Τα Γρεβενά, αναγνωρισμένα για την πλούσια βιοποικιλότητα και το φυσικό κάλλος, επιδιώκουν να εναρμονιστούν με τα ευρωπαϊκά πρότυπα στην κλιματική ουδετερότητα, εφαρμόζοντας καινοτόμες τεχνικές αβαθούς γεωθερμίας. Η ενεργή συμμετοχή τους σε ευρωπαϊκά εργαστήρια και διαγωνισμούς αναδεικνύει τη δέσμευσή τους στη βιωσιμότητα και την προώθηση του τουρισμού.
Τα Γρεβενά είναι ένας από τους ορεινότερους προορισμούς της Ελλάδας, με πλούσιο φυσικό κάλλος και βιοποικιλότητα. Παρότι πρόκειται για τον μεγαλύτερο σε έκταση δήμο σε όλη την Ελλάδα, αποτελεί επίσης έναν από τους μικρότερους πληθυσμιακά δήμους της χώρας. Τα Γρεβενά διεκδικούν τον τίτλο της πρώτης πράσινης πόλης της Γεωθερμίας μιας και, προκειμένου ο προορισμός να εναρμονιστεί με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και να τηρήσει τη δέσμευση για κλιματική ουδετερότητα, προχώρησε σε καινοτόμα, μεγάλου μεγέθους έργα, με χρήση αβαθούς γεωθερμίας. Πρόκειται για μια πρακτική του δήμου όπου τον κατατάσσει στους πρώτους της Ευρώπης ως προς τη χρήση αυτού του είδους ΑΠΕ.
ΠΕΔ Δυτικής Μακεδονίας
Ο ρόλος των Γρεβενών λοιπόν ήταν και είναι διττός. Από τη μία, να αναγάγει τη βιωσιμότητα του σε πρακτική, ώστε να μπορέσει να τη μεταφέρει σε άλλους, και από την άλλη να αποτελέσει τουριστικό προορισμό που θα προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Αφοσιωμένος στον στόχο του, ο δήμος Γρεβενών ξεκίνησε μια σειρά από εξωστρεφείς ενέργειες και συμμετοχές σε ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς και πρωτοβουλίες που αφορούν στη βιωσιμότητα των τουριστικών προορισμών, προκειμένου να διαδώσει τις πρακτικές του και να αυξήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο την αναγνωσιμότητά του. Μια από τις ενέργειες αυτές ήταν η συμμετοχή του στο Smart Tourism Workshop στη Σεβίλλη, με εκπρόσωπο τη Φένια Καραμήτρου. Το workshop αυτό ήταν αφιερωμένο στους τελικούς συμμετέχοντες του Ευρωπαϊκού διαγωνισμού Αριστείας -όπως τα Γρεβενά- και του διαγωνισμού της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Έξυπνου Τουρισμού, που αφορά μεγαλύτερους πληθυσμιακά προορισμούς, κατά τα έτη 2022 και 2023.
Ο βασικός στόχος του εργαστηρίου ήταν να βοηθήσει τις πόλεις να προετοιμαστούν για το μέλλον, μέσα από την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, τη μεταφορά γνώσεων και την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τις μελλοντικές προκλήσεις μεταξύ των πόλεων που είναι πρωτοπόρες σε έναν πιο βιώσιμο, πιο προσιτό, πιο ψηφιακό και πιο δημιουργικό τουρισμό. Παρούσα καθ’ όλη τη διάρκεια του εργαστηρίου ήταν και εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με την οποία δόθηκε η ευκαιρία στους εκπροσώπους των προορισμών να συζητήσουν, να προβληματιστούν και να σκιαγραφήσουν τα επόμενα βήματα, εναρμονισμένα με την ευρωπαϊκή πολιτική. Συντονιστής του εργαστηρίου ήταν ο Έλληνας διακεκριμένος καθηγητής του Πανεπιστημίου Bournemouth Μπούχαλης με μεγάλη καριέρα διεθνώς, ειδικός σε θέματα στρατηγικής διαχείρισης και μάρκετινγκ με εξειδίκευση στην Τεχνολογία και τον Τουρισμό.
Μια από τις σημαντικότερες ενότητες του εργαστηρίου ήταν η δημιουργία ενός χάρτη διαδρομής (roadmap) για τον κάθε προορισμό. Εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών πόλεων κατέθεσαν τις ιδέες τους, τις καινοτομίες που έχει υλοποιήσει ο προορισμός τους και το επίπεδο στο οποίο στοχεύουν να φτάσουν σε μελλοντικό χρόνο. Πρόκειται για σημαντικά εργαλεία που οι εκπρόσωποι των προορισμών ξεκίνησαν να σκιαγραφούν στο εργαστήριο στη Σεβίλλη και μπορούν να συνεχίσουν και τελικώς να ολοκληρώσουν στον προορισμό τους.
Η εξωστρέφεια ενός προορισμού δεν ανάγεται μόνο στο να εντείνει την αναγνωσιμότητα του, αλλά και στη δυνατότητα του να βλέπει, να εξετάζει και να εμβαθύνει τις γνώσεις του μέσα από άλλους, πρωτοπόρους προορισμούς. Τη δυνατότητα αυτή την προσέφερε στο έπακρο ο Οργανισμός Τουρισμού της Σεβίλλης, μιας και δόθηκε σε όλους τους συμμετέχοντες η δυνατότητα της ξενάγησης στο Metrosol Parasol. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο στην Ευρώπη όσον αφορά τη βιωσιμότητα και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, γεγονός που δικαιώνει τον τίτλο της Σεβίλλης ως Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Έξυπνου Τουρισμού για το 2023. Το εντυπωσιακό είναι ότι το έργο αυτό, ως προς τη δομή του, αποτελείται από έξι ομπρέλες που μοιάζουν με μεγάλα μανιτάρια και είναι οργανωμένο σε τέσσερα επίπεδα. Σίγουρα λοιπόν αποτέλεσε τροφή για σκέψη για τον προορισμό των Γρεβενών, μιας και το 2007 αναγνωρίστηκε και επίσημα ως η πόλη των μανιταριών, καθώς σε όλο το νομό έχουν καταγραφεί περισσότερα από 2.500 είδη μανιταριών, από τα 7.000 είδη της Ελλάδας. Η εμπειρία του εργαστηρίου αυτού ήταν μεγάλη, ακόμη μεγαλύτερη όμως είναι η ευκαιρία που έχει ο κάθε προορισμός προκειμένου να αξιοποιήσει τα εφόδια που έλαβε και να μεταφέρει τις πρακτικές του σε άλλους μικρότερους προορισμούς, ώστε με την ανταλλαγή καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας να διευρύνουν τους ορίζοντές τους σε θέματα βιωσιμότητας και τελικώς να αναχθούν σε ελκυστικούς τουριστικούς προορισμούς.
Η Φένια Καραμήτρου είναι Νομικός, με εξειδίκευση στην Περιφερειακή Ανάπτυξη. Σπούδασε Νομική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και προχώρησε σε σπουδές μεταπτυχιακού επιπέδου, όπου εξειδικεύτηκε στον τομέα του Βιώσιμου Τουρισμού και της Περιφερικής Ανάπτυξης. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα αφορούν στη βιώσιμη ανάπτυξη, στις πράσινες και καινοτόμες πρακτικές που εφαρμόζουν οι προορισμοί σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και στη διαχείριση έργων.
