Προεκλογική κανονιστική απόφαση του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών μπλοκάρει την ομαλή λειτουργία ενοικίασης αυτοκινήτου με οδηγό δημιουργώντας αλλαλούμ στον τουρισμό.
Συνέντευξη στο TravelDailyNews Greece & Cyprus έδωσε ο κ. Γιάννης Μπιλάνης, CEO της iMove, σε αίθουσα του Grand Hyatt Athens, ο οποίος αναφέρθηκε στα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στην υπηρεσία ενοικίασης αυτοκινήτου με οδηγό. Δείτε ολόκληρη τη συνέντευξη στο παραπάνω βίντεο.
Για τη νομική όμως διάσταση του θέματος, απευθυνθήκαμε στους κυρίους Ιωάννη Γκιτσάκη και Αλέξανδρο Φάρο, νομικούς συμβούλους 15 επιχειρήσεων του κλάδου που προσέφυγαν στο Συμβούλιο Επικρατείας. Ο Δρ. Ιωάννης Α. Γκιτσάκης, Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Διδάκτωρ Διοικητικού Δικαίου, μας ανέφερε τα ακόλουθα:
«Η υπ’ αριθμ. 154785/15-5-2023 κανονιστική απόφαση του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ στις 17-5-2023, δηλαδή πέντε μόλις ημέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές της 21-5-2023. Πρόκειται προφανώς για μία προεκλογικού χαρακτήρα απόφαση, η οποία εξυπηρετεί τα συντεχνιακά συμφέροντα μια άλλης επαγγελματικής ομάδας και όχι το δημόσιο συμφέρον. Με το άρθρο 2 παρ. 2 της απόφασης αυτής τίθεται ένας ουσιώδης περιορισμός της οικονομικής και επαγγελματικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων εκμίσθωσης Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων με οδηγό και καθίσταται ουσιαστικά αδύνατη η λειτουργία τους και η εξυπηρέτηση των πελατών τους, δηλαδή των τουριστών.
Ένας τέτοιος ουσιώδης περιορισμός παραβιάζει το ελληνικό Σύνταγμα και τη Συνθήκη Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως έχει κριθεί τόσο από την Ολομέλεια του Συμβουλίου Επικρατείας όσο και από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε πρόσφατη απόφασή του, την οποία σχολίασα σε σχετικό άρθρο μου.
Για το λόγο αυτό, οι επιχειρήσεις τις οποίες εκπροσωπούμε νομικά με τον συνάδελφο Αλέξανδρο Ι. Φάρο, προσέφυγαν στο Συμβούλιο Επικρατείας, αιτούμενες την ακύρωση της ως άνω κανονιστικής απόφασης και την άμεση αναστολή της εκτέλεσής της. Ήδη επιτύχαμε την έκδοση από το Δικαστήριο προσωρινής διαταγής αναστολής εκτέλεσης της επίμαχης απόφασης για τις επιχειρήσεις που εκπροσωπούμε. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί, για να μην δημιουργηθούν λανθασμένες εντυπώσεις, ότι η χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή αναστολής εκτέλεσης της απόφασης του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών ισχύει μόνο για τις επιχειρήσεις που προσέφυγαν δικαστικά ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας και περιλαμβάνονται στην προσωρινή διαταγή και όχι για όλες τις επιχειρήσεις εκμίσθωσης Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων με οδηγό. Για τις επιχειρήσεις που δεν έχουν προσφύγει δικαστικά, η απόφαση συνεχίζει να ισχύει και να εφαρμόζεται κανονικά.
Οι λόγοι ακυρώσεως, που προβάλαμε ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας για λογαριασμό των επιχειρήσεων που εκπροσωπούμε νομικά, κατά της ως άνω απόφασης του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών αφορούν σε:
- Έλλειψη εξουσιοδοτικού ερείσματος της προσβαλλόμενης απόφασης, καθώς η απόφαση αυτή δεν στηρίζεται σε εξουσιοδότηση τυπικού νόμου, όπως απαιτεί το άρθρο 43 του Συντάγματος.
- Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της οικονομικής ελευθερίας και των ειδικότερων εκδηλώσεων αυτής (Επιχειρηματική ελευθερία – Επαγγελματική ελευθερία – Ελευθερία ανταγωνισμού – Ελευθερία των συμβάσεων), καθώς και της ελευθερίας εγκατάστασης (άρθρο 49 ΣΛΕΕ), διότι με την προσβαλλόμενη απόφαση εισάγεται ένας ουσιώδης περιορισμός της οικονομικής ελευθερίας των επιχειρήσεων αυτών, ο οποίος παραβιάζει τον πυρήνα του συνταγματικού τους δικαιώματος και δεν δικαιολογείται από κάποιον λόγο δημοσίου συμφέροντος, αλλά αντιθέτως εξυπηρετεί τα συντεχνιακά συμφέροντα μιας άλλης επαγγελματικής ομάδας, κάτι που είναι ανεπίτρεπτο, τόσο από το ελληνικό Σύνταγμα, όσο και από τη Συνθήκη Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Παραβίαση της συνταγματικής αρχής της αναλογικότητας, καθώς ο επιβαλλόμενος ουσιώδης περιορισμός είναι απρόσφορος, δυσανάλογος και μη αναγκαίος για την εξυπηρέτηση του επιδιωκόμενου σκοπού της προσβαλλόμενης απόφασης.
- Παραβίαση των συνταγματικών αρχών της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και της ασφάλειας δικαίου, καθώς με τον επιβαλλόμενο ουσιώδη περιορισμό ανατρέπεται αιφνιδίως και απροσδόκητα το νομικό καθεστώς της λειτουργίας των επιχειρήσεων αυτών.
- Παραβίαση του δικαιώματος στην περιουσία, που κατοχυρώνεται στο άρθρο 17 παρ. 1 του Συντάγματος και στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ.
- Κατάχρηση εξουσίας, συνιστάμενη στην εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων συγκεκριμένης επαγγελματικής τάξεως, σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος.
- Προσβολή του δημοσίου συμφέροντος, που συνίσταται στην προώθηση και ανάπτυξη του τουρισμού, στην προστασία και διατήρηση της καλής φήμης και της θέσης της Ελλάδας ως κορυφαίου τουριστικού προορισμού παγκοσμίως και στην εξυπηρέτηση των μεταφορικών αναγκών του μεγάλου αριθμού τουριστών ιδίως στα νησιά.
Στον τελευταίο αυτό λόγο θα αναφερθώ λίγο πιο αναλυτικά, καθώς αυτός αφορά άμεσα τον ελληνικό τουρισμό. Πράγματι, όπως έχει κριθεί παγίως από τη νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας, η προώθηση και ανάπτυξη του τουρισμού συνιστά δημόσιο σκοπό ή εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Κάτι το οποίο έχω αναπτύξει αναλυτικά και στη διατριβή μου για τις συμβάσεις παραχώρησης. Σύμφωνα με τις αιτιολογικές εκθέσεις των νόμων που ρυθμίζουν το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των επιχειρήσεων εκμίσθωσης Ε.Ι.Χ αυτοκινήτων με οδηγό (ν. 4093/2012 και 4512/2018), οι υπηρεσίες που παρέχουν οι επιχειρήσεις αυτές εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και συγκεκριμένα, την αναβάθμιση του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος της χώρας μας, την κάλυψη νέων αναγκών που έχουν δημιουργηθεί στην τουριστική αγορά, καθώς και την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ενώ ειδικά για να νησιά, τα οποία κατά την τουριστική περίοδο υποδέχονται το μεγαλύτερο μέρος των τουριστών, οι υπηρεσίες που παρέχουν οι επιχειρήσεις αυτές καλύπτουν επιπλέον την έλλειψη μέσων μαζικής μεταφοράς και τις ανάγκες των συγκεκριμένων νησιών για εσωτερικές μετακινήσεις, έτσι ώστε να εξυπηρετείται ο μεγάλος αριθμός τουριστών και συγχρόνως να διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον.
Κατά συνέπεια, η επίμαχη απόφαση του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, δεν προσβάλλει απλώς τη λειτουργία των επιχειρήσεων εκμίσθωσης Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων με οδηγό, αλλά ουσιαστικά προσβάλλει πρωτίστως το ίδιο το δημόσιο συμφέρον, το οποίο εξυπηρετούν οι μεταφορικές υπηρεσίες που παρέχονται από τις εν λόγω επιχειρήσεις. Έτσι, η διατάραξη ή η διακοπή της λειτουργίας των επιχειρήσεων αυτών καθιστά αδύνατη την ομαλή εξυπηρέτηση της υψηλής τουριστικής κίνησης που καταγράφεται στη χώρα μας και ιδίως στα νησιά, και έχει ήδη δημιουργήσει πολλά προβλήματα στους τουρίστες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να πλήττεται καίρια και να δυσφημείται ανεπανόρθωτα ο ελληνικός τουρισμός και ιδίως η καλή φήμη και θέση της Ελλάδας ως κορυφαίου τουριστικού προορισμού σε παγκόσμιο επίπεδο (καθώς, ως γνωστόν, η χώρα μας κατέχει το 5ο ισχυρότερο τουριστικό brand name παγκοσμίως), κάτι που θα έχει ιδιαίτερα δυσμενή αντίκτυπο και στην εθνική οικονομία.
Η εκδίκαση στο Συμβούλιο Επικρατείας της αιτήσεως ακυρώσεως των επιχειρήσεων που εκπροσωπούμε νομικά, προσδιορίστηκε για τις 5-12-2023 ενώπιον του αρμοδίου τμήματος του Δικαστηρίου και μάλιστα υπό επταμελή (αυξημένη) σύνθεση, λόγω της σπουδαιότητας της υπόθεσης. Κατά την εκτίμησή μας, το Συμβούλιο Επικρατείας θα ακυρώσει την επίμαχη απόφαση του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, καθώς υφίσταται σχετική πάγια νομολογία του ίδιου Δικαστηρίου και μάλιστα με απόφαση της Ολομέλειας αυτού, καθώς και σχετική πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό διαφαίνεται άλλωστε και από τη χορήγηση προσωρινής διαταγής αναστολής εκτέλεσης της ως άνω απόφασης, κάτι που δεν είναι σύνηθες για κανονιστικού χαρακτήρα διοικητικές πράξεις και αποτελεί πρόκριμα για την τελική έκβαση της υπόθεσης. Και, βεβαίως, μετά την ακύρωση της επίμαχης απόφασης από το Συμβούλιο Επικρατείας, οι επιχειρήσεις του κλάδου θα προσφύγουν και στα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια, καταθέτοντας αγωγές αποζημιώσεως κατά του Δημοσίου, για την αποκατάσταση της οικονομικής ζημίας και της ηθικής βλάβης που έχουν υποστεί λόγω της εφαρμογής της ως άνω απόφασης του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών».
Ευχαριστούμε το Grand Hyatt Athens για την παροχή της αίθουσας για τη συνέντευξη.
Η Βίκυ είναι συνιδρυτής της Travel Media Applications και υπεύθυνη για την αρχισυνταξία των TravelDailyNews Greece & Cyprus και TravelDailyNews International.
Στην εταιρεία έχει αναλάβει την οικονομική διεύθυνση.
