Τις κατευθύνσεις της μελλοντικής ευρωπαϊκής πολιτικής μεταφορών ενέκρινε χτες, Πέμπτη 22 Ιουνίου 2006, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η κινητικότητα είναι ουσιαστικής σημασίας για την ευημερία της Ευρώπης και την ελεύθερη κίνηση των πολιτών…
Τις κατευθύνσεις της μελλοντικής ευρωπαϊκής πολιτικής μεταφορών ενέκρινε χτες, Πέμπτη 22 Ιουνίου 2006, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η κινητικότητα<...>είναι ουσιαστικής σημασίας για την ευημερία της Ευρώπης και την ελεύθερη κίνηση των πολιτών. Οι αρνητικές επιπτώσεις της κινητικότητας από πλευράς ενεργειακής χρήσης και ποιότητας του περιβάλλοντος πρέπει να μειωθούν.
Μετά τις δράσεις που προβλέπονταν στη λευκή βίβλο του 2001, όπως η προώθηση των σιδηροδρομικών και των θαλάσσιων συνδέσεων για τις εμπορευματικές μεταφορές μεγάλων αποστάσεων, θα χρειαστούν και άλλα μέσα για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί. Μεταξύ των μέσων αυτών, αναφέρει σε ανακοίνωση της η Ε.Ε., είναι ένα σχέδιο δράσης στην εφοδιαστική εμπορευμάτων, τα ευφυή συστήματα μεταφορών για να καταστεί η κινητικότητα καθαρότερη και αποδοτικότερη, η έναρξη διαλόγου για τον τρόπο με τον οποίο θα αλλάξει η κινητικότητα στις αστικές περιοχές, ένα σχέδιο δράσης για την προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας και ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για φιλικούς προς το περιβάλλον κινητήρες σε φορτηγά και αυτοκίνητα.
Ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδιος σε θέματα μεταφορών, κ. Jacques Barrot, δήλωσε τα εξής: “Η κινητικότητα είναι ουσιαστικής σημασίας για την ελευθερία διακίνησης των Ευρωπαίων πολιτών και την οικονομική ανάπτυξη. Η Ε.Ε. θα συνεχίσει να προωθεί τις σιδηροδρομικές και τις εσωτερικές πλωτές μεταφορές για τις συνδέσεις μεγάλων αποστάσεων. Χρειάζεται επίσης να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για να καταστούν οι οδικές και οι αεροπορικές μεταφορές αποδοτικότερες και καθαρότερες. Γι` αυτόν ακριβώς το λόγο επιθυμώ να επικεντρωθεί η προσοχή στην εφοδιαστική, την `πράσινη` πρόωση και τα ευφυή συστήματα μεταφορών, στα οποία χρησιμοποιούνται οι πλέον σύγχρονες τεχνολογίες”.
Οι κατευθύνσεις της πολιτικής μεταφορών, που περιγράφονται στην ανασκόπηση στηρίζονται στη λευκή βίβλο του 2001. Στις κατευθύνσεις αυτές περιλαμβάνονται δράσεις για τη δημιουργία ανταγωνιστικού ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού δικτύου μέσω της ελευθέρωσης της αγοράς, της τεχνολογικής καινοτομίας και της διαλειτουργικότητας του εξοπλισμού, των επενδύσεων σε υποδομές και της καλύτερης παρακολούθησης της αγοράς με νέα αφετηρία το 2007 και πέραν. Χρειάζεται να αναπτυχθούν περισσότερο οι θαλάσσιες αρτηρίες και οι θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων με μεγαλύτερη προσοχή στη σύνδεσή τους με την ξηρά. Η ευρωπαϊκή πολιτική για τους λιμένες, η οποία θα δρομολογηθεί το 2007, θα περιλαμβάνει στους στόχους της την αύξηση των επενδύσεων στους λιμένες και την ενδοχώρα τους. Η ευφυής χρέωση της χρήσης των υποδομών θα συμβάλει στην ορθολογικότερη χρήση τους. Στην ανασκόπηση αναγγέλλεται μια μεθοδολογία ως βάση για την ευφυή χρέωση των υποδομών, έως το 2008.
Συνεχίζονται επίσης τα μέτρα για να βελτιωθεί η προστασία και η ασφάλεια σε διαφόρους τρόπους μεταφοράς. Πρέπει να βελτιωθούν τα μέτρα ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης στο μισό του αριθμού θανάτων στους δρόμους της Ε.Ε. στο διάστημα 2001 – 2010. Από το 2007 και μετά θα προβλεφθεί ευρωπαϊκή ημέρα οδικής ασφάλειας με σκοπό να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση, ενώ μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στο ζήτημα της οδικής ασφάλειας θα είναι στραμμένη στο σχεδιασμό των οχημάτων, τις υποδομές και τη συμπεριφορά των οδηγών. Πρέπει επίσης να βελτιωθεί η προστασία των δικαιωμάτων των επιβατών σε όλους τους τρόπους μεταφοράς, και κυρίως για τα άτομα με περιορισμένη κινητικότητα.
Τα μέσα που προβλέπονταν στη λευκή βίβλο του 2001 πρέπει να προσαρμοσθούν στο νέο πλαίσιο της διευρυμένης Ευρώπης, την αύξηση των τιμών του πετρελαίου, τις δεσμεύσεις του Κιότο και την παγκοσμιοποίηση. Μια ευρωπαϊκή πολιτική βιώσιμης κινητικότητας χρειάζεται περισσότερα πολιτικά μέσα, με τα οποία θα βελτιστοποιηθούν οι επιδόσεις εκάστου τρόπου μεταφοράς και η συνδυασμένη χρήση τους. Η Επιτροπή επιθυμεί να εγκριθεί ένα σχέδιο δράσης για την εφοδιαστική μέσα στο 2007 έτσι ώστε να δημιουργηθεί μεγαλύτερη συνέργεια μεταξύ οδικών, θαλάσσιων, σιδηροδρομικών και εσωτερικών πλωτών μεταφορών και να ενταχθούν οι διάφοροι τρόποι μεταφοράς σε αλυσίδες εφοδιαστικής. Κατ` αυτό τον τρόπο ο κλάδος θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητά του, ταυτόχρονα όμως θα μειωθούν και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις ανά μονάδα φορτίου.
Στην ανασκόπηση δίνεται μεγάλη έμφαση στα ευφυή συστήματα μεταφορών. Δεν υπάρχει λόγος για να μην είναι εξοπλισμένα τα πλοία, τα φορτηγά, τα αυτοκίνητα και τα τρένα με τα ίδια τεχνολογικώς εξελιγμένα μέσα επικοινωνίας και πλοήγησης όπως τα αεροσκάφη. Η διαχείριση των ροών κυκλοφορίας και της μεταφορικής ικανότητας σε πραγματικό χρόνο, όπως και η παρακολούθησή τους, θα οδηγήσουν σε περικοπή του κόστους, στη βελτίωση της περιβαλλοντικής ποιότητας και της προστασίας. Το πρόγραμμα Galileo θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στην προώθηση νέων τεχνολογιών.
Οι μεταφορές ευθύνονται για το 30% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας και για το 71% της συνολικής κατανάλωσης πετρελαίου στην Ε.Ε. Οι οδικές μεταφορές ευθύνονται για το 60% της συνολικής κατανάλωσης πετρελαίου. Για να μειωθεί η εξάρτηση από το πετρέλαιο και να καταστούν οι μεταφορές πιο βιώσιμες, η Επιτροπή θα υποβάλει το 2007 στρατηγικό σχέδιο για την ενεργειακή τεχνολογία και το 2009 ένα μεγάλο πρόγραμμα για οχήματα με φιλικούς προς το περιβάλλον κινητήρες.
Σύμφωνα με την ανασκόπηση που διενεργείται σήμερα, απαιτούνται πιο φιλόδοξες δράσεις για να αλλάξει η κινητικότητα στις ευρωπαϊκές αστικές περιοχές. Η Επιτροπή θα ξεκινήσει διάλογο για την πολιτική αστικών μεταφορών το 2007 με βάση πράσινη βίβλο. Η Ε.Ε. μπορεί να επιδράσει καταλυτικά, ώστε να ενθαρρυνθούν οι ιθύνοντες λήψης αποφάσεων να αντιμετωπίσουν καλύτερα τα προβλήματα του κυκλοφοριακού φόρτου, της ρύπανσης και των ατυχημάτων, με καινοτόμες δράσεις.
Στο πλαίσιο της συζήτησης αυτής, θα χρειαστεί να σχηματιστεί σαφέστερη εικόνα για το κυβερνητικό επίπεδο που πρέπει να είναι υπεύθυνο για τις νέες δράσεις.
Όσα επιτεύχθηκαν τα προηγούμενα χρόνια είναι θετικά, χρειάζονται όμως και άλλα μέσα. Οι πολιτικές κατευθύνσεις που περιγράφονται στην ανασκόπηση της λευκής βίβλου θα λάβουν την τελική τους μορφή μετά από δημόσια διαβούλευση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και μελέτες για τα μελλοντικά σενάρια των μεταφορών.
