγγελίας σε κυβερνητικό επίπεδο – κι αυτό, ενώ είναι έτοιμος, αλλά `καθηλωμένος` ο σχετικός διαγωνισμός από το καλοκαίρι του 2008”, είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ρέτσος.
Οι επισκέπτες επιζητούν ασφάλεια
Σχολιάζοντας θέματα καλύτερης οργάνωσης του προορισμού, το Δ.Σ της ΕΞΑ-Α εξήρε επιτυχημένες προσπάθειες από τον Δήμο της Αθήνας την ΕΤΟΑΑ και το Athens CVB αλλά και από την Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, η οποία παρά την αύξηση των κρουσμάτων κλοπών επισκεπτών και της εγκληματικότητας το τελευταίο διάστημα, έχει προβεί σε μια σειρά από αποτελεσματικές και επιτυχείς αστυνομικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, θέματα που αφορούν στην συνολικά καλύτερη εικόνα της πόλης εξακολουθούν να προβληματίζουν τα μέλη της Ένωσης η οποία γίνεται αποδέκτης πολλών καθημερινών παραπόνων τόσο των ξενοδόχων όσο και των πελατών των ξενοδοχείων και αφορούν σε κλοπές σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και μέσα μαζικής μεταφοράς (Μετρό – Ομόνοια κ.λπ.), σε ναρκομανείς (Σοφοκλέους – Κεραμεικός), παρεμπόριο (Πειραιώς – Ομόνοια – Ερμού – Αγ. Κωνσταντίνου), πορνεία (Πλατεία Λαυρίου – Γ` Σεπτεμβρίου κ.λπ.). Η ΕΞΑ-Α έχει επίσης ζητήσει «να κλείσουν» ξενοδοχεία που δεν παρέχουν ξενοδοχειακό έργο και φιλοξενία και να επαναδραστηριοποιηθεί η Επιτροπή για τον συντονισμό των εμπλεκομένων, με σκοπό την πάταξη του παρεμπορίου και την αστυνόμευση του κέντρου.
Οι επιπτώσεις στην απασχόληση
Απώλεια 10.774 έως και 14.365 θέσεων εργασίας αλλά και απώλεια εισοδήματος από 414.788.424 έως και 553.051.233 ευρώ αναμένεται στην Απασχόληση στην Αθήνα με βάση τον ρυθμό μείωσης των αφίξεων επισκεπτών όπως αυτός εκδηλώθηκε στο διάστημα μεταξύ Δεκεμβρίου 2008 και Μαρτίου 2009. Πιο συγκεκριμένα, κάθε μείωση αφίξεων τουριστών στην πρωτεύουσα της τάξης του 1% -μόνο- αντιστοιχεί σε απώλεια 539 έως και 718 θέσεων εργασίας και σε 20.739.421 έως και 27.652.562 ευρώ άμεσες -ή έμμεσες- απώλειες εσόδων.
Τα παραπάνω δυσοίωνα, προκύπτουν από την αντιπαραβολή και συσχέτιση των στατιστικών στοιχείων που αφορούν στην τουριστική κίνηση στην Αθήνα, με τα όσα έχουν διατυπωθεί σε μελέτη του Travel &Tourism Council (WTTC) περί Τουρισμού και Απασχόλησης, σύμφωνα με την οποία η μέση παραγωγικότητα ανά εργαζόμενο στην Τουριστική Οικονομία αντιστοιχεί σε 38.500,0 ευρώ (βάσει της μελέτης WTTC για 2006 +5%) και με κάθε 1 εκατ. ευρώ απώλεια εισοδήματος επί της ουσίας “χάνονται” 26 θέσεις εργασίας.
Στην Αθήνα, το 2007 οι αφίξεις έφτασαν τα 2.765.248 τουρίστες. Κάθε άφιξη επισκέπτη αντιστοιχεί σε έσοδο της τάξης των 500 περίπου ευρώ. Επομένως η τυχόν μείωση των αφίξεων έστω κατά μία μόνο ποσοστιαία μονάδα (1% = 27.652 αφίξεις) οδηγεί σε απώλειες άμεσων εσόδων της τάξης των 13.826.281 ευρώ, ενώ οι έμμεσες απώλειες κυμαίνονται από 6.913.140,4 έως και 13.826.289,8 ευρώ. (πολλαπλασιαστές 1,5 και 2 αντίστοιχα).
Τη σύνδεση των μέχρι στιγμής υπαρχόντων στατιστικών στοιχείων με τις επιπτώσεις τους στην Απασχόληση στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας –Αττικής επιχείρησε για λογαριασμό της ΕΞΑ-Α (και στο πλαίσιο της γενικότερης και συστηματικής προσπάθειας της ΕΞΑ-Α για συγκέντρωση χρήσιμων στοιχείων που αφορούν στην ανάπτυξη του τουρισμού της Αθήνας- Αττικής), η εταιρεία Συμβούλων GBR Consulting(*).
Ο πρόεδρος της ΕΞΑ-Α αναφορικά με τα αποτελέσματα που προέκυψαν υπενθύμισε πως «η Αθήνα καλείται να αποδείξει την “αντοχή” της και να “αναδυθεί” -εκ νέου- ως προορισμός, με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες για κάθε είδους επιχείρηση που προσδοκά από τον τουρισμό, αλλά και για όλους τους εργαζομένους της πόλης. Αυτό θα συμβεί αν όλοι μαζί, πολιτεία, τοπική αυτοδιοίκηση, τουριστικοί φορείς και επιχειρηματίες επιλέξουν άμεσα τον κοινό στόχο και εργαστούν προς κοινή κατεύθυνση.
Η Βίκυ είναι συνιδρυτής της Travel Media Applications και υπεύθυνη για την αρχισυνταξία των TravelDailyNews Greece & Cyprus και TravelDailyNews International.
Στην εταιρεία έχει αναλάβει την οικονομική διεύθυνση.
