Το Συμβούλιο Υπουργών εξέδωσε κανονισμό ο οποίος παρέχει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σαφή και αποτελεσματική δικαιοδοσία για τον έλεγχο συναλλαγών μεταξύ αεροπορικών επιχειρήσεων, π.χ. συμμαχιών, οι οποίες έχουν αντίκτυπο στις διαδρομές μεταξύ ΕΕ και τρίτων χωρών. Με τον τρόπο αυτόν δίνεται τέλος σε μια μακροχρόνια ανωμαλία στο πλαίσιο της οποίας η Επιτροπή είχε μεν πλήρεις εξουσίες όσον αφορά τον έλεγχο συμμαχιών μεταξύ αεροπορικών επιχειρήσεων της ΕΕ, καθώς και όλων των συγκεντρώσεων ανεξάρτητα από την χώρα καταγωγής του αερομεταφορέα, αλλά όχι συμμαχιών π.χ. μεταξύ αεροπορικών επιχειρήσεων από την ΕΕ και αεροπορικών επιχειρήσεων από τις ΗΠΑ…
Την Πέμπτη, το Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε κανονισμό με τον οποίο παρέχονται στην Επιτροπή πλήρεις εξουσίες<...> εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών μεταξύ ΕΕ και τρίτων χωρών και, ιδιαίτερα, στις συμμαχίες μεταξύ αεροπορικών επιχειρήσεων από την ΕΕ και αεροπορικών επιχειρήσεων εκτός ΕΕ. Μέχρι σήμερα, η Επιτροπή δεν διέθετε αποτελεσματικές εξουσίες επιβολής της νομοθεσίας(1). Απεναντίας, έπρεπε να βασίζεται στο άρθρο 85 για την αξιολόγηση π.χ. παγκόσμιων συμμαχιών όπως οι Star Alliance και Skyteam. Το άρθρο 85 είναι πολύ δύσχρηστο και, πάνω απ` όλα, δεν παραχωρεί στην Επιτροπή την εξουσία να επιβάλει διορθωτικά μέτρα σε προβληματικές συμμαχίες.
Οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε εφαρμογή από 1ης Μαΐου ταυτόχρονα με τον κανονισμό 1/2003 ο οποίος εκσυγχρονίζει την επιβολή των κανόνων κατά των συμπράξεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
“Οι νέοι κανόνες θα δώσουν στην Επιτροπή τις εξουσίες που έπρεπε να είχε εδώ και πολύ καιρό, ιδίως όσον αφορά την εξέταση συμμαχιών μεταξύ αεροπορικών επιχειρήσεων από την ΕΕ και αεροπορικών επιχειρήσεων εκτός ΕΕ, και την επίλυση των προβλημάτων που ενδέχεται να συνεπάγονται για τον ανταγωνισμό. Πρόκειται για κάτι που ωφελεί τις ενδιαφερόμενες αεροπορικές εταιρίες δεδομένου ότι θα υπάρχει ένα σαφές και συνεκτικό κανονιστικό πλαίσιο το οποίο θα ισχύει για όλες τις συμμαχίες ανεξάρτητα από τα εδαφικά τους αποτελέσματα. Θα είναι, επίσης, καλό για τους Ευρωπαίους καταναλωτές τους οποίους θα ωφελήσει η έγκαιρη προστασία από τα αντιανταγωνιστικά αποτελέσματα που μπορεί να έχουν οι συμμαχίες αυτές”, είπε ο αρμόδιος για θέματα ανταγωνισμού Επίτροπος, κ. Mario Monti.
Ο νέος κανονισμός
Πρωταρχικός σκοπός του κανονισμού είναι να εξασφαλίσει ένα αποτελεσματικότερο και αποδοτικότερο πλαίσιο για τις διαδικασίες κατά των συμπράξεων στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών μεταξύ Ένωσης και τρίτων χωρών. Αποτέλεσμα του νέου κανονισμού είναι να επεκτείνει τις διατάξεις εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού της ΕΕ (δηλαδή των άρθρων 81 και 82 της Συνθήκης ΕΚ) όπως έχουν στον πρόσφατο γενικό διαδικαστικό κανονισμό 1/2003, ούτως ώστε να εφαρμόζονται στις αεροπορικές μεταφορές μεταξύ Κοινότητας και τρίτων χωρών με τον ίδιο τρόπο που εφαρμόζονται στις αεροπορικές μεταφορές μεταξύ αερολιμένων της Κοινότητας.
Ο νέος κανονισμός θα επιτρέψει στην Επιτροπή να εξετάζει και, αν είναι απαραίτητο, να λαμβάνει μέτρα διαφύλαξης του ανταγωνισμού σε περιπτώσεις π.χ. συμφωνιών συνεργασίας μεταξύ αεροπορικών επιχειρήσεων, ιδίως δε συμμαχιών όπως οι Star Alliance, Skyteam και Oneworld, που έχουν παγκόσμιο χαρακτήρα, οι επιπτώσεις των οποίων στον ανταγωνισμό δεν μπορούν να αξιολογηθούν σωστά εάν δεν ληφθούν υπόψη οι διηπειρωτικές διαδρομές όπως π.χ. οι υπερατλαντικές.
Εκτός αυτού, η διεύρυνση των εξουσιών της Επιτροπής όσον αφορά την επιβολή των κοινοτικών κανόνων στις αεροπορικές μεταφορές μεταξύ ΕΕ και τρίτων χωρών συνδυάζεται με την εξουσία της Επιτροπής να χορηγεί απαλλαγή κατά κατηγορία στις περιπτώσεις αυτές, δυνατότητα την οποία ήδη έχει, βάσει του κανονισμού 3976/87, στην περίπτωση αεροπορικών μεταφορών μεταξύ κοινοτικών αερολιμένων.
Ο νέος κανονισμός θα εναρμονίσει επίσης περισσότερο τους μηχανισμούς εφαρμογής των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις συγκεντρώσεις και τις συμπράξεις στον τομέα των συναλλαγών μεταξύ αεροπορικών επιχειρήσεων. Όταν οι συναλλαγές χαρακτηρίζονται ως συγχώνευση όπως στην υπόθεση Air France/KLM τότε θα υπάγονται στις διατάξεις του κανονισμού για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων που προβλέπει μια πολύ αποτελεσματική και ταχεία διαδικασία. Οι συμμαχίες, δηλαδή συναλλαγές που δεν συνεπάγονται αλλαγή στον έλεγχο της ιδιοκτησίας, θα υπάγονται στους κανόνες που διέπουν τις συμπράξεις.
Ο νέος κανονισμός προτάθηκε την τελευταία φορά από την Επιτροπή, τον Φεβρουάριο του 2003 (βλ. IP/03/284).
(1) Αυτό συνέβαινε διότι ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3975/87, σχετικά με τον καθορισμό των λεπτομερειών εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού που ισχύουν για τις επιχειρήσεις στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, αφορά μόνον τις αεροπορικές μεταφορές μεταξύ κοινοτικών αερολιμένων. Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1/2003 για την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 της συνθήκης, ο οποίος θα αντικαταστήσει τις διαδικαστικές διατάξεις του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3975/87 από 1ης Μαΐου 2004, δεν άλλαξε την κατάσταση.
