Ισχυρό Υπουργείο Τουρισμού με ενισχυμένες αρμοδιότητες ζήτησε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, κ. Νίκος Αγγελόπουλος από τον πρωθυπουργό κατά την 18η Τακτική Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ, κάνοντας παράλληλα έκκληση να περιλάβει […]
Ισχυρό Υπουργείο Τουρισμού με ενισχυμένες αρμοδιότητες ζήτησε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, κ. Νίκος Αγγελόπουλος από τον πρωθυπουργό κατά<...> την 18η Τακτική Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ, κάνοντας παράλληλα έκκληση να περιλάβει τον τουρισμό στο πλαίσιο των αναγκαίων ανατροπών που επιχειρεί. Η έλλειψη κατανόησης της σημασίας του τουρισμού σε κυβερνητικό επίπεδο γίνεται αντιληπτή, για παράδειγμα τόσο από την απουσία διαλόγου για τη διαμόρφωση του νέου Χωροταξικού για τον τουρισμό, όσο και από τις αυξήσεις σε διάφορους φόρους που τελικά θα οδηγήσουν σε μειωμένα έσοδα για το Δημόσιο. Η σχέση κόστους – απόδοσης στην τουριστική οικονομία θα μπορούσε να αποβεί θετική για την Πολιτεία, ενώ αντίθετα κάποιοι πρόσκαιροι περιορισμοί δαπανών (π.χ. λειτουργικές δαπάνες Προξενείων, τομέας προβολής) τελικά θα καταλήξουν σε μείωση της ζήτησης για τον ελληνικό τουρισμό και μείωση εσόδων μεγαλύτερη από την όποια οικονομία επιτευχθεί.
Αναλυτικά, στην ομιλία του, ο κ. Αγγελόπουλος είπε, μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
“Πάγια θέση του ΣΕΤΕ είναι ότι ο τουρισμός, ο σημαντικότερος κατά αντικειμενική κρίση τομέας της οικονομίας, δεν μπορεί να παίξει τον ρόλο που του αναλογεί, παρά μόνο μέσα από ένα ισχυρό Υπουργείο Τουρισμού με ενισχυμένες αρμοδιότητες. Όμως, από τη φύση του αυτός ο τομέας της οικονομίας συνδέεται και οφείλει να συμπλέει με μία σειρά από συναρμόδια Υπουργεία των οποίων οι πολιτικοί προϊστάμενοι, με μικροεξαιρέσεις, έχουν άλλους στόχους και άλλες προτεραιότητες.
Κατά συνέπεια, ο συντονισμός όλων των συναρμόδιων με τον τουρισμό υπουργείων, δεν είναι δυνατόν να είναι αποτελεσματικός, παρά μόνο όταν εκπορεύεται απευθείας από το γραφείο του Πρωθυπουργού. Τότε μόνο, αυτός ο κύριος εξωστρεφής τομέας της οικονομίας θα αποδώσει το μέγιστο αποτέλεσμα στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Ας μη ξεχνάμε ότι ο Τουρισμός δημιουργεί ενεργητικές συνέργειες με τη γεωργία, τη βιομηχανία, τις μεταφορές και άλλους κλάδους της οικονομίας, απορροφώντας τα προϊόντα τους ή τις υπηρεσίες τους.
Έτσι, η υπαγωγή του Τουρισμού σε ένα Υπουργείο μαζί με τον Πολιτισμό, τον Αθλητισμό και ένα μέρος των ΜΜΕ, αδίκησε και τον Πολιτισμό και τον Τουρισμό. Ο Τουρισμός συνδέεται και με τον Πολιτισμό όπως και με τις μεταφορές, τα δημόσια έργα, το περιβάλλον, την χωροταξία, το Υπουργείο Εξωτερικών, καθώς και με άλλα υπουργεία. Κυρίαρχα όμως είναι ο τομέας της οικονομίας, που συνεισφέρει στο ΑΕΠ 17% και απασχολεί 850.000 εργαζομένους, κατέχοντας παγκοσμίως την 16η θέση στις αφίξεις και 12% στα έσοδα σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού. Σημειώστε ότι η Ελλάδα, σύμφωνα με το World Economic Forum, κατέχει την 24η θέση ανάμεσα σε 124 χώρες στην Τουριστική Ανταγωνιστικότητα ενώ στον Γενικό δείκτη κατέχει την 67η θέση.
Ο τουρισμός έχει επιπόλαια κατά καιρούς κατηγορηθεί και συκοφαντηθεί για πολλά και, τα δύο τελευταία χρόνια, για ότι συνεχώς ζητάει από την Πολιτεία. Πρόκειται για τεράστια διαστρέβλωση της πραγματικότητας από εκείνους που ποτέ δεν θέλησαν να δούνε τη λειτουργική φιλοσοφία αυτού του τομέα και, κύρια, τον εξαιρετικά σημαντικό, θα έλεγα καθοριστικό, ρόλο του στην οικονομική και κοινωνική υγεία της χώρας μας.
Αυτό που ζητάμε είναι ότι δεν αρκεί να επαναλαμβάνουμε βερμπαλιστικά και μονότονα ότι ο Τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία μας, αλλά πρέπει να του δώσουμε και τα εφόδια για να λειτουργήσει παραγωγικά. Δυστυχώς, διαχρονικά, όλες οι Κυβερνήσεις αυτής της χώρας δε θέλησαν ή δεν μπόρεσαν να το αντιληφθούν. Αποτέλεσμα αυτής της υστέρησης είναι ο τουρισμός μας να γίνεται όλο και λιγότερο ανταγωνιστικός μέσα σε ένα περιβάλλον οξύτατου ανταγωνισμού, ιδιαίτερα από τις μεσογειακές χώρες εκτός ζώνης Ευρώ.
Ακόμη και σήμερα, το αρμόδιο για την χωροταξία υπουργείο σχεδιάζει το μέλλον του Τουρισμού, μέσα από ένα νέο χωροταξικό χωρίς να έχει την ελάχιστη επικοινωνία και συνεργασία με τους φορείς του τουρισμού. Προβλέπεται λοιπόν ότι θα έλθουν εκ των υστέρων να συζητήσουν ή απλά να κοινοποιήσουν στους φορείς, ειλημμένες αποφάσεις από επιτροπές που μετέχουν πρόσωπα πάσης ειδικότητας (εκ προσωπικοτήτων), εκτός όμως αυτών που θα κληθούν να τις εφαρμόσουν. Πάλι θα προκύψουν καθυστερήσεις, διορθώσεις και τριβές σε βάρος της ζητούμενης ανάπτυξης.
Παράλληλα με την περιστολή των δαπανών, αφού τα δημόσια οικονομικά μας περνάνε δύσκολες ημέρες, λογικά λαμβάνονται, και αν πρέπει, θα ληφθούν και άλλα μέτρα προς πάσα κατεύθυνση και από οποιαδήποτε πηγή. Επί της αρχής, σας διαβεβαιώνουμε ότι ο κόσμος του τουρισμού αν και υφίσταται ασφυκτική πίεση στα δικά του οικονομικά, συμπαρίσταται, αναγνωρίζοντας στην πλειοψηφία του, την αναγκαιότητα των μέτρων.
Όμως, ο τουρισμός έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τα οποία τον διαφοροποιούν θετικά από τους γενικούς κανόνες. Οποιαδήποτε πρόσθετη δημόσια για αυτόν δαπάνη, ή μείωση της επιβάρυνσής του από φόρους και τέλη, τον καθιστά ανταγωνιστικότερο, και το κυριότερο, καταλήγει με ελάχιστο ετεροχρονισμό μεταξύ παροχής και αντιπαροχής, σε σημαντικά ανώτερη ανταπόδοση της θεωρητικής θυσίας του Δημοσίου, μέσα από την διαδικασία βελτίωσης των τιμών και προσέλκυσης μεγαλύτερου όγκου εισερχόμενου τουρισμού. Ο δείκτης ευαισθησίας στη σχέση τιμής-ζήτησης είναι εξαιρετικά υψηλός στον Τουρισμό. Αυτή η παγκοσμίως μη αμφισβητούμενη αρχή, είναι ακόμη άγνωστη στο Τόπο μας.
Δυστυχώς, δεν έγινε κατανοητό ότι αυξάνοντας τον ΦΠΑ και επαναφέροντας το τέλος του Ν128/75, το Δημόσιο θα χάσει σύντομα μέσα στην τρέχουσα τουριστική περίοδο έσοδα σημαντικά υψηλότερα, αφού η ήδη χαμηλή μας ανταγωνιστικότητα και ελκυστικότητα, ως τουριστικού προορισμού, έγινε χαμηλότερη. Σημειώστε ότι είμαστε η μοναδική χώρα στην Ευρωζώνη που αύξησε τον ΦΠΑ στον Τουρισμό από 9% σε 10% και από 19% σε 21%, αφού όλες οι άλλες χώρες, ακόμη και αυτές που δεν εξαρτώνται σημαντικά από τον τουρισμό τον μείωσαν. Συγκεκριμένα, η Κύπρος στο 5%, η Γαλλία στο 5,5%, η Γερμανία στο 7%, η Ισπανία στο 7%, η Πορτογαλία στο 5%, η Μάλτα στο 5%, η Ολλανδία στο 6%, κ.λπ.
Προσθέστε σε αυτά τα αναπόφευκτα βάρη, τα επιτόκια των τραπεζικών δανείων που διπλασιάστηκαν και, σε κάποιες περιπτώσεις τριπλασιάστηκαν. Ας μη ξεχνάμε ότι κάποιες τράπεζες, ευτυχώς όχι όλες, φορτώνουν στις επιχειρήσεις, την τεράστια επισφάλειά τους από τα καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια που αφειδώς χορηγούσαν μέχρι πρότινος.
Δεν έγινε επίσης κατανοητό ότι μία φαινομενική οικονομία στις δαπάνες των Προξενείων προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί τεράστια ζημιά στον όγκο του εισερχόμενου τουρισμού από τις χώρες εκτός Ε.Ε., από όπου περιμένουμε να αντιρροπήσουμε έστω μέρος της πτωτικής τροχιάς που διαγράφουν οι κρατήσεις από τις παραδοσιακές χώρες προέλευσης του κύριου όγκου των επισκεπτών μας. Αντί λοιπόν για επιτάχυνση διαδικασιών και εξομάλυνση προβλημάτων, έχουμε σήμερα γιγάντωση των ανασταλτικών παραγόντων αύξησης των επισκεπτών από αυτές τις χώρες και ιδιαίτερα από τη Ρωσία και την Ουκρανία.
Οι πολύ αισιόδοξες εγκύκλιοι του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών δεν έχουν και δεν μπορούν να έχουν κανένα αποτέλεσμα, όταν ακυρώνονται στην πράξη από ελλιπή στελέχωση σε κάποια καίρια Προξενεία αλλά και από κάποιους προξενικούς υπαλλήλους.
Aλλο σοβαρό πρόβλημα είναι η ανακολουθία μας στον τομέα της προβολής. Έτσι, η εξόφληση χρεών από κινήσεις προβολής στο εξωτερικό, της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας του Τουρισμού, αντιμετωπίζεται κοντόφθαλμα με αποτέλεσμα να προκαλούνται περαιτέρω προβλήματα στις επιδόσεις και αποδόσεις του Τουρισμού.
Έτσι κάποια ΜΜΕ της αλλοδαπής συνεχίζουν να συκοφαντούν τη χώρα μας, απλά προσπαθώντας να εισπράξουν τις απαιτήσεις τους. Ε, ας πληρώσουμε επιτέλους γιατί αυτή η τακτική κοστίζει ακριβά όχι μόνο στον τουρισμό και στα από αυτόν αναμενόμενα έσοδα, αλλά ευθέως και στην εικόνα της Ελλάδας διεθνώς, με γνωστές πλέον τραγικές συνέπειες. Επιπλέον, τα ελάχιστα ποσά που διατίθενται, απειροελάχιστα μπορούν να αποδώσουν, ακόμη και με τη διασφαλισμένη σήμερα χρηστή διαχείριση των διαθέσιμων κεφαλαίων.
Πάντα μιλώντας για το κεφάλαιο προβολής, ας συνειδητοποιήσουμε επιτέλους ότι με τις υπάρχουσες διοικητικές δομές είναι αδύνατον να γίνει σοβαρή προσπάθεια που θα φέρει αποτελέσματα. Η ίδρυση εταιρείας προβολής, διαφήμισης και εκπροσώπησης του τουριστικού μας προϊόντος διεθνώς, διοικούμενη από τεχνοκράτες και συμμετοχή δημόσιου και ιδιωτικού τομέα κρίνεται αναγκαία, αφού μόνο τότε θα αξιοποιούνται οι πόροι, θα αποφεύγονται οι σπατάλες και οι διαρροές, θα σταματήσει η άσκηση δημαγωγικής – ψηφοθηρικής πολιτικής από τον κάθε πολιτικό υπεύθυνο, ο οποίος, επιπλέον, μέσα από αυτές τις διαδικασίες βγάζει και την προσωπική του αισθητική που σπάνια διεκδικεί ποιοτικές δάφνες. Τα επιτυχημένα μοντέλα της Maison de la France και Visit Britain δείχνουν το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε.
Ποιότητα στον τουρισμό σημαίνει όχι μόνο στον Ιδιωτικό τομέα αλλά και στον Δημόσιο. Στον ιδιωτικό τομέα, χάρη και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και τα ενισχυτικά μέτρα που ελήφθησαν, προέκυψε μια μακρά σειρά βελτιωτικών επενδύσεων στην ανωδομή μας σε σημείο που να διαθέτουμε σήμερα ένα ικανό αριθμό καταλυμάτων υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών.
Δυστυχώς, δεν έγινε το ίδιο σε όσα αναλογούν στο Δημόσιο, τόσο στον τομέα των υποδομών όσο και στον τομέα του εκσυγχρονισμού των μηχανισμών του εξαιρετικά δυσκίνητου κρατικού τομέα. Στις υποδομές, χωρίς σύγχρονα περιφερειακά αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες, οδικούς άξονες που να συνδέουν τους τουριστικούς προορισμούς, δεν μπορούμε να συνθέσουμε ένα τελικό ποιοτικό τουριστικό πακέτο, ανταγωνιστικό στην ευρύτερη περιοχή μας. Στον τομέα της λειτουργίας του Δημόσιου τομέα, η εκ βάθρων ανατροπή των μηχανισμών ανάσχεσης κάθε επιχειρηματικής πρωτοβουλίας και ο εκσυγχρονισμός του επενδυτικού πλαισίου είναι συνθήκες αναγκαίες και ικανές για να βρουν έδαφος γόνιμο ιδιαίτερα οι επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό, προϊόντων και υπηρεσιών.
Ο νέος Επενδυτικός Νόμος, για τον οποίο ελπίζουμε να μας δοθεί η ευκαιρία να καταθέσουμε τις θέσεις μας συμμετέχοντας στα αρμόδια όργανα, πρέπει να καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες της χώρας προς κατευθύνσεις πραγματικά αναπτυξιακές. Η στενή συνεργασία μεταξύ του Υπουργείου Οικονομίας με τα Υπουργεία Χωροταξίας και Τουρισμού και με τους φορείς του τουρισμού, κρίνεται αναγκαία και επείγουσα. Μόνο έτσι το τελικό πλαίσιο θα αποτελέσει αναπτυξιακό εργαλείο και όχι άθροισμα ετερόκλητων θέσεων αμφίβολης χρησιμότητας και ανεπαρκούς απόδοσης. Βασικές του αρχές πρέπει να είναι:
– Η μη επιδότηση νέων κλινών σε κορεσμένες περιοχές. Αντίθετα επιδότηση πρέπει να έχουν τα έργα εκσυγχρονισμού και προσθήκης εγκαταστάσεων αναβάθμισης σε όλη την χώρα,
– Η δημιουργία εγκαταστάσεων σε νέες κλίνες υψηλών κατηγοριών σε περιοχές της χώρας με χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα και σε περιοχές που ο τουρισμός καλείται να απορροφήσει τον εξερχόμενο ενεργό πληθυσμό από τους φθίνοντες τομείς της οικονομίας.
– Ιδιαίτερη μνεία γίνεται για τις πυρόπληκτες περιοχές που πρέπει να αντιμετωπιστούν με ειδικά ευνοϊκά κριτήρια
– Τέλος, εξαιρετικής εθνικής σημασίας είναι η γενναία επιδότηση επιχειρήσεων όλων των μεγεθών στην ορεινή Ελλάδα που προοδευτικά απογυμνώνεται από τον πληθυσμό της που συρρέει στα αστικά κέντρα.
Αναφερόμενος στην `ταυτότητα`, υπάρχει πράγματι επιτακτική ανάγκη να ξανασυνθέσουμε το brand name Ελλάδα, πάνω σε παλιά και νέα στοιχεία που διαθέτουμε σε αφθονία, αλλά που πρέπει να τα βάλουμε στη σωστή θέση και αναλογία, ανάλογα με τους κατά περίπτωση αποδέκτες, ξεχνώντας κάποια στερεότυπα ιστορικά μετακυλιόμενα που δεν ενδιαφέρουν πλέον τη δυνητική μας πελατεία αλλά και αξιοποιώντας και μη υποβαθμίζοντας τα βασικά και διαχρονικά ισχυρά μας στοιχεία.
Είναι αυτονόητο ότι ο τουρισμός του οποίου βασικό ποιοτικό στοιχείο είναι το περιβάλλον, συντάσσεται με τον στόχο της πράσινης ανάπτυξης. Όμως, οφείλουμε να τονίσουμε ότι `πράσινη` είναι ο επιθετικός προσδιορισμός, που χωρίς το ουσιαστικό `ανάπτυξη` είναι γράμμα κενό περιεχομένου. Προσοχή λοιπόν στις ακρότητες και στις υπερβολές που κατά συρροή έχουν εμφανιστεί στο πρόσφατο παρελθόν, ακυρώνοντας τελικά το ζητούμενο της ανάπτυξης.
Τους τουρίστες τους ενδιαφέρει πάντοτε, κατά προτεραιότητα, εκτός από το κατάλυμα, ο ήλιος και η θάλασσα. Όμως, σημαντικά βελτιωτικά της ποιότητας στοιχεία είναι οι συμπληρωματικές παροχές που πλαισιώνουν τον βασικό κορμό. Τέτοια στοιχεία είναι οι συνεδριακές και εκθεσιακές υποδομές, οι εγκαταστάσεις υπηρεσιών υγείας και ευεξίας, οι αθλητικές εγκαταστάσεις, κ.λπ. Ας μην έχουμε αυταπάτες: η Ελλάδα έχει κεντρικά στοιχεία έλξης, τη θέση της, το κλίμα της και τον έντονο νησιωτικό χαρακτήρα της. Ό,τι άλλο μπορούμε να προσθέσουμε ενισχυτικά είναι πολύ χρήσιμο, αλλά δεν μπορεί να είναι υποκατάστατο του κορμού που προανέφερα. Ενδιαφέρουσα είναι η άποψη του Καθηγητή αρχιτεκτονικής Δημήτρη Φιλιππίδη που λέει `δε φταίει η συνταγή, αλλά η υποδομή, που δεν βελτιώθηκε`.
Ένα από τα ελλιπέστατα αξιοποιημένο ισχυρό μας όπλο είναι ο θαλάσσιος τουρισμός, σε συνδυασμό με τα νησιά μας και το τεράστιο μήκος των ακτών μας. Δυστυχώς, σε αυτόν τον προνομιακό σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας χώρο, έχουμε ταυτόχρονα και μεγάλα προβλήματα. Είναι τουλάχιστον αστείο να διαιωνίζουμε, σε πανευρωπαϊκή αποκλειστικότητα, το άρρωστο καθεστώς του cabotage, στερώντας από την οικονομία μας, έσοδα δισεκατομμυρίων.
Ειδικότερα όσον αφορά στην ακτοπλοΐα και τα σκάφη αναψυχής, ας συνειδητοποιήσουμε επιτέλους ότι τα νησιά ζουν κατά κύριο λόγο από τον Τουρισμό και, μιλώντας για ποιότητα, εκτός από τα καταλύματα, ποιότητα πρέπει να έχουν και οι υπηρεσίες σύνδεσης και μεταφοράς, για να μεγιστοποιήσουμε το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Ας λυθούν επιτέλους οι χρονίζουσες εκκρεμότητες μεταξύ δημόσιου, ιδιωτικού τομέα και συνδικάτων, ας εκσυγχρονίσουμε τα λιμάνια και ας προσθέσουμε μαρίνες, για να πετύχουμε αυξημένα έσοδα για το δημόσιο και βελτίωση του εισοδήματος και της ποιότητας ζωής των νησιωτών. Συνολικά θα πετύχουμε και μία επιπλέον θωράκιση του εθνικού μας χώρου.
Ανεκμετάλλευτος τομέας στη χώρα μας είναι και αυτός της τουριστικής κατοικίας, πάντα μέσα στο πλαίσιο του Ειδικού Χωροταξικού για τον τουρισμό. Οι ενστάσεις για συγκεκριμένα σημεία του σε ισχύ πλαισίου, όπως τελικά διαμορφώθηκε από την προηγούμενη Κυβέρνηση, είναι γνωστές και καταγεγραμμένες. Δεν έχουμε παρά να συνεργαστούμε συστηματικά και χωρίς καθυστερήσεις για τη διόρθωση όπου χρειάζεται και διαμόρφωση του τελικού πλαισίου που θα είναι χωροταξικό αλλά και θεμελιωδώς τουριστικό και αναπτυξιακό.
Τουριστικό και αναπτυξιακό σημαίνει, ότι θα λαμβάνει υπόψη του τις γεωφυσικές και πληθυσμιακές ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής της χώρας μας, θα έχει ποιοτικό προσανατολισμό και θα ενισχύει τελικά το συνολικό τουριστικό προϊόν της χώρας μας, χωρίς εργολαβοκεντρικούς προσανατολισμούς και οριζόντιες λογικές αλλά και χωρίς ακρότητες απαγορευτικού χαρακτήρα, ακυρωτικές του στόχου της ανάπτυξης και αναποτελεσματικές για τα δημόσια οικονομικά και την απασχόληση.
Για παράδειγμα, και όχι τυχαίο, οι τουριστικές κατοικίες ικανού εμβαδού, χαμηλού ύψους, υψηλής ποιότητας, συνδεμένες λειτουργικά με ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις υψηλών κατηγοριών και με μεγάλες εγκαταστάσεις πρόσθετων υπηρεσιών, είναι βέβαιο ότι θα συμβάλλουν σοβαρά στα δημόσια έσοδα, στην περιφερειακή ανάπτυξη και στην άνοδο του μέσου ποιοτικού κέντρου βάρους του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, με ταυτόχρονη επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
Οι τουριστικοί επιχειρηματίες βλέπουμε το μέλλον και κατανοούμε ότι καλούμεθα να παίξουμε βασικό ρόλο στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της οικονομίας και ανάπτυξης της χώρας μας. Το Κράτος, από την πλευρά του όμως, οφείλει να κάνει όλες τις αναγκαίες και επείγουσες αλλαγές και ενέργειες για να γίνει το τουριστικό μας προϊόν ανταγωνιστικό και ελκυστικό με τη βεβαιότητα ότι η οποιαδήποτε δημόσια θυσία θα επιστρέψει στα οικονομικά μας στο πολλαπλάσιο σε σύντομο χρόνο”.
Η Τατιάνα ελέγχει καθημερινά τη ροή των εισερχόμενων ειδήσεων και επιμελείται την ύλη που δημοσιεύεται στο δίκτυο των TravelDailyNews.
