Ως προς την ανταγωνιστικότητα του τουρισμού παγκοσμίως, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 32η θέση σε 140 χώρες, έχοντας υποβαθμισθεί από την 224η θέση σε 130 χώρες που είχε το 2008, κυρίως λόγω της επιδράσεως που ασκεί η οικονομική κρίση στην τουριστική εικόνα της Ελλάδος.
Σύμφωνα με την τελευταία μελέτη του Οικονομικού Δελτίου της Alpha Bank, “Η Ελλάδα ως ευρωπαϊκός κόμβος υψηλού επιπέδου διαβιώσεως και αναψυχής”, για την ανάπτυξη του τουρισμού στην Ελλάδα, εξίσου σημαντικό με τις προσπάθειες προωθήσεως του προϊόντος που καταβάλλουν ο φορείς του τουρισμού είναι η εισροή ξένων κεφαλαίων για επενδύσεις στην Ελλάδα. Το τελευταίο συνδέεται άρρηκτα με το περιβάλλον υποδοχής επενδύσεων στην χώρα μας, και κυρίως τις ρυθμίσεις στο χωροταξικό και το πλέγμα αδειοδοτήσεων και των ποικίλων εμποδίων εισόδου στον κλάδο που προστατεύουν την εγχώρια τουριστική βιομηχανία από τον διεθνή ανταγωνισμό.
Όπως σημειώνεται στην πρόσφατη Έκθεση “The Travel and Tourism Competitiveness Report 2013” για την ανταγωνιστικότητα του τουρισμού παγκοσμίως του World Economic Forum, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 32η θέση σε 140 χώρες, έχοντας υποβαθμισθεί από την 224η θέση σε 130 χώρες που είχε το 2008, κυρίως λόγω της επιδράσεως που ασκεί η οικονομική κρίση στην τουριστική εικόνα της Ελλάδος.
Η Ελλάδα έχει σχετικά πολύ καλές επιδόσεις στην Υποδομή τουρισμού (κυρίως καταλύματα) που είναι 3η παγκοσμίως, στην Υγεία και κανόνες υγιεινής (γιατροί, νοσοκομεία, δημοτική καθαριότητα, πόσιμο νερό), όπου είναι 13η παγκοσμίως, στην Υποδομή αερομεταφορών, όπου είναι 20η παγκοσμίως και στους Πολιτισμικούς πόρους, όπου είναι 25η παγκοσμίως. Οι χειρότερες επιδόσεις είναι στους Κανόνες και ρυθμίσεις (98η), Περιβαλλοντική διατηρησιμότητα (72η), Τάξη και ασφάλεια (69η), Υποδομή μεταφορών εδάφους (58η), Φιλοξενία και αποδοχή ξένων (55η) και στους Ανθρώπινους πόρους (50η). Συγκριτικά με τις ανταγωνίστριες προς την Ελλάδα χώρες, σημειώνεται ότι στον γενικό δείκτη ανταγωνιστικότητας, απέχουμε παρασάγγας από την Ισπανία, που είναι 4η στην παγκόσμια κατάταξη, αλλά όχι και τόσο από την Ιταλία (26η). Παρ’όλα αυτά, είμαστε σε ανώτερη θέση από την Ισπανία στην Υποδομή τουρισμού και στην Υγεία και κανόνες υγιεινής, και από την Ιταλία στους Κανόνες και ρυθμίσεις, Υγεία και κανόνες υγιεινής, Έμφαση στην ανάπτυξη του τουρισμού και στην Υποδομή αερομεταφορών. Τέλος, στους Πολιτισμικούς πόρους (κυρίως ιστορικά αξιοθέατα, αθλητικά στάδια, διεθνείς εκθέσεις κ.λπ.), η Ελλάδα ευρίσκεται σε κατώτερη θέση (25η) από την Ισπανία (1η), την Ιταλία (7η) αλλά και την Τουρκία (19η)!
Παρ’όλα αυτά, είναι ενδιαφέρον ότι σε ορισμένους υποδείκτες ανταγωνιστικότητας, η επίδοση της Ελλάδος ήταν καλύτερη το 2013 σε σχέση με το 2008, όπως στην Τάξη και ασφάλεια (κυρίως λόγω μειώσεως των οδικών τροχαίων ατυχημάτων παρά τη χειρότερη επίδοση στην εγκληματικότητα και το κόστος της βίας και της τρομοκρατίας για τις επιχειρήσεις), στην Υποδομή αερομεταφορών (κυρίως λόγω αυξήσεως των αεροπορικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται προς την Ελλάδα και παρά την χειροτέρευση στην ποιότητα της υποδομής και στο διεθνές δίκτυο μεταφορών), στην Υποδομή τουρισμού (κυρίως λόγω της μεγαλύτερης προσφοράς καταλυμάτων) και στην Τεχνολογία πληροφορικής και επικοινωνιών (κυρίως λόγω της εξαπλώσεως του Διαδικτύου). Σε όλους τους υπόλοιπους υποδείκτες, υπάρχει χειροτέρευση με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις στις κατηγορίες Περιβαλλοντική διατηρησιμότητα, Έμφαση στην ανάπτυξη του τουρισμού, Υποδομή μεταφορών εδάφους, Φιλοξενία και αποδοχή ξένων και Πολιτισμικοί πόροι, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μπορεί να αποδοθεί στην έλλειψη πόρων λόγω δημοσιονομικής προσαρμογής, στις απεργίες και στην αρνητική εικόνα που δημιουργείται στο εξωτερικό από τις βίαιες διαδηλώσεις στα αστικά κέντρα. Στην Ελλάδα γνωρίζουμε από πρώτο χέρι τις καταστροφικές συνέπειες για τον τουρισμό από την μετάδοση σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου των τηλεοπτικών εικόνων από τις ζημιές στα καταστήματα και την δημόσια περιουσία στην Αθήνα, όταν ειρηνικές διαδηλώσεις εκτρέπονται του σκοπού τους.
Η στασιμότητα του ελληνικού τουρισμού
“Για δεκαετίες, εμείς οι Έλληνες αντλούμε πρόσοδο εκμεταλλευόμενοι τον ήλιο, την θάλασσα και την Ακρόπολη, όπως οι Αιγύπτιοι εκμεταλλεύονται τις Πυραμίδες και το κανάλι του Σουέζ, που έτυχε να ευρίσκονται εκεί που ευρίσκονται. Ο ορισμός της προσόδου είναι το εισόδημα που προσπορίζεται κάποιος χωρίς να δουλεύει, χωρίς να επενδύει, όπως κάποιος που νοικιάζει τα κτήματα του, ή κάποιος μόνιμος δημόσιος υπάλληλος που βρέξει-χιονίσει θα πληρωθεί στο τέλος του μήνα. Το προίκισμα μίας χώρας με φυσικά πλεονεκτήματα δεν μετατρέπεται αυτόματα σε εισόδημα και ευημερία, εάν οι κάτοικοί της επαφίενται στον προσπορισμό κάποιας προσόδου χωρίς να νοιάζονται και να επενδύουν για το μέλλον. Πολλές φορές δε η ενασχόληση μόνον με τον ‘εύκολο’ τουρισμό αποτελεί φραγμό για την ανάπτυξη άλλων σημαντικών κλάδων. Το ότι δεν έχει εκβιομηχανισθεί η χώρα δεν είναι τυχαίο”, αναφέρει η μελέτη.
“Ίσως έχει έρθει η ώρα να μετατρέψουμε το μεγάλο πλεονέκτημα που έχουμε σε πραγματική πηγή αναπτύξεως, ειδικά σήμερα που αναζητούμε τρόπο για την έξοδο της χώρας από την μεγαλύτερη οικονομική κρίση της ιστορίας μας. Ο τουρισμός μπορεί κάλλιστα να αναδειχθεί σε κλάδο στρατηγικής σημασίας και να παίξει τον ρόλο της ατμομηχανής που οδηγεί το τραίνο της εθνικής οικονομίας προς τα εμπρός. Κάτι που δεν έγινε στην δεκαετία του 2000. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 2000 κατεγράφησαν 10 δισ. ευρώ εισπράξεις στο ταξιδιωτικό ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών και 13 εκατ. αφίξεις μη κατοίκων (769 ευρώ ανά κεφαλή). Το 2010 είχαμε 9,6 δισ. ευρώ εισπράξεις και 15 εκατ. αφίξεις. Οι εισπράξεις έφθασαν στο ανώτατο σημείο (11,6 δισ. ευρώ) το 2006 και οι αφίξεις (19 εκατ.) το 2007. Το 2012 εκτιμάται ότι οι εισπράξεις θα ανέλθουν σε 10,3 δισ. ευρώ και οι αφίξεις σε 16,1 εκατ. (640 ευρώ ανά κεφαλή). Είναι, λοιπόν, προφανές ότι σε μία από τις πιο δυναμικές δεκαετίες της παγκόσμιας οικονομίας, ο τουρισμός ως κλάδος της ελληνικής οικονομίας χαρακτηρίσθηκε από σχετική στασιμότητα. Οι προσπάθειες των Αρχών τουριστικής πολιτικής δυστυχώς περιορίσθηκαν κυρίως στην διαχείριση διαφημιστικών κονδυλίων στον χώρο του τουρισμού, αν και έγιναν και διάφορες παρεμβάσεις στο θεσμικό πλαίσιο, περιορισμένης όμως επιπτώσεως στην ανάπτυξη των δυνατοτήτων μεγεθύνσεως του τουριστικού προϊόντος από την πλευρά της προσφοράς. Η βαριά βιομηχανία της Ελλάδος αποδεικνύεται ότι είναι όχι μόνο βαριά, αλλά και δυσκίνητη, χωρίς δυναμισμό και καινοτομία.
Η επανατοποθέτηση, λοιπόν, του τουριστικού προϊόντος της χώρας σε νέα, και καθοριστική για την ανάπτυξη, βάση δε συμβαδίζει με δράσεις οριακού χαρακτήρα που αυξάνουν την προστιθέμενη αξία στον τουρισμό grosso modo με τους ίδιους ρυθμούς που επεκτείνεται η υπόλοιπη οικονομία. Η άμεση και έμμεση επίδραση του τουρισμού στην οικονομία, μετά την έξοδο από την κρίση, μπορεί να επανέλθει στο 17% του ΑΕΠ που ήταν το 2000, από 15% του ΑΕΠ που είναι περίπου σήμερα. Αυτό δεν είναι, όμως, αρκετό.
Για να αυξηθεί η συμμετοχή του τουρισμού στην οικονομία στα επόμενα χρόνια και να αναδειχθεί ο τουρισμός σε κυρίαρχο στόχο του αναπτυξιακού προτύπου, θα πρέπει αφενός οι τοπικές κοινωνίες να συστρατευθούν στην επιδίωξη, και να εναρμονισθούν με τις ανάγκες, ενός πιο εξωστρεφούς τρόπου οργανώσεως και λειτουργίας της οικονομίας, και αφετέρου το κέντρο να αλλάξει φιλοσοφία παραγωγής και προωθήσεως του τουριστικού προϊόντος”.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΩΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΟΜΒΟΣ ΥΨΗΛΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΔΙΑΒΙΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ
Συνεκδότης του TravelDailyNews Media Network από το 1999 που περιλαμβάνει τρεις εκδόσεις για τη Διεθνή αγορά, τις αγορές της Ασίας και του Ειρηνικού και την αγορά της Ελλάδας και της Κύπρου.
Είναι υπεύθυνος για την στρατηγική ανάπτυξη του δικτύου, τις συνέργειες, και τη διεθνή αγορά.
