Δύο αγάλματα από το Μουσείο Βουθρωτού στον Αλβανό ομόλογο του κ Ylli Pango, παρέδωσε την περασμένη Πέμπτη ο Υπουργός Πολιτισμού, κ. Μιχάλης Λιάπης, στα πλαίσια ειδικής τελετής που πραγματοποιήθηκε στο […]
Δύο αγάλματα από το Μουσείο Βουθρωτού στον Αλβανό ομόλογο του κ Ylli Pango, παρέδωσε την περασμένη Πέμπτη ο Υπουργός Πολιτισμού, κ. Μιχάλης Λιάπης, στα πλαίσια ειδικής τελετής που πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο<...>του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης.
“Η Ελλάδα υλοποιεί μια συντεταγμένη πολιτική για τον επαναπατρισμό παρανόμως εξαχθέντων αρχαιοτήτων. Με αποφασιστικότητα, αλλά και ένα ξεκάθαρο μήνυμα για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Με διεθνείς συμφωνίες και συνεργασία για την αντιμετώπιση αυτής της παγκόσμιας μάστιγας. Και κυρίως με υπευθυνότητα αλλά και με σεβασμό στην πολιτική ιστορία κάθε χώρας”. Ανέφερε χαρακτηριστικά στην ομιλία του ο κ. Λιάπης, παραδίδοντας στο Υπουργείο Πολιτισμού της Αλβανίας, δύο μαρμάρινα ακέφαλα αγάλματα, τα οποία είχαν κλαπεί το 1991 από το Μουσείο Βουθρωτού της Αλβανίας.
ΣΥγκεκριμένα, πρόκειται για:
- Ένα μαρμάρινο άγαλμα Αρτέμιδος, η οποία φορά χειριδωτό χιτώνα και πέπλο με μακρύ απόπτυγμα. (του 2ου αιώνα π.Χ.)
- Ένα μαρμάρινο άγαλμα Απόλλωνα, με χλαμύδα που πορπώνεται στο δεξιό ώμο. (του 2ου αιώνα μ.Χ.)
Το ιστορικό της υπόθεσης έχει ως εξής:
- Τον Αύγουστο του 1997 η Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής, Τμήμα Αρχαιοκαπηλίας, παρέδωσε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά τα δύο μαρμάρινα αγάλματα. Αγάλματα που κατασχέθηκαν στο Κορωπί από δύο ιδιώτες. Από την κατάσχεσή τους και μετά φυλάχθηκαν στο Μουσείο του Πειραιά, υπό καθεστώς μεσεγγύησης.
- Τον Ιούνιο του 1998 το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Τιράνων απέστειλε έγγραφο, το οποίο ανέφερε την ταύτιση των δύο αρχαίων με δύο κλαπέντα αγάλματα από το Μουσείο Βουθρωτού.
- Επιπλέον στις 29.5.2003, αλβανικό κλιμάκιο, επισκέφτηκε το Μουσείο Πειραιά και προέβη σε επιτόπια εξέταση και ταύτιση των δύο αγαλμάτων με τα κλαπέντα από το Μουσείο Βουθρωτού.
- Κατόπιν της ολοκλήρωσης των δικαστικών διαδικασιών που αφορούσαν στην ποινική δίωξη των εμπλεκομένων, δρομολογήθηκε – κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της εθνικής νομοθεσίας και του διεθνούς δικαίου – η παράδοσή τους στις Αλβανικές αρχές, με σκοπό τον επαναπατρισμό τους.
Σημειώνεται ότι πρόκειται για τη δεύτερη κατά σειρά παράδοση κλαπέντων αρχαίων από τις συλλογές του Αρχαιολογικού Μουσείου Βουθρωτού. Η πρώτη παράδοση αρχαίων από το Μουσείο Βουθρωτού είχε πραγματοποιηθεί στις 4 Ιουλίου 2003 και αφορούσε τρεις μαρμάρινες αρχαίες κεφαλές ρωμαϊκής εποχής. Και στις δύο περιπτώσεις τα εν λόγω αρχαία αντικείμενα είχαν κατασχεθεί στο Ελληνικό έδαφος τη δεκαετία του ’90, εποχή κατά τη οποία η Αλβανική Δημοκρατία δεν ήταν ακόμα συμβαλλόμενο μέλος της Διεθνούς Σύμβασης της UNESCO του 1970, καθώς προσχώρησε το 2002.
“Η ελληνική Πολιτεία” τόνισε μεταξύ άλλων ο κ. Λιάπης, “αποδεικνύει έμπρακτα, προς πάσα κατεύθυνση και σε κάθε περίπτωση, ότι σέβεται το διεθνές δίκαιο, τη λογική και την ηθική. Απαιτώντας να τεθεί τέλος στην λεηλασία και την παράνομη διακίνηση των πολιτιστικών αγαθών. Η διατήρηση της ιστορικής και πολιτιστικής ταυτότητας κάθε λαού είναι επιτακτική”.
Με αφορμή μάλιστα την παράδοση των αγαλμάτων, ο Έλληνας Υπουργός Πολιτισμού κάλεσε τον Αλβανό ομόλογο του να θεμελιώσουν
μια νέα εποχή γόνιμης συνεργασίας, αλλά και αλληλοϋποστήριξης των δύο χωρών σε ζητήματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. “Ευρύτερος στόχος μας” επεσήμανε “είναι η συνδιαμόρφωση κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για το ζήτημα αυτό και η διαμουσειακή συνεργασία στον ευρωπαϊκό χώρο”.
Από την πλευρά του ο Υπουργός Πολιτισμού, Τουρισμού και Αθλητισμού της Αλβανίας κ. Ylli Pango ανέφερε: «Είναι ιδιαίτερη η ικανοποίηση που παρευρίσκομαι ανάμεσα σας, ως μέλος της επίσημης τελετής επαναπατρισμού των δύο αγαλμάτων που είχαν κλαπεί από το Μουσείο του Βουθρωτού. Η ικανοποίηση και τα συναισθήματα είναι ακόμη πιο έντονα διότι η τελετή αυτή λαμβάνει χώρα εδώ, στην Ακρόπολη.
Όλα τα Αλβανικά Μουσεία όπως και το Μουσείο της Ακρόπολης, λειτουργούν στο πλαίσιο των διεθνών δεδομένων. Οι συλλογές τους είναι άριστα οργανωμένες και ρίχνουν φως στην αρχαία ιστορία. Η επιστροφή των δύο αγαλμάτων είναι απόρροια της πολιτικής βούλησης που έδειξαν ο κ. Λιάπης και ο προκάτοχός του κ. Βουλγαράκης, με αποτέλεσμα τον Ιούνιο του 2007 να συμφωνήσουν στον επαναπατρισμό των εν λόγω έργων τέχνης στον τόπο καταγωγής τους.
Η σημερινή ημέρα διατρανώνει τη συνεργασία των δύο χωρών στη μάχη κατά της αρχαιοκαπηλίας. Ενσαρκώνει το σεβασμό προς την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Αρχαιοκαπηλία, μέλη της οποίας είναι και οι δύο χώρες μας, που έχουν στο ενεργητικό τους μια μακρά ιστορία αμοιβαίας συνεργασίας. Η βοήθεια που προσέφερε η Ελλάδα και συνεχίζει να παράσχει στην Αλβανία, στο πεδίο του πολιτισμού, συνεισφέρει στην εμβάθυνση των αδελφικών αισθημάτων και δεσμών ανάμεσα στους δύο λαούς μας. Η Ελλάδα, το λίκνο του πολιτισμού, συνάμα με την Αλβανία και την Ιταλία, αλλά και άλλες χώρες της περιοχής, παρέχουν ένα άριστο πρότυπο, όχι μόνο σεβασμού της Ευρωπαϊκής Σύμβασης ενάντια στην αρχαιοκαπηλία αλλά και για την υπαγωγή των κοινών μας πολιτιστικών αξιών υπό την σκέπη του Ευρωπαϊκού σπιτιού.
Ό,τι ανήκει στις χώρες μας, έχει την Ευρωπαϊκή πατρότητα, και αυτό είναι που μας ενώνει. Επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω ιδιαίτερα το επιτελείο του Υπουργείου του οποίου εγώ προΐσταμαι, αλλά και το επιτελείο του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού, τα οποία εργάστηκαν με αφοσίωση για την ευόδωση αυτής της προσπάθειας. Ανταποκρινόμαστε άμεσα στο κάλεσμα του κ. Λιάπη για να εμπεδώσουμε μια νέα εποχή συνεργασίας και αλληλοβοήθειας για τη διαφύλαξη, την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς των δύο χωρών μας».
Στη συνέχεια, ο κ. Pango πρόσθεσε: «Είναι μια ξεχωριστή ημέρα για μας, διότι τα δύο αγάλματα θα επιστρέψουν στον τόπο τους, όπως και στην Ελλάδα επιστρέφουν αγάλματα ή μέρη τους, που είχαν κλαπεί από άλλες χώρες. Αυτό αποτελεί μέρος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Συζητήσαμε με τον κύριο Λιάπη, για την επιστροφή και άλλων αρχαίων αντικειμένων, που ανήκουν είτε στην πολιτιστική κληρονομιά της Αλβανίας, είτε της Ελλάδας και βρίσκονται σε άλλες χώρες. Συζητάμε έχοντας την ίδια αντίληψη για το θέμα, διότι και εμείς έχουμε πολλά χαμένα ή κλεμμένα αρχαία αντικείμενα. Όπως και η Ελλάδα, μια χώρα εξαιρετικά πλούσια σε αρχαιότητες, έχει ένα σημαντικό αριθμό αντικειμένων που πρέπει να επιστραφούν. Πρέπει αυτό το πνεύμα κατανόησης που επικρατεί μεταξύ της Ελλάδας, της Αλβανίας και της Ιταλίας, να κυριαρχήσει σε όλη την Ευρώπη».
