Η Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού 2023 εορτάζεται σήμερα δίνοντας έμφαση στις επενδύσεις για ένα βιώσιμο μέλλον σε όλο τον κόσμο.
Ο θαλάσσιος τουρισμός θεωρείται ως μια ταχέως αναπτυσσόμενη και κερδοφόρα αγορά, που λαμβάνει υπόψη την προστασία του περιβάλλοντος, μειώνοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και προωθώντας τα συμφέροντα των τοπικών κοινοτήτων.
Μετά την κρίση του Covid-19, η ζήτηση για βιώσιμο θαλάσσιο τουρισμό αναμφίβολα έχει αυξηθεί, αλλά αυτή η ανάπτυξη πρέπει να αντιμετωπιστεί προσεκτικά προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα αποφέρει οφέλη στις τοπικές κοινωνίες και θα συμβάλλει σε ένα υγιές θαλάσσιο περιβάλλον.
Αρκετοί διεθνείς οργανισμοί σχετικοί με τον τουρισμό, το περιβάλλον και τον πολιτισμό (Π.Ο.Τ, UNEP , UNESCO κ.λ.π.) προτείνουν ως διέξοδο από τα παραπάνω προβλήματα, κάθε είδους τουριστική δραστηριότητα να σχεδιάζεται, να διευθύνεται και να αναπτύσσεται ώστε:
α) να είναι περιβαλλοντικά ανεκτή σε βάθος χρόνου,
β) να αποφέρει βιώσιμα οικονομικά οφέλη στις περιοχές που αναπτύσσεται,
γ) να είναι ηθικά και κοινωνικά σύμφωνη με τις τοπικές κοινωνίες και
δ) να εξασφαλίζει την διατήρηση του φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου για τις μελλοντικές γενιές.
Απαραίτητες προϋποθέσεις για την επιτυχή εφαρμογή, λειτουργία και αποδοτικότητα των παραπάνω χαρακτηριστικών σύμφωνα με τον Π.Ο.Τ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους διεθνείς οργανισμούς, είναι:
- η συνεργασία όσων εμπλέκονται στη τουριστική διαδικασία,
- η τοπική συμμετοχή στο σχεδιασμό της τουριστικής ανάπτυξης,
- η εκπαίδευση των επαγγελματιών, των πολιτών και των τουριστών και
- η υψηλή ποιότητα των προσφερομένων τουριστικών υπηρεσιών και εγκαταστάσεων.
Ενώ ο τουρισμός είναι ένας από τους μεγαλύτερους κλάδους του κόσμου, ο θαλάσσιος και παράκτιος τουρισμός είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη μορφή τουρισμού, με αξιοσημείωτη αύξηση την τελευταία δεκαετία. Η οικονομική σημασία του εν λόγω τουρισμού είναι αδιαμφισβήτητη. Αντιπροσωπεύει μία από τις κύριες πηγές εσόδων για πολλές χώρες και περιοχές. Εν τω μεταξύ, πολλές αναπτυσσόμενες χώρες σχεδιάζουν ο θαλάσσιος τουρισμός να αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά των μελλοντικών αναπτυξιακών τους προοπτικών.
Με δεδομένο ότι από τους 168 τουριστικούς λιμένες, που διαθέτει η χώρα μόνο οι 37 λειτουργούν, τα περιθώρια περεταίρω ανάπτυξης του θαλάσσιου τουρισμού είναι σίγουρα μεγάλα. Ανταγωνιστικές αγορές όπως της Κροατίας, της Τουρκίας και της Ιταλίας που έχουν επενδύσει περισσότερο σε αυτό το κομμάτι έχουν να παρουσιάσουν σήμερα μεγάλα κέρδη.
Με την κατασκευή του 30% των υφιστάμενων χωροθετημένων και μη κατασκευασμένων θέσεων ελλιμενισμού, τη δεκαετία 2022-2031 θα δημιουργηθούν 5.164 νέες θέσεις ελλιμενισμού που θα προκαλέσουν μία οικονομική συνεισφορά της τάξης των 2,9 δισ. ευρώ. Στο μεταξύ από το έτος 2031 και έπειτα, οι νέες θέσεις ελλιμενισμού θα συνεισφέρουν οικονομικά (άμεσα και έμμεσα) 602,7 εκατ. ευρώ και 8.422 θέσεις εργασίας σε ετήσια βάση. Αν αυτό δεν ονομάζεται βιώσιμη ανάπτυξη τότε τι;
Ο βιώσιμος θαλάσσιος τουρισμός είναι επωφελής για τις τοπικές οικονομίες, αποκαθιστώντας τους παραδοσιακούς οικονομικούς τομείς. Επιπλέον, προκαλεί σημαντικά θετικά αποτελέσματα στο φυσικό περιβάλλον προσφέροντας μια νέα, πιο βιώσιμη παγκόσμια προοπτική στους εμπλεκόμενους ανθρώπους, καθώς συντελεί στην παραγωγή πλούτου. Ωστόσο, σε περίπτωση που δεν υπάρχει ο σωστός προγραμματισμός, η σωστή εφαρμογή και η σωστή διαχείριση, ελλοχεύει πάντοτε ο κίνδυνος αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Ο κ. Αναστάσιος Κωνσταντάρος είναι επικεφαλής της BoatsAdvisor Hub&Events, που εξειδικεύεται στην συμβουλευτική ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού (yachting), στις ναυλώσεις σκαφών αναψυχής και στη διοργάνωση φεστιβάλ, συνεδρίων και εμπορικών εκθέσεων, μεταξύ των άλλων δραστηριοτήτων της.
