Η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, παρευρέθηκε στην επίσημη εκδήλωση για την εγγραφή των χρηστηρίων ελασμάτων της Δωδώνης στον κατάλογο “Μνήμη του κόσμου” της UNESCO. Αυτή η εγγραφή είναι σημαντική για την ιστορία και τον πολιτισμό και αναδεικνύει την αξία της περιοχής της Ηπείρου.
Η υπουργός Πολιτισμού κα Λίνα Μενδώνη παραβρέθηκε στην επίσημη εκδήλωση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων, για την εγγραφή στον κατάλογο “Μνήμη του κόσμου” της UNESCO, των χρηστηρίων ελασμάτων της Δωδώνης, σημείωσε ότι “το γεγονός της εγγραφής δεν έχει μόνο υψηλό ηθικό και συμβολικό χαρακτήρα, αλλά ταυτόχρονα πολύπλευρη σημασία και αξία για την ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου”. Τα ελάσματα, ως μοναδικό εύρημα, αποτελούν αντικείμενο όχι μόνον επιστημονικού ενδιαφέροντος, αλλά και πρόσκληση για την ενίσχυση της επισκεψιμότητας, τόσο στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Ιωαννίνων, όσο και στον εράσμιο χώρο της Δωδώνης, όπου προχωρούν, με γοργούς ρυθμούς η ανάδειξη κτισμάτων του αρχαίου ιερού, καθώς και η αναστήλωση του θεάτρου.
Αναφερόμενη στην εξαιρετική σημασία αυτών των πολύτιμων ελασμάτων από το ιερό του Δωδωναίου Διός, η κα Μενδώνη υπογράμμισε ότι “αποτελούν ένα μοναδικό για τα ελληνικά αρχαιολογικά δεδομένα κλειστό, ομοιογενές, εκτενώς δημοσιευμένο και εξαιρετικά τεκμηριωμένο σύνολο, άμεσων γραπτών πηγών, που εμπλουτίζει ουσιαστικά τις γνώσεις μας για την κλασική και ελληνιστική περίοδο σε ένα ευρύ πεδίο: Από τη γλωσσολογία και την επιγραφική, έως τη μελέτη της αρχαίας ελληνικής θρησκείας και κοινωνίας”, ενώ παράλληλα “φωτίζουν και πλείστες πτυχές της προσωπικής και κοινωνικής ζωής των ανθρώπων κάθε εποχής, των ζητημάτων της καθημερινότητας αλλά και των υπαρξιακών προβληματισμών, των ενδόμυχων φόβων, των ελπίδων και των προσδοκιών τους”.
Η κα Μενδώνη ανέλυσε το ρόλο του Διεθνούς Ευρετηρίου της UNESCO, “το οποίο αποσκοπεί στη διαφύλαξη της καταγεγραμμένης και τεκμηριωμένης κληρονομιάς της ανθρωπότητας, ώστε αυτά τα αγαθά να ξεπεράσουν τη λήθη, να υπερβούν τη φθορά και να αναδειχθούν σε κοινό κτήμα της ανθρωπότητας, μέσω της διασφάλισης της ανοιχτής προσβασιμότητάς τους. Η συγκεκριμένη εγγραφή αφορά σε 4.126, λεπτά και εύθραυστα ενεπίγραφα φύλλα μολύβδου, πάνω στα οποία χαράσσονταν τα ερωτήματα των προσκυνητών του ιερού και του μαντείου της Δωδώνης, καθώς και οι απαντήσεις που δίνονταν από το θεό Δία και τη συλλατρευόμενή του, Διώνη. Τα ελάσματα μαρτυρούν, στην ουσία, την διαχρονική αγωνία του απλού ανθρώπου, που αναζητά τη βεβαιότητα για τις πράξεις και την ίδια του την ύπαρξη στο θεό του και χρονολογούνται με βάση τη γραφή τους, από τα τέλη του 6ου αι. π.Χ. έως τα μέσα του 2ου αι. π.Χ. Ο κύριος όγκος τους ανακαλύφθηκε διάσπαρτος εντός του τεμένους της Δωδώνης στις ανασκαφές των ετών 1929-1935 και 1952-1959 και φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Ιωαννίνων”.
Η κα Μενδώνη επεσήμανε ότι “λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία αυτά, τον Μάιο 2023, το 216ο Εκτελεστικό Συμβούλιο της UNESCO, στο Παρίσι, αξιολόγησε θετικά και ενέκρινε τον σχετικό φάκελο υποψηφιότητας” και χαρακτήρισε την εγγραφή των ελασμάτων της Δωδώνης στο Διεθνές Ευρετήριο “Μνήμη του Κόσμου” της UNESCO “αναμφίβολα μια μεγάλη ελληνική κατάκτηση, την οποία πιστώνονται όλοι όσοι εργάστηκαν εντατικά και συστηματικά για την επίτευξή της”.
Στην εκδήλωση χαιρετισμό απηύθυνε ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων Μάξιμος και η προϊσταμένη της Εφορίας Ιωαννίνων κα Βαρβάρα Παπαδοπούλου.
Στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Βουλής και η υπουργός Πολιτισμού προέβησαν στα αποκαλυπτήρια της πινακίδας εγγραφής στον κατάλογο της UNESCO στην είσοδο του Μουσείου.
Συνάντηση της υπουργού Πολιτισμού, στο Ζαγόρι, μετά την εγγραφή του, στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO
Η υπουργός Πολιτισμού ευχαρίστησε τον Δήμο, την Περιφέρεια και τις υπηρεσίες, κεντρικές και αποκεντρωμένες, του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά και τα μέλη της ελληνικής αντιπροσωπείας στην UNESCO, για τη δημιουργική συνεργασία τους και την καθοριστική συμβολή τους, ώστε η υποψηφιότητα του Ζαγορίου να ανταποκριθεί στα “αυστηρά κριτήρια που θέτει- και σωστά- ο διεθνής οργανισμός. Κριτήρια αυξημένα, σύνθετα, πολύπλοκα και πολυεπίπεδα. Η εγγραφή δεν είναι επιτυχία ούτε του Δήμου, ούτε της Περιφέρειας, ούτε της Κυβέρνησης, αλλά λογίζεται ως εθνική επιτυχία“.
Αναφερόμενη στη σημασία της εγγραφής η κα Μενδώνη τόνισε ότι “η εγγραφή στον κατάλογο Πολιτιστικού Τοπίου της Unesco, είναι μια τεράστια ευκαιρία για το Ζαγόρι, καθώς μετά την εγγραφή του, αποκτά μία οικουμενική διάσταση για να αναδείξει και να εκμεταλλευθεί σωστά την παγκόσμια φήμη την οποία αποκτά. Παύει το Ζαγόρι να είναι κτήμα ημών, των Ελλήνων. Τώρα, γίνεται κτήμα της οικουμένης». Πρόκειται «για μια εγγραφή, στον κατάλογο για το πολιτιστικό τοπίο, η οποία είναι η πρώτη της Ελλάδας. Μέχρι τη σύνοδο του Ριάντ, η χώρα μας είχε εγγράψει δεκαοκτώ αρχαία και βυζαντινά μνημεία. Το Ζαγόρι είναι το πρώτο πολιτιστικό τοπίο της Ελλάδας που εγγράφεται στον κατάλογο του πολιτιστικού τοπίου, επειδή το περιβάλλον κρατήθηκε αλώβητο και συνταίριασε αρμονικά με την ανθρώπινη παρέμβαση”.
Η υπουργός Πολιτισμού αναλύοντας τις προοπτικές που διανοίγονται για το οικιστικό σύμπλεγμα του Ζαγορίου, υπογράμμισε ότι “το Ζαγόρι αποκτά ένα πολύ σημαντικό σήμα, ένα brand, για την οικονομική ανάπτυξη και για την κοινωνική συνοχή ολόκληρης της περιοχής. Στα πλαίσια της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης, από τους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους μπορούμε να έχουμε οικονομική απολαβή, ώστε να πούμε ότι η δική μας γενιά θα παραδώσει στα παιδιά μας όχι μόνον αυτό το οποίο παρέλαβε από την προηγούμενη αλλά κάτι περισσότερο και βελτιωμένο”.
Η κα Μενδώνη προανήγγειλε την ημερομηνία επισημοποίησης της εγγραφής του Ζαγορίου, δηλώνοντας ότι “την Άνοιξη θα γίνει εδώ, στο Ζαγόρι, η επίσημη διαδικασία της εγγραφής. Θα κληθούν στελέχη από την UNESCO, το ICOMOS και τα Ηνωμένα Έθνη να παραβρεθούν στην τυπική διαδικασία ανάρτησης της σχετικής πινακίδας, όπως απαιτεί η UNESCO, από τα κράτη- μέλη που εγγράφονται στους καταλόγους της”.
Απαντώντας η υπουργός σε ερώτηση αν στην εγγραφή περιλαμβάνονται όλοι οι οικισμοί του Ζαγορίου ή μόνον ο πυρήνας του συμπλέγματός τους, διευκρίνισε ότι “τα Ζαγόρια έχουν εγγραφεί ως σύνολο οικιστικό. Το Ζαγόρι αποτελεί ένα πολιτιστικό σύνολο. Δεν εγγράφονται χωριά στον κατάλογο της UNESCO, αλλά το πολιτιστικό τοπίο όπως ορίζεται από την Σύμβαση της UNESCO, το 2005, για τα πολιτιστικά τοπία”.
Κατά την εκδήλωση υπήρξε μικρή παρέμβαση από την προϊσταμένη του Τμήματος Εποπτείας Ελληνικών και Αλλοδαπών Επιστημονικών Ιδρυμάτων και Συντονισμού Θεμάτων Διεθνών Συνεργασιών και Οργανισμών, της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων κα Κωνσταντίνια Μπενίσση, που συμμετείχε στη Σύνοδο της Επιτροπής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στο Ριάντ. Αναφέρθηκε στην σκληρή και συστηματική προετοιμασία του φακέλου της υποψηφιότητας του Ζαγορίου, με την καθοδήγηση της υπουργού Πολιτισμού, αλλά και την υπερηφάνεια της ελληνικής αποστολής, μετά την ανακοίνωση της ομόφωνης ψήφισής της.
Φοιτητής στο τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
